ماهیت شناسی فقهی هبه، هدیه و جایزه؛ تفاوتها و اشتراکات
یاسر تک فلاح
1
(
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
)
مجتبی مصلح
2
(
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران ، ایران.
)
کلید واژه: هبه, , , , , هدیه, , , , , جایزه, , , , , عطیه, , , , , نحله,
چکیده مقاله :
هبه در معنای عام خودش از جمله موضوعاتی است که از دیرباز مورد ابتلای عموم مردم بوده است. با ظهور اسلام هبه به‌عنوان عقدی مستقل شناخته شد و شارع مقدس احکام و شرایطی را برای آن قرار داده است. پژوهش حاضر در صدد تحدید موضوعات فقهی هبه، هدیه و جایزه و رابطه این عناوین با یکدیگر است. این تحقیق به‌منظور دستیابی به این فرضیه صورت‌گرفته که اگرچه این عناوین ماهیت مشترک داشته و بعضاً به‌جای یکدیگر به کار برده می‌شوند، لکن شناخت این عقود در مقام اثبات نیاز به قیودی دارد که با بررسی این قیود مشخص می‌شود که هدیه و جایزه معنایی اخص از هبه دارند. هدف از این پژوهش مرزبندی دقیق این عناوین فقهی و رابطه آنها با یکدیگر است تا احکام و شرایط هرکدام به‌درستی بر این موضوعات منطبق شود. این مقاله با روش کتابخانه‌ای به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته و روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توصیفی - تحلیلی است که با جمع‌آوری نظرات لغوی‌ها و فقها، ماهیت و قیود این عقود بررسی شده و در نهایت نتایج پژوهش تحلیل و ارائه شده است.
چکیده انگلیسی :
"Gift" in its general sense is one of the topics that has been the problem of the public for a long time. With the advent of Islam, "Gift" was recognized as an independent contract, and the Holy Law has set rules and conditions for it. The present study aims to define the jurisprudential issues of gift, gift and prize and the relationship between these titles. This research was carried out in order to reach the hypothesis that although these titles have a common nature and are sometimes used interchangeably, but the recognition of these contracts as evidence requires limitations, which can be determined by examining these limitations that gift and prize have a special meaning. They have a donation. The purpose of this research is to accurately demarcate these jurisprudential titles and their relationship with each other so that the rulings and conditions of each of them can be properly applied to these issues. This article collects information using a library method, and the method of data analysis is descriptive-analytical. The nature and limitations of these contracts were examined by collecting the opinions of lexicographers and jurists, and finally, the results of the research were analyzed and presented.