بررسی پدیده زمین خواری با نگاهی به فقه امامیه

روح اله نیازآذری ¹ ( دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران. )
محمود قیوم زاده ² ( استاد گروه فرهنگ و معارف اسلامی. دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی.ساوه. ایران. )
سعید عطازاده ³ ( استادیار حقوق جزا و جرم شناسی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و معالعات اجتماعی ناجا، تهران، ایران. )

تاریخ ارسال : 1400/04/26 تاریخ تایید : 1402/05/31

کلید واژه: زمین خواری, غصب, فقه امامیه:جرم انگاری: لاضرر,

چکیده مقاله :

پدیده زمین خواری یک معضل در جامعه مدنی است. مطالعات سال های اخیر نشان داده است که، بخش اعظم گسترش آن در فقدان یا عدم تنقیح صحیح قوانین مدون و مستقل است. رجوع و بررسی در فقه امامیه مشخص می نماید که، آسیب و اضرار به اموال اشخاص حقیقی و حقوقی به هر نحو، ذیل آیات و روایات متعدد محکوم بوده و در کلام فقهاء نیز در قالب قواعد فقهی این موضوع به رشته تحریر درآمده است. تفحصّ در مفاد قواعد مشهوری هم چون لاضرر، حرمت أکل مال به باطل، احترام مال مسلمان، غرور، غصب و... که بعضاً به عنوان اصل قانونی، مبنای قوانین مختلف در روابط مالی، اقتصادی و اجتماعی جامعه اسلامی هستند، دغدغه شارع بر ضرورت مداقّه و تبیین قوانین کارآمد در این موضوع نوپدید را نیز به طریق اولی اثبات می نماید. این مقاله در صدد آن است تا مشخص نماید از ضرورت های انکارناپذیر در جریان فکری فقه امامیه، تدوین جرم مستقل، ترسیم مسیر صحیح نظارت، شناسایی حوزة ها و منافذ بسط و گسترش این پدیده مضرّ در جامعه است که می بایست به شکل قوانین مدون با حداکثر دقت و ظرافت، از سوی قانونگذار حکومت اسلامی تنقیح و اجرایی گردد

چکیده انگلیسی :

The phenomenon of land speculation is a problem in civil society. Recent studies have shown that much of its spread is due to the lack or lack of proper codification of independent and codified laws. Reference and study in Imami jurisprudence shows that damage to the property of natural and legal persons in any way is condemned under several verses and hadiths and in the words of jurists in the form of jurisprudential rules this issue has been written. Examining the provisions of well-known rules such as harmlessness, sanctity of false property, respect for Muslim property, pride, usurpation, etc., which are sometimes the basis of various laws in the financial, economic and social relations of the Islamic society, are the concern of the Shari'a. It also proves the necessity of studying and explaining efficient laws in this emerging issue in the first way. This article seeks to determine the undeniable necessities in the intellectual stream of Imami jurisprudence, the formulation of an independent crime, the mapping of the correct path of supervision, the identification of areas and openings for the expansion of this harmful phenomenon in society, which should be in the form of laws. The text should be revised and implemented by the legislator of the Islamic government with the utmost care and delicacy