توسعه یک مدل ساختاری فناوری‏های کشاورزی حفاظتی در بین گندم کاران استان ایلام بر پایه متغیرهای سرمایه اجتماعی و درک اجتماعی

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

فرانک صحرایی ¹ , احمد رضوانفر ² , امیر علم بیگی ³

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد ترویج کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران
2 - استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران
3 - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1397/05/17 تاریخ پذیرش : 1397/05/17 تاریخ انتشار : 1397/05/01

کلید واژه: فناوری‏های کشاورزی حفاظتی, گندم کاران, سرمایه اجتماعی, درک اجتماعی,

چکیده مقاله :

مطالعه حاضر باهدف توسعه یک مدل ساختاری فناوری های کشاورزی حفاظتی در بین گندم کاران استان ایلام بر اساس متغیرهای سرمایه اجتماعی و درک اجتماعی انجام‌شده است. جامعه آماری موردمطالعه، گندم کاران استان ایلام می باشند و حجم نمونه با استفاده از فرمول تصحیح جامعه معین دانیل (1999)، به تعداد 270 گندم کار تعیین و با روش طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای سنجش پایایی، از پایایی ترکیبی استفاده شد. روایی پرسشنامه به سه صورت صوری، سازه و تشخیصی بررسی شد. داده های گردآوری‌شده به‌وسیله دو نرم افزار SPSS 21و Smart PLS تجزیه و تحلیل شدند. مدل معادلات ساختاری نشان داد که سه عامل نگرش ، هنجار ذهنی و کنترل رفتار درک شده اثری قوی بر نیت پذیرش دارند که تائید نظریه پایه رفتار برنامه ریزی شده است. نیت پذیرش نیز به‌شدت بر رفتار واقعی اثرگذار است. اثر سرمایه اجتماعی به‌طور مستقیم بر روی نیت پذیرش معنی دار بود و درک اجتماعی اثر معنی داری روی تعدیل گری رابطه نیت به رفتار نداشت.

چکیده انگلیسی:

Present study aimed to develop a structural model of conservation technology among wheat farmers in Ilam province based on social capital and social perception. The statistical population of the study was 3250 wheat farmers. Based on Daniel FPC's (1999) formula, and by stratified sampling ttechnique, 270 of them were selected and the data was collected from them. For reliability, combination reliability was used. The validity of the questionnaire was assessed in three ways: formal, structural and diagnostic. The collected data were analyzed by SPSS21 and smart PLS software. Structural equation model showed that three factors of attitude, subjective norm and perceived behavior control have a strong effect on the intention that the basic theory of behavior is confirmed. Also, social capital variable have as a one dimansion of social components direct and significant effect on the intention to adopt conservation agricultural technologies, Social impression does not have a significant effect on the moderation of the relationship between intention and behavior.

منابع و مأخذ:

پور افقی، ف. (1395). نقش سبک‏های زندگی، درک اجتماعی و روابط خانوادگی در پیش‏بینی رضایت زناشویی معلمان جوان. فصلنامه روان‏شناسی مدرسه، دوره 5، شماره 2، صفحات 38-20.

رحیمی فیض‏آباد، ف.، یزدان پناه، م.، فروزانی، م.، محمد زاده، س.، و برتون، ر. (1394). تبیین رفتار حفاظت از آب کشاورزان با استفاده از تئوری توسعه‌یافته رفتار برنامه‌ریزی‌شده: مورد مطالعه شهرستان الشتر. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 12، شماره 2، صفحات 17-1.

عابدی، س.، یزدانی، س.، صالحی، ا.، سلامی، ح.، و جهان سوز، م. (1393). تجزیه‌وتحلیل عوامل مؤثر بر پذیرش کشاورزی حفاظتی در استان فارس. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 45، شماره 2، صفحات 255-247.

عابدی، م. ج.، و نجفی، پ. (1380). استفاده از فاضلاب تصفیه‌شده در کشاورزی. انتشارات کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، تهران.

قربانی، م.، وکهنسال، م. (1389). عوامل تأثیرگذار بر تمایل به مشارکت کشاورزان گندم‌کار در برنامه یارانه سبز برای پذیرش و به‌کارگیری عملیات حفاظتی خاک (مطالعه موردی استان خراسان رضوی). نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 24، شماره 1، صفحات 71-59.

کریمی، ف.، چیذری، م.، و اسکندری، ف. (1390). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان پذیرش نوآوری‏های کشاورزی از دیدگاه کشاورزان شهرستان قروه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.

