تدوین ماتریس شرطی-پیامدی اضطراب جدایی از دیدگاه مادران
محورهای موضوعی : فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانیبهنود بهمنش 1 , خدیجه ابوالمعالی الحسینی 2 , مهران آزادی 3
1 - دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
2 - دانشیار، دانشکدۀ روان‌شناسی، واحد تهران‌شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار، دانشکدۀ روان‌شناسی، واحد تهران‌جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: اضطراب جدایی, نظریۀ زمینه‌ای نظام‌مند, ماتریس شرطی-پیامدی, دیدگاه مادران,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی تفکر مادران در مورد اضطراب جدایی، علیت‌شناسی اضطراب جدایی، طرز برخورد و راهبردهای مادران با کودکان مبتلا به اضطراب جدایی‌شان می‌پردازد.روش‌شناسی: روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد نظریۀ زمینه‌ای بر اساس الگوی نظام‌مند اشتراوس و کوربین (2015) بود. جامعه دربرگیرنده مادارن کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی مقطع اول دبستان شهر تهران در سال 1399 بود که از بین آنان 10 مادر، تا رسیدن به اشباع، به روش هدفمند متجانس و گلوله‌برفی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‌ها از روش مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته استفاده شد. داده ها با کمک نرم افزار MAX-QDAنسخۀ 2020 داده ها تحلیل شدند. یافته‌ها: 370 کد اولیه بدست آمد که از طریق کدگذاری علی-تعاملی با تاکید بر ویژگی-ابعاد و فرآیندی-پیامدی مینی‌چارچوب‌های متقاطع علی و راهبردی ایجاد شد.نتیجه‌گیری: نتایج کدگذاری علی و فرآیندی ، شامل عوامل علیِ درونی-رابطه‌ای مانند انواع مسائل ژنتیکی، نشانه‌های نوزادی و کودکی، عدم حضور مادر و پدر، دعواهای زناشویی، و بیرونی-عطفی مانند آرام بودن محیط زندگی و یک حادثه یا بیماری برای خود یا نزدیکان، و راهبردهای جلوگیری-جبرانیِ فایده‌مند مانند ترغیب پدر برای ارتباط بیشتر با کودک، و بی‌فایده مانند راهبردِ به‌زور جدا کردن بود. علاوه‌براین از طریق ماتریس شرطی-پیامدی، جنبه‌های تعاملی و پیامدی و کد مرکزیِ حساس‌شدگی زودهنگام نسبت به تعاملات و محیط، اضطراب جدایی از دیدگاه مادران بدست آمد.
Purpose: The current study deals with the qualitative study of mothers' viewpoint about separation anxiety, the etiology of separation anxiety, the way mothers deal with their children suffering from separation anxiety and its strategies. Methodology: The current research method was qualitative with the grounded theory approach based on the systematic model of Strauss and Corbin (2015). The population included mothers of children suffering from separation anxiety disorder in the first grade of primary school in Tehran in 2019, from whom 10 mothers were selected using a purposeful homogeneous and snowball methods until saturation was reached. In order to collect data, a semi-structured interview method was used. The data were analyzed with the help of MAX-QDA 2020 version.Findings: 370 primary codes were obtained, which were created through causal-interactional coding with emphasis on properties-dimensions and process-consequences of cross-causal and strategic mini-frameworks.Conclusion: Causal and procedural coding results, including internal-relational causal factors such as various genetic issues, infant and childhood symptoms, absence of mother and father, marital disputes, and external-reflective factors such as the calmness of the living environment and an accident or illness for oneself or relatives , and the prevention-compensatory strategies were useful, such as persuading the father to communicate more with the child, and useless, such as the strategy of forceful separation. In addition, through the conditional-consequence matrix, interactive and consequential aspects and the central code of early sensitization to interactions and environment, separation anxiety was obtained from the viewpoint of mothers.
_||_