رابطه ویژگی های شخصیتی و سبک های حل تعارض بین فردی با سازگاری زناشویی دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: سازگاری زناشویی, ویژگی های شخصیت, سبک های حل تعارض بین فردی, دانشجویان متاهل,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ویژگی های شخصیتی و سبک های حل تعارض بین فردی با سازگاری زناشویی دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد تبریز صورت گرفته است. پژوهش حاضر یک مطالعه همبستگی است. تعداد 325 نفر به روش تصادفی طبقه ای از میان دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد تبریز در سال 1388 انتخاب گردید. داده ها با استفاده از پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو، پرسشنامه سازگاری زناشویی لاک- والاس، نسخه دوم مقیاس شیوه مقابله با تعارض رحیم جمع آوری گردید. یافته ها با نرم افزار SPSS و به کمک روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. بین ویژگی های شخصیتی (توافق پذیری، برونگرایی، دلپذیر بودن، انعطاف پذیری) و سازگاری زناشویی همبستگی مثبت معنی دار، و بین ویژگی روان رنجورخویی و سازگاری زناشویی همبستگی منفی معنی‌داری بدست آمد (01/0P<). از این میان (باوجدان بودن، توافق پذیری، روان رنجوری) توان پیش‌بینی سازگاری زناشویی را داشتند. سبک همراهانه و سبک مصالحه گرانه همبستگی مثبت معنی داری با سازگاری زناشویی داشتند (01/0P<)، و دو سبک همراهانه و حاضر خدمتی توان پیش بینی سازگاری زناشویی را داشتند. تحلیل رگرسیون گام به گام با ورود ویژگی های شخصیتی و سبک های حل تعارض نشان داد با وجدان بودن، توافق پذیری، روان رنجورخویی و سبک همراهانه توان پیش بینی سازگاری زناشویی را به صورت معنی داری دارند (05/0P<). بین زن و مرد از نظر میزان سازگاری زناشویی تفاوت آماری معنی داری بدست نیامد. در مداخلات روان شناختی و آموزش مهارت های زندگی، توجه به ویژگی های شخصیت در کنار شیوه‌های حل تعارض بین فردی اهمیت دارد.
The purpose of the present research was to determine the relationship between the personality characteristics as well as styles of resolving interpersonal conflict and the marital adaptation of married students in Islamic Azad University, Tabriz branch. The study was correlational, and the sample consisted of 325 university students chosen from the married students of Islamic Azad University, Tabriz branch in 2009. The data were gathered using the Five Factor Inventory of NEO-Personality, the Lucke-Wallace Marital Adjustment Test (LWMAT), and Rahim Organizational Conflict Inventory-2 (ROCI-2). The obtained data were analyzed using the SPSS software and the statistical methods of Pearson’s coefficient of correlation, Independent T-test and step by step Regression. The research findings showed that there was a meaningful positive relationship between the personality characteristics (adaptability, extroversion, flexibility, and agreeability) and the marital adaptation (p<0.01). In addition, there was a meaningful negative relationship between affliction and marital adaptation (p<0.01). Among the different elements, conscience, adaptation, and affliction were able to predict the marital adaptation. Accompaniment style and compromise style had a meaningful positive relationship with the marital adaptation (p<0.01). Also, two styles of accompaniment and readiness to serve were able to predict the marital adaptation. The step-by-step regression analysis of personality characteristics and the styles of resolving conflict showed that the elements of conscience, agreeability, affliction, and accompaniment could meaningfully predict the marital adaptation. However, regarding the subjects’ gender, there was not a meaningful difference between the degree of marital adaptability among the male and female students. The findings showed that in psychological conflicts and training life skills, it is important to consider the personality characteristics along with the methods of resolving interpersonal conflicts.
- قرآن کریم، سوره روم، آیه 21.
- احدی، بتول. (1386). رابطه شخصیت و رضایت زناشویی. دو فصلنامه روان شناسی معاصر، 2(2): 31-37.
- احمدی، خدابخش. فتحــی آشتیانی، علی. نوابی نــــژاد، شکوه. (1384). بررسی عوامل زمینه‌ای- فردی و ارتباطـــی- دوجانبه ای موثر بر سازگاری زناشویی. خانواده پژوهی، 1(3): 221-237.
