نقش متخصصان اطلاع‌رسانی در استقرار مدیریت دانش در دانشگاهها
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: مدیریت دانش, مدیریت اطلاعات, فن‌آوری, اطلاع‌رسانان, دانشگاهها,
چکیده مقاله :
با شکل‌گیری جامعه دانش محور و حرکت به سوی اقتصاد مبتنی بر دانش، اهمیت دانش به عنوان مهم‌ترین سرمایه و دارایی‌سازمان‌ها پیش از پیش آشکار شده است. میزان و کیفیت مدیریت دانش در هر سازمان، توان رقابت و میزان موفقیت آن سازمان را تعیین می‌کند. علی رغم این که دانشگاهها از مهم‌ترین مراکز تولید و اشاعه دانش به حساب می‌آیند، ولی تاکنون توجه کافی به سرمایه‌های فکری و منابع تولید شده به وسیله جامعه دانشگاهی نشــده است. متخصصان اطلاع‌رسانی با مجهز بودن به مهارت های گردآوری، سازمان دهی، و اشاعه اطلاعات می‌توانند نقش بارزی در استقرار مدیریت دانش در سازمان ها داشته باشند. این مقاله مروری است بر دیدگاه‌های مطرح شده در خصوص توان بالقوه و نیز ضعف‌های متخصصان علوم اطلاعات در خصوص همکاری با تیم مدیریت دانش. ابتدا به برخی از تعاریف مربوط به مدیریت دانش و تاریخچه مختصری از آن پرداخته شده و در ادامه تفاوت مدیریت اطلاعات با مدیریت دانش و ضرورت به کارگیری مدیریت دانش در دانشگاهها مورد بحث قرار می‌گیرد. مدل‌های مدیریت دانش، و نقش متخصصان اطلاع‌رسانی در مدیریت دانش از دیگر مباحث در این مقاله هستند.
With the formation of knowledge-based society and moving towards a knowledge-based economy, the importance of knowledge, as one of the most important assets of organizations, is becoming more and more apparent. Quantity and quality of knowledge management in any organization determine its competitive power as well as its success rate. Despite the fact that universities are one of the most important centers of production and dissemination of knowledge, however, there has not been enough attention to intellectual capital and resources produced by the academic community. Information specialists can have a significant role in the establishment of knowledge management in organizations through using their skills, organizing, and disseminating information. This paper will investigate existing viewpoints on weaknesses and strengths of Information specialists who participate in knowledge management teams. In this paper, frst, some definitions related to knowledge management and its brief history is presented. Then, the differences between information management, knowledge management and necessity of applying knowledge management in universities are studied. Finally, KM models and the role of the Information specialists in knowledge management is studied.
- ابطحی، حسین و عادل صلواتی. (1385)، مدیریت دانش در سازمان. تهران: پیوند نو.
- باقری، فاطمه و مریم صراف‌زاده (1384)، «کتابخانه‌ها و تلاش برای بقاء: آیا مدیریت دانش گزینه صحیح است؟». 3 (1و2): 60-78.
- تاونلی، چارلز. (1380)، «مدیریت دانش و کتابخانه‌های دانشگاهی». کتابداری و اطلاع‌رسانی، 4(3): 99-120.
- حاضری، افسانه و مریم صراف‌زاده (1385)، مدیریت دانش در دانشگاه ها و نقش کتابخانه‌های دانشگاهی. نما (مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران)، 5 (4).
- حاضری، افسانه؛ صراف‌زاده، مریم؛ ، باقری، فاطمه. (1388)، «بررسی موانع ورود کتابداران به عرصه مدیریت دانش». ارائه شده در: مدیریت دانش و علوم اطلاعات: پیوندها و بر هم کنش‌ها؛ مجموعه مقالات همایش ملی، به کوشش محمد حسن‌زاده، سید امید فاطمی، سید ابراهیم عمرانی.
- حبیبی، علی. (1387)، پیاده‌سازی مدریت دانش در سازمان های مهندسی. تهران: ارگ.
-حسن‌زاده، محمــد. (1382)، «نقش کتابخانه‌های تخصصــی در مدیریت دانش سازمان ها». ارائه شده در هفتمین همایش کتابداران سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، رشت، 19-21 اسفند.
- حسن‌زاده، محمد. (1383)، نقش کتابداران و اطلاع‌رسانان در مدیریت دانش سازمان‌ها. (با نگاهی به سرفصل‌های مقاطع سه‌گانه علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران). فصلنامه کتاب، 59: 101-114.
- حسن‌زاده، محمد. (1383الف)، «کاربرد مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی در مدیریت دانش سازمان ها». ارائه شده در سمینار آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی (مشهد: آستان قدس رضوی، 1-2 خرداد)
- حسن‌زاده، محمد. (1388)، «مروری بر پیوند مدیریت دانش باعلوم اطلاعات». ارائه شده در: مدیریت دانش و علوم اطلاعات: پیوندها و بر هم کنش‌ها؛ مجموعه مقالات همایش ملی، به کوشش محمد حسن‌زاده، سید امید فاطمی، سید ابراهیم عمرانی.
- رادینگ، آلن. (1386)، مدیریت دانش: موفقیت در اقتصاد جهانی مبتنی بر اطلاعات. ترجمه محمد حسین لطیفی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت).
- رولی، جنیفر. (1383)، «مدیریت دانش: کتابداری نوین؟ از نگهبانان تاریخ تا دروازه‌بانان آینده». ترجمه قاسم آزادی. فصلنامه کتاب، 59.
