استفاده بهینه از آب در دشت شازند و تاثیر آن بر سودآوری بخش کشاورزی

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

مجید کارخانه ¹ (دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران)
احمد سرلک ² (استادیار گروه اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران (نویسنده مسئول).)
کامبیز هژبر کیانی ³ (استاد گروه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/03/16 تاریخ پذیرش : 1402/04/19 تاریخ انتشار : 1402/05/01

کلید واژه: سود‏آوری بخش کشاورزی, برنامه‌ریزی ریاضی مثبت, منطقه شازند, بازار آب,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله بررسی تخصیص بهینه آب در دشت شازند و تاثیر آن بر سودآوری بخش کشاورزی است. در سال های اخیر عدم تخصیص بهینه آب در این منطقه، مشکلات عدیده ای را برای ساکنان بخصوص کشاورزان منطقه به ارمغان آورده است. از این رو بر آن شدیم که این مهم را مورد بررسی قرار دهیم. برای تغییرات سطح زیر کشت محصولات آبی، سود ناخالص در دو حالت (وجود بازار آب و عدم وجود بازار آب) طی سال‌های 1401-1394 با استفاده از نرم‌افزار گمز[i] و به روش برنامه‌ریزی ریاضی مثبت محاسبه و مقایسه گردیده است. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت باز تخصیص منابع آب، بر سود ناخالص کشاورزان منطقه در دشت شازند است. همچنین، باز تخصیص سطح زیرکشت محصولات به سمت کشت محصولاتی نظیر گندم، جو، لوبیا چیتی، نخود، لوبیای سفید و عدس سودآوری بیشتری برای کشاورزان به همراه خواهد داشت. براساس نتایج، پیشنهاد می شود دولت بسترهای لازم جهت تشکیل بازار آب در این منطقه با همراهی مشارکت بخش خصوصی را فراهم کرده تا زمینه تخصیص مناسب منابع آب و سطح زیر کشت در این منطقه فراهم شود.