- افخمی، ایمانه. بهرامی‌خوندابی، فاطمه. فاتحی‌زاده، مریم. (1386). بررسی رابطه بین میزان بخشودگی و تعارض زناشویی زوجین در استان یزد. خانواده پژوهشی، سال 3، شماره 9 : 431-442.
- باباپـــور خیرالدین، جلیل. (1385). بررسی رابطـــه شیوه های حل تعارض ارتباطـــی و سلامت روان شناختـــی دانشجویان. فصلنامه روانشناسی دانشگاه تبریز، سال1 ، شماره 4 ، ص 27-46.
- پروین، جان. (1381). شخصیت نظریه و پژوهش. ترجمه محمد جعفر جوادی ؛ پروین کدیور. تهران: انتشارات آییژ.
- پور شریفی، حمید. مهریار، امیرهوشنگ. (1382). روان شناسی بالینی. تهران: انتشارات سنجش و سنجش تکمیلی، ص 159.
- ثنایی، باقـــر. (1379). مقیاس های سنجش ازدواج و خانــــواده. تهران: انتشارات بعثت، ص 59-63.
- ثنایی ذاکر، باقر. باقریان نــــژاد، زهرا. (1382). بررســی ابعاد نارضایتــــی زناشویی زنان و مردان متقاضــــی طلاق در شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روانشناســــی، شماره 15 : از 61 تا 78.
- جعفری، علی. (1387). رابطه بین ویژگی های شخصیت و خلاقیت با شادکامی دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، تهران: دانشگاه پیام نور.
- حاجی ابول زاده، نسرین. (1381). بررســی تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی با رویکرد شناختی- رفتاری بر میزان سازگاری زناشویی زوجین ساکن شهرستان کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
- حمیدی، فریده (1386). بررسی رابطه سبک های دلبستگی با رضایتمندی زناشویی در دانشجویان متأهل دبیری. فصلنامه خانواده پژوهی، 3 (9): 443-454.
- ناصحی، عباسعلی و همکاران. (1383). میزان سازگاری زناشویی در دانشجویان ساکن خوابگاه. اندیشه و رفتار، 10(1و2): 116-121.
- رجایی، علیرضا. نیّری، مهدی. صداقتی، شیرین. (1386). رابطه بین سبک های مختلف دلبستگی با رضایتمندی زناشویی. روان شناسان ایرانی، سال3، شماره 12: 347-356.
- رضازاده، محمدرضا. (1387). رابطه مهارت های ارتباطی و سازگاری زناشویی در دانشجویان. دو فصلنامه روان شناسی معاصر، 3(1): 43-50.
- زارعی، اعظم. (1384). بررسی نیمرخ روانی زوجین مصصم به طلاق مراجعه‌کننده به دادگستری شهر اصفهان بر اساس آزمون MMPI-2. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی (رودهن).
- شکرکن، حسین. خجسته، مهررضا. عطاری، یوسفعلی. حقیقی، جمال. شهنی ییلاق، منیجه. (1385). بررسی ویژگی های شخصیتی، مهارت های اجتماعی سبک های دلبستگی و ویژگی‌های جمعیت شناختی به عنوان پیش بین های موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوج‌های متقاضی طلاق و عادی در اهواز. مجله علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، سال سیزدهم، شماره 1: 1-30.
- شفیعی نیا، اعظم. (1381). بررسی تاثیر آموزش مهارت های حل تعارضات زناشویی بر بهبود روابط متقابل زن و شوهر. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س)، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی.
- شعبانی٬ افسانه. (1385). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی (ارتباط متقابل و مؤثر) بر رضایتمندی زناشویی زوجین. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مطالعات زنان، دانشگاه آزاد اسلامی (رودهن).
- عبداله زاده، حسن. (1382). بررســـی رابطه بین صفات شخصیتـــی و رضایت زناشویــی در زوج های شهر دامغان. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
- قلیلی، ایمانه. احمدی‌علون‌آبادی، فاطمه. فاتحی‌زاده، مریم. (1385). اثر بخشی آموزش گفت و‌گوی موثر بر تعارضات زناشویی زوجین شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روان شناسی، شماره 27 و 28: 21-34.