- سیف‌اللهی، ناصر؛ داوری، مجیدرضا. (1388)، مدیریت دانش در سازمان‌ها. تهران: آراد کتاب: کهکشان دانش.
- شاهمرادی، لیلا؛ نوری، زکریا. (1388)، «نقش‌ها و مسئولیت‌های متخصصان حرفه‌ای اطلاعات در مدیریت دانش». ارائه شده در: مدیریت دانش و علوم اطلاعات: پیوندها و بر هم کنش‌ها؛ مجموعه مقالات همایش ملی، به کوشش محمد حسن‌زاده، سید امید فاطمی، سید ابراهیم عمرانی.
- صراف‌زاده، مریم. (1384)، «کتابداران و مدیریت دانش: مروری بر متون موجود». اطلاع‌شناسی، 3(1و2): 24-36.
- فایرستون، ژوزف، و مارک مک الروی. (1387)، مباحث کلیدی در مدیریت دانش جدید. مترجمان احمد جعفرنژاد و خدیجه سفیری. تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
- کیم، سئونگهی. (1380)، «نقش متخصصان دانش در مدیریت دانش». ترجمه آتش جعفرنژاد. در گزیده مقالات ایفلا 99. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی.
- گزارش جهانی یونسکو. (1388)، به سوی جوامع دانایی محور. ترجمه علی‌حسین قاسمی و سیروس آزادی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
- ماترسکا، کاتارزینا. (1384)، کتابداران در عصر دانش. ترجمه محمدرضا سلیمانی. علوم اطلاع‌رسانی، 20(3و4)87-97.
- مالهوترا، یوگش. (1386)، دانش: سنجش و اندازه‌گیری. مترجم محمد حسن‌زاده. تهران: کتابدار.
- مختاری نبی، ابراهیم. (1383)، تحول نقش کتابداران و متخصصان اطلاع‌رسانی در مدیریت دانش. مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی، 2(2).
- مک‌دونالد، جان. (1381)، مدیریت دانش در یک هفته. مترجم بدری نیک فطرت. تهران: کیفیت و مدیریت.
- یاریگر روش، حسن. (1382)، تاریخچه مدیریت دانش. توسعه مدیریت، 73-74.
-Abell, A. & Oxbrow, N. (2001), Competing woth knowledge: The information professionals in the knowledge management age. London: Library Association Publising.
-Ajinferuke, I. (2003), “Role of information professionals in Knowledge management programs: Emprircal evidence from Canada”. Information science journal , no. 6: 247-257.
-Corral, S. (1998), “Knowledge management: Are we in the knowledge management business?” Ariadne, no. 18, pp. 16-18.
-Dalton, P., et al. (2000), “Barriers to career development within the LIS profession.”, Library Review.
-Davenport, T. (1997), “Ten Principle of KM”’ Knowledge and Process Management. Vol. 4(3): 149-158.
-Drucker, P. (1999), “The age of social transformation. The`Atlantic Monthly, Noember issue.
-Hales, S. (2001), Dimensions knowledge and its management. Available: www. Insighting. co.uk.
-Henzel, S. (2004), Supporting the KM environment: the roles, responsibilities, and rights of information professionals; constructive thoughts on knowledge management . Information Outlook; Jan 2004; 8, 1; Proquest Nursing & Allied Health Source. Available: http://findarticles.com/p/articles/mi_m0fwe/is_1_8/ai
-Hill, S.(1998), Knowledge management: a new career path for the information professional. In: Raitt, D. et al.(eds). Online information 98. 22nd. London: Pxford. Pp.47-53.
-Koenig, M. E. D. & Srikantaiah, K. T. (2002), “Business world discovers assets of librarianship”, Information Outlook, vol 6, no. 4.
-Koina, Cathie. (2002), “Librarians are the ultimate knowledge managers?” Australian Llibrary and Information Association.Available: http://alianet.alia.org.au/publishing/alj/52.3/fulltext/koina.html
-Loughridge, B.(1999), Knowledge management, librarians and information managers: fad of future. New Library World. Vol. 100, no. 1151. Pp: 245-253.
-Malhotra, Y. (1998), Role of social influence, self determination and quality of use in information technology acceptance and utilization: A theoretical framework and empirical field study” Ph.D Thesis, July, Katz Graduate School of Business. University of Pittssbutgh.
-Nasiri, T. (1996), "Knowledge leverage: the ultimate advantage" [on-line]. Available: http://www.brint.com/papers/submit/nasseri.htm
-Newman, B. and Conard, D. (1999), The knowledge management forum. Available at: www.km-forum.org.
-Nonaka, I. (2001), The knowledge creating company, in: Harward Business Rreview: 96-104.
-Panry, S & Griffiths, P. (2003), "Librarirans or knowledge managers? What's in a name, or in there a real differences?" Business Information Review, vol. 20, no. 2: 102-109.
-Parker, K. R., Nitse., P. S., Flowers. K. A (2005), “Libraries as knowledge management centers”. Library Management. 26(4/5): 176-189.
-Raja, M.W. & M. Z. Ahmad & A. K. Sinha (2009), "Knowledge management and academic libraries in IT era: Problems and positions". Presented in: International Conference on Academic Libraries(Delhi, India).
-TFPL(1999), “Skills for Knowledge management: A briefing paper by TFPL Ltd.: Basedon Research Undertaken by TFPL on Behalf of the Library and Information Commission. London: TFPL Ltd.
-Wiig, K.(2002), "Application of knowledge management in public administration". Available at: www.egov.pl/-baza-analizy-km-pub.