نقش میانجی خلاقیت در رابطه بین اهداف پیشرفت و انگیزه پیشرفت دانشجویان

محورهای موضوعی : خلاقیت شناسی روان‏شناختی

فیروزه سپهریان آذر ¹ , فرهاد غدیری ² , کریم عبدالمحمدی ³ , فریبا صمدزاده ⁴

1 - استاد، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 - دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
3 - دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
4 - کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

تاریخ دریافت : 1398/02/12 تاریخ پذیرش : 1399/06/24 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: خلاقیت, انگیزه پیشرفت, اهداف پیشرفت,

چکیده مقاله :

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی خلاقیت در ارتباط با اهداف پیشرفت بر انگیزه پیشرفت در دانشجویان بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. نمونه مورد مطالعه شامل 220 دانشجو بود که به روش نمونه گیری خوشه ای از جامعه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 97- 96 انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های انگیزه ی پیشرفت هرمنس (AMQ)، مقیاس تفکر خلاق تورنس (TTCT) و پرسشنامه اهداف پیشرفت میدگلی، کاپلان و میدلتون استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر و نرم افزار SPSS-20 و LISREL 8.54 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اهداف تبحری و اهداف رویکرد عملکرد از طریق نقش واسطه ای خلاقیت اثر غیر مستقیم مثبت و معنا داری بر انگیزه پیشرفت دانشجویان دارد. و همچنین خلاقیت اثر مستقیم، مثبت و معناداری بر انگیزه پیشرفت دانشجویان دارد. نتیجه گیری : این تحقیق نشان داد که خلاقیت می تواند در ارتباط بین اهداف پیشرفت و انگیزش پیشرفت میانجیگری کند.

چکیده انگلیسی:

Aim: The purpose of this study was to investigate the role of mediator of creativity in relation to the achievement goals on the Achievement Motivation in students. Method: This research is descriptive and correlational. The sample consisted of 220 students selected by cluster sampling from the students of the University of Mohaghegh Ardebili University in the academic year of 2017-18. To collect the data, the Hermans Achievement Motivation Questionnaire (AMQ), Torrance Tests of Creative Thinking (TTCT), and the Midgley, Kaplan, and Middleton achievement goals were used. Data were analyzed using path analysis and SPSS-20 and LISREL 8.54 software. results: Path analysis showed that the goals of mastery and the goals of the performance approach through the mediating role of creativity have a positive and significant indirect effect on the student's Achievement Motivation. As well as creativity has a direct, positive and significant effect on the student's Achievement Motivation. Conclusion: This research showed that creativity can mediate between the achievement goals and the Achievement Motivation.

منابع و مأخذ:

باقری، مسعود، نمازیان، مریم، امیری، آتنه.(1388). بررسی رابطه بین هوش معنوی با خلاقیت و انگیزه پیشرفت. مورد مطالعه: دانش‌آموزان متوسطه ناحیه یک کرمان. کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب و کارهای دانش بنبان.

بهزادپور، سمانه.، مطهری، زهرا سادات.، سهرابی، فرامرز.(1397). پیش بینی انگیزه پیشرفت بر اساس سرسختی روانشناختی و حمایت اجتماعی در دختران دانش‌آموز. فصلنامه روان شناسی تربیتی. 14(49): 151-139.

بیرامی، منصور.، هاشمی، تورج،عبدالهی عدلی انصار، وحیده، علائی، پروانه.(1390). پیش بینی راخیردهای یادگیری، خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی بر اساس اهداف پیشرفت دانش‌آموزان سال دوم متوسطه شهر تبریز. اندیشه‌های نوین تربیتی. 7(2): 86-65.

پورمحی آبادی، علیرضا، جناآبادی، حسین، نیستی زایی، ناصر.(1396). رابطه جو دانشگاه با سرزندگی تحصیلی و اهداف پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی.  فصلنامه توسعه آموزش جندی شاپور. 8(3): 355-345.

پینتریچ،پل، شونک، دیل.(2002). انگیزش در تعلیم و تربیت(نظریه، تحقیقات و کاربردها). ترجمه: شهرآرای، مهناز(1396). تهران. علم.

جعفرلو، غلام، شریفی، نسترن، شریفی، حسن پاشا.(1398). ارائه مدلی جهت پیش بینی خلاقیت بر اساس سخت رویی، خود کارآمدی، کمال گرایی، تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاقانه افراد خانواده و خویشاوندان نزدیک با میانجی انگیزش پیشرفت در دانش‌آموزان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 9(1): 184-153.

جنگی، پریا، افروز، غلامعلی، اسدزاده، حسن، دلاور، علی.(1397). مدل یابی پیشرفت تحصیلی بر اساس ترتیب تولد با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت در دانش‌آموزان. پژوهش‌های روان شناسی اجتماعی. 8(30): 37-19.

حاجلو، نادر.، صبحی قراملکی،ناصر،امامی، فاطمه.(1391).بررسی رابطه بین خلاقیت سازمانی، استرس شغلی و انگیزش پیشرفت با تعهد سازمانی پرستاران. مطالعات روانشناختی.8(3):105-89.

حجازی،الهه.، رستگار، احمد.، قربان جهرمی، رضا.(1387). الگوی پیش بینی پیشرفت تحصیلی ریاضی: نقش اهداف پیشرفت و ابعاد درگیری تحصیلی. فصلنامه نوآوری های آموزشی.7(28): 46-29.

سیف، علی اکبر.(1388). روانشناسی پرورشی(چاپ ششم). تهران،آگاه.

شکرکن، حسین، برومند نسب، مسعود.، نجاریان، بهمن، شهنی ییلاق، منیجه.