- گروسی فرشی، میر تقی. (1380). رویکردهای نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز: انتشارات جامعه پژوه.
- گروسی فرشی، میرتقی. صوفیانی، حکیمه. (1387). بررسی رابطة بین ابعاد شخصیت و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه تبریز. دوفصلنامه علوم تربیتی- روان شناسی-کتابداری، 9(2): 47-64.
- لاینون، ریچارد آی. گود اشتاین، لئونارد دی. (1382). ارزیابی شخصیت، ترجمه سیامک نقشبندی و همکاران. تهران: نشر روان.
- مک کری و کوستا. (1381). شخصیت در بزرگسالی. ترجمه میر تقی گروسی فرشی و فرهاد محمدی، تبریز: نشر جامعه پژوه.
- ملازاده، جواد. منصور، محمود. اژه ای، جواد. کیامنش، علیرضا. (1381). سبک های رویاروگری و سازگاری زناشویی در فرزندان شاهد. مجله روان شناسی، 6 (3): 255-275.
- مرادی، فاطمه. (1386). رابطه ویژگی های شخصیتی با رضایتمندی زناشویی در دانشجویان زن متأهل رشته‌های روانشناسی و زبان‌انگلیسی دانشگاه رودهن. پایان نامه کارشناسی‌ارشد روانشناسی‌عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی (رودهن).
- Abraham GP, de Bruyne T. (2000). Conflict management style and marital satisfaction. Journal of sex and marital therapy, 26(4): 321-334
- Bradbury, Thomas N., Fincham, Frank D., Beach, Steven R.H. (2000). Research on the nature and Determinants of marital satisfaction. Journal of marriage & family , Vol 62, issue 4: 964-980.
- Coombs, Robert (1991). Marital status and personal well- Being: A literature Review, Family Relations, 40: 97-102.
- Corcoran, K.O., Malinkrodt, B. (2000). Adult Attachment, Self Efficacy, Perspective Taking and Conflict Resolution. Journal of Counseling and Development, 78(4): 473-483.
- Demo, D. H., & Alan, C. A. (1996). "Singlehood" marriage and remarriage: The effects of family structure and family relationships on mothers "well-being". Journal of Family Issues, 17, 386-407.
- Feeney. J.A.( 1999). "Adult Romantic Attachment and Copple Relationship. In J. Cassidy & P.R . Shaver(Eds) .Handbook of Attachment Theory, Research and Clinical Applications. London . The Guilford Press. (awailbale in site: http://espace.library.uq.edu.au/view/UQ:146677).
- Fisher TD, McNulty JK. (2008). Neuroticism and Marital Satisfaction: The Mediating Role Played by the Sexual Relationship. Journal of Family Psychology, Volume 22, Issue 1: 112-122.
- Horvitz, A. V., Helene, R. W., & Sandra, H. W. (1997). Becoming married and mental health: A longitudinal study of a cohort of young adults. Journal of Marriage and the Family Therapy, 58, 895-907.
- Johnson, M. D., Cohan, C. L., Davila, J., Lawrence, E., Rogge, R. D., Karney, B. R., Sullivan, K. T., & Bradbury, T. N. (2005). Problem-solving skills and affective expressions as predictors of change in marital satisfaction. Journal of Consulting & Clinical Psychology. 73(1): 15-27.
- Nock, S. L. (1995). A comparison of marriage and capability relationship. Journal of Family Issues, 16, 53-76.
- Richard LS, Wakefield JA, Lewak R. (1990). Larity of personality variables as predictors of marital satisfaction: A Minnesota Multiphasic Personality Inventory (MMPI) item analysis. Personality and Individual Differences, Volume 11, Issue 1: 39-43.
- Watson, D., Hubbard, B. and Wiese, D.(2000). General traits of personality and affectivity as predictors of satisfaction in intimate relationships: Evidence from self-and partner-ratings. Journal of Personality, 68, 413-449.
- Weider-Hatfield D . (1988). Assessing the Rahim Organizational Conflict Inventory-II (ROCI-II). Management Communication Quarterly, 1(3): 350-366.
- White JK, Hendrick SS, Hendrick C .(2004). Big five personality variables and relationship constructs. Personality and Individual Differences, 37 (7): 1519-1530.