تاثیر راهبردهای فراشناختی بر انگیزه پیشرفت و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

غلامحسین طهماسبی ¹ , گل افروز رمضانی ² , حشمت زارع ³

1 - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، اموزگار آموزش و پرورش شهرستان اقلید، اداره کل آموزش و پرورش فارس
2 - دانشجوی دکتری برنامه ریزی توسعه آموزش عالی؛ دانشگاه کردستان
3 - کارشناس ارشد علوم تربیتی، کارشناس مسئول امور پژوهشی وزارت آموزش و پرورش، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/06/06 تاریخ پذیرش : 1397/05/11 تاریخ انتشار : 1397/03/01

کلید واژه: فرسودگی تحصیلی, انگیزش پیشرفت تحصیلی, راهبردهای فراشناختی,

چکیده مقاله :

هدف از پژوهش حاضر" بررسی تاثیر راهبردهای فراشناختی بر انگیزه پیشرفت و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی" است. روش تحقیق این پژوهش، شبه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و جامعه مورد مطالعه این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی که در سال تحصیلی 93-1392 مشغول به تحصیل بودند تشکیل می­دهد؛ که به روش  خوشه ای تصادفی تک مرحله­ای از بین 4 مدرسه دخترانه 2 مدرسه  به صورت تصادفی انتخاب گردید و دانش اموزان پایه ششم آن در 2 گروه 30 نفره  آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزارگرآوری داده­ها نیز، پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی هرمنس (1993) و فرسودگی تحصیلی برسو (1997) و آموزش راهبردهای فراشناختی به دانش اموزان است. جهت تجزیه­وتحلیل داده­ها متناسب با فرضیه­های پژوهش از آزمون تحلیل کوواریانس یکراهه استفاده گردید. نتایج تحلیل کوواریانس یکراهه نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی­، بر فرسودگی تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار است و موجب کاهش فرسودگی تحصیلی گروه آزمایش می­گردد. در حالی که تفاوت معناداری بین دو گروه کنترل و آزمایش از لحاظ انگیزش پیشرفت تحصیلی مشاهده نشد.

چکیده انگلیسی:

Abstract
The aim of this study is to "review the impact of metacognitive strategies on achievement motivation and academic burnout of girl students of 6th grade". The research method of this study is quasi experimental with a pretest and posttest design with control group and the studied population of this research is composed of all of the girl students of the 6th grade of Hassan Abad city who were educated in the academic year 2013-14; of which 2 schools were randomly selected with a single stage random clustering method among 4 girl schools and their 6th grade students were divided into two 30-member groups: control and experiment groups. The tool of data gathering is also the questionnaire of Hermens' academic achievement motivation (1993) and Bersu's academic burnout (1997) and educating mindfulness to the students. In order to analyze the proper data for the research hypotheses, a single-way covariance analysis test was used. The results of single-way covariance analysis showed that the education of metacognitive strategies has influenced students' academic burnout and leads to the reduction of experiment group; whereas, no significant difference was observed between the control and experiment groups in terms of academic achievement motivation.
Keywords: Academic Achievement Motivation, Academic Burnout, Metacognitive Strategies

منابع و مأخذ:

- تنهای رشوانلو، فرهاد و حجازی، الهه (1388). ارتباط ادراک از سبک فرزندپروری والدین با انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی. دوماهنامه علمی- پژوهشی دانشور رفتار، تربیت و اجتماع دانشگاه شاهد، سال شانزدهم، شماره  39 و1 ، صص1-14.

- سبحانی نژاد، مهدی و عابدی، احمد (1385). بررسی رابطه‌ بین راهبردهای یادگیری خود ـ تنظیم و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره‌ متوسط شهر اصفهان با عملکرد تحصیلی آنان در درس ریاضی. پژوهش های نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز)، 1(1)،79-98.

- سرآبادانی تفرشی، لیلا (1384). بررسی رابطه ی بین انگیزه ی پیشرفت، عزت نفس و جنسیت با اضطراب رایانه­ی دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد. پایانامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

- سیف، علی اکبر (1388). روش های یادگیری و مطالعه(چاپ چهارم). تهران: نشر دوران.

