مدل بازده اقتصادی روش‌های کنترل بیولوژیک آفات مهم نخل خرما
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان
مسعود لطیفیان
1
(دانشیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری)
کلید واژه: economic efficiency, کنترل بیولوژیک, آفات, بازده اقتصادی, واژه‌‌های کلیدی: نخل خرما, Keywords: Date palm, Pests biological control,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این پژوهش سنجش اقتصادی استفاده از رهیافت کنترل بیولوژیک در برنامه کنترل آفات مهم خرما بود. مدل مورد استفاده در این تحقیق مدل پمبرتون بود. براساس یافته های مدل و با در نظر گرفتن سود خالص سرمایه گذاری و مجموع هزینه های انجام شده در طی یک دوره 18 ساله، نرخ سود سرمایه گذاری برای کنترل بیولوژیک سه آفت کنه تارتن، کرم میوه خوار و سوسک شاخدار خرما به ترتیب معادل 9/61، 4/29 و 8/16 درصد بود. نسبت سود خالص به هزینه برای کنترل زیستی آفات مهم خرما بالاتر از یک بوده به طوری که بیلان دو دوره قبل از رهاسازی (9 سال اول) و دوره بعد از رهاسازی (9 سال دوم) به ترتیب برای کنه تارتن، کرم میوه خوار و سوسک شاخدار خرما معادل 6/92، 2/35 و 5/22 تریلیون ریال برآورد شده است. عامل اقتصادی یک عامل مهم در برنامه ریزی کنترل بیولوژیک آفات خرما محسوب می‌شود. با توجه به این امر می بایست منابع مالی حاصل از حذف یارانه آفت‌کش‌ها به حمایت کنترل بیولوژیک آفات مهم خرما اختصاص داده شود. دولت می‌تواند با ضمانت قیمت‌ها، ریسک تولید را برای تولیدکنندگان عوامل کنترل بیولوژیک آفات خرما به حداقل برساند.
The aim of this study was to the economic assess of biological control application approach in important date pests biological control. The model used in this research was Pemberton model. Based on the model findings and taking into account the net return on investment and total expenditure that carried out over a period of 18 years, the rate of returns on investment for biological control of spider mite the lesser, the and long horned beetle of date were 61.9, 29.4 and 16.8 respectively. The net profit to expense ratio for biological control of important pests was more than one, so that the bill of two pre-release periods (the first 9 years) and the post-release period (the second nine years) were estimated at 92.6, 35.2 and 22.5 trillion Rials were for Spider mite, the lesser moth and horned beetles, respectively. s. Economic factor is an important factor in the planning of biological control of date pests. According to the research results supporting biological pest control programs, and its successful implementation requires, knowledge managers, planners, investors and operators with economic benefits of investment in this area. From the perspective of economic experts is an important factor, according to the financial resources needed to support the elimination of pesticides to control pests biologically important dates assigned. The government can minimized the price risk of a date palm pest biological control agents by manufacturers guarantee to dates.
_||_