یزدان پناه، م.، و هاشمی نژاد، ا. (1394). مقایسه قدرت پیش‏بینی‏کنندگی تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده و مدل اعتقادات سلامت جهت سنجش تمایل دانشجویان نسبت به استفاده از محصولات ارگانیک. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-46، شماره 4، صفحات 831-817.

Abrahamse, W., steg, L., Gifford, R., & vlek, C. (2009). Factors influencing car ues for commuting and the intention to reduce it: A question of self-interest or morality?. Journal of Transportation Research Part F: Traffic Psychology and behavior, 12(4): 317-324.

Bamberg, S. (2013). Changing environmentally harmful behaviors: A stage model of self-regulated behavioral change. Journal of Enviromental Psychology, 34: 151-159.

Chen Ch. M., KuoSh, F., Chou, Y.H., & Chen, H.C. (2006). Postpartum Taiwanese women: theirpostpartum depression, social support and healthpromotinglifestyle profiles. Journal of Jclinnurs, 13:1550-1560.

Chen, M. J. (1996). Competitor Analysis and Interfirm Rivalry: Toward a Theoretical. Journal of The Academy of Management Review: 21 (1):100-134.

Chih Chen, S., & Wen Hung, c. (2016): Elucidating the factors influencing the acceptance of green products: An extension of theory of planned behavior.Journal of Technological Forecasting & Social Change, 112:155–163.

FAO. (2012). World water resources. Available from: FAO.org.

Fielding, K. s., McDonald, R., & Louis, W. R. (2008). Theory of planned behavior, identity and intentions to engage in environmental activism. Journal of Environmental Psychology, 28(4):318-326.

Fishbein, M., & Ajzen, I. (1975). Belief, attitudes, intention and behavior: An introduction to theory and research, Reading, MA: Addison-Wesley.

Kaasa, A. (2009). Effects of different dimensions of social capital on innovative activity: Evidence from Europe at the regional level. The International Journal of Technological Innovation, 29(3): 218-233.

Kaiser, F. G. (2006). A moral extension of the theory of planned behavior: Norms and anticipated feelings of regret in conservationism.Journal of Personality and Individual Differences, 41(1): 71-81.

Lalani, B., Dorward, P., Holloway, G., & wauteres, E. (2016). Smallholder farmers' motivations for using Conservation Agriculture and the roles of yield, labour and soil fertility in decision making. Journal of Agricultural Systems,146: 80–90.

Looman, W. S., & Farrag, S. (2009). Psychometric properties and cross-cultural equivalence of the Arabic Social Capital Scale: Instrument development study. International journal of nursing studies, 46(1): 45-54.

Micheels, E., & Nolan, J. (2016): Examining the effects of absorptive capacity and social capital on the adoption of agricultural innovations: A Canadian Prairie case study. Journal of Agricultural Systems, 145: 127–138.

Nevitt, J., & Hancock, G.R. (2001). Performance of bootstrapping approaches to model teststatistics and parameter standard error estimation in structural equation modelling. Structural Equation Modeling a Multidisciplinary Journal, 8(3):353-377.

Nigbur, D., Lyons, E., & Uzzell, D. (2010). Attitudes, norms, identity and environmental behaviour: Using an expanded theory of planned behaviour to predict participation in a kerbside recycling programme. British Journal of Social Psychology, 49(2): 259-284.‏

Nunnally, J.C., & Bernstein, I.H. (1994).Psychometric theory, New York, NY: McGraw-Hill.

Russell, S., & Fielding, K. (2010). Water demand management research: A psychological perspective. Journal of Water Resources Research, 46(5): 1-12.

Sadati, S. A., & Mohammadi, Y. (2012). Key Values Influence Consumer Intention towards Organic Food in Iran. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 4 (14): 7-25.

Van Rijn, F., Bulte, E., & Adekunle, A. (2012). Social capital and agricultural innovation in Sub-Saharan Africa.Journal of Agricultural Systems, 108: 112-122.‏

Wauters, E., Bielders, C., Poesen, J., Govers, G., & Mathijs, E. (2010). Adoption of soil conservation practices in Belgium: an examination of the theory of planned behaviour in the agri-environmental domain. Journal of Land use policy, 27(1): 86-94.

Whitmarsh, L., & O'Neill, S. (2010). Green identity, green living? The role of pro-environmental self-identity in determining consistency across diverse pro-environmental behaviours. Journal of Environmental Psychology, 30(3): 305-314.‏

Yazdanpanah, M., Hayati, D., Hochrainer-Stigier, S., & Zamani, G. H. (2014). Understnding farmers intention and behavior regarding water conservation in the Middle –East and North Africa: A case study in Iran. Journal of Environmental Manegement, 135: 63-72.