- عزیزی مقدم، ابوبکر (1388). بررسی رابطه‌ی سلامت‌سازمانی مدارس و فرسودگی شغلی دبیران. فصلنامه آموزش و یادگیری، شماره 36، ص 1-22.

- عطار خامنه، فاطمه و سیف، علی اکبر (1388). تاثیر آموزش راهبردهای مطالعه و یادگیری فراشناختی بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. پژوهشنامه مطالعات روانشناسی تربیتی، شماره 9، صص 58-74.

- عظیمی، محمد و تقی زوار، موسی پیری (1392). رابطه فرسودگی تحصیلی و یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه. پژوهش در برنامه ریزی درسی، سال دهم،  2(11)، صص 128-116.

- فیضی­پور، هایده و زینالی، احد (1391). تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان ناموفق دانشگاه ارومیه. مجله  دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره 10، شماره 1، صص 1-6.

- محمدامینی، زرار؛ نریمانی، محمد و زاهد عادل، عباس (1390). اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر فرسودگی تحصیلی و خودکارآمدی دانش آموزان اهمال کار. سامانه نشریات دانشگاه علامه طباطبایی.   

- نعامی، عبدالزهرا (1388). رابطه  بین  کیفیت  تجارب  یادگیری  با فرسودگی  تحصیلی  دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله مطالعات روانشناختی، 5(4)، 134-117.

- Alikhani, Sh., Markazi Moghaddam, N and Zand Begleh, M (2006). Evaluetion of influencing factors of educational decline of nursing students. J ArmyUniversity of Medical Sciences, 4(2) (Persian).

- Beckman, P (2002). Strategy instruction. Eric Digest.

- Brouwers, A and Tomic, w (2010). alogitu  dinal  study  of  reacher  burnout  and perceived  self- efficacy classroom  management. Teaching and teacher education, 16, 239-253.

- Cross, DR and Paris, SG (2010). Developmental and instructional analyses of children’s Meta cognition and reading comprehention. Journal of Educational Research, 18(3), 232-242.

• § Feizipour, H and Akhavan, M (2005). The effectiveness of Davis Dyslexia Correletion Method Re-examined in Iran. New Thoughts on Education, 1(1), 39-50. (Persian)

- Gardner, G and Jewler, G (2009). The keys to success in university. Tehran: Yastoroon. P. 85. (Persian).

- Haj Babayi, M (2009). Principle & keys of study & learning. Tehran: ma & shoma.

- Hergenhahn, BR and Olson, MH (2000). an introduction to theories of learning. Tehran: Dowran.

- Karami, A., Delavar, A., Bahrami, H and Karimi, Y (2011). Development a measurement for learning & strategies & determain its relationship withat the academic motivation and it’s relation with individual state and academic achievement on basic medical students of Urmia University of Medical Sciences. J Urmia Nurs Midwifery Fac, 9(5), 357-66. (Persian)

- Koeske, GF and Koeske, RD (1991). Student Burnout as a mediator of the stress outcomerelationship.  Research in Higher Education, 32(4), 415- 431.

- Salehi, M and Enayati, T (2010). Relatioship between the main components learning and study with academic achievement. J New Approaches in Educational Administratin, 2(3), 145-162. (Persian)

- Salmela-Aro, K., Savolainen, H and Holopainen, L (2009). Depressive symptoms and school burnout during adolescence: Evidence from twocross-iagged longitiutinal studies. Journal of Youths and Adolescence, 38, 1316-1327.

- Seif, a (2011). The methods of learning & study. Tehan: Dowran. [Persian].

- Shvrnzhad, F (2013). Effectiveness of metacognitive strategies of education on students' achievement. Motivation quarterly of applicable psychology, 3(27), 103-116. (Persian).

- Weinstein, CE. And Hume, LM (1998). Study strategies for lifelong learning. Washington, DC: American Psychological Association.

- Weiner, B (2010).  An attributional theory of Motivation and Emotion. Psychological Review, 92 (4), 244-256.

- Zang, R and gan, rc (2007). Heining, Perfectionism, academic burnout and engagement among chine secollege students: a structural equation modeling analysis. Personality & invidual differences, 43, 1529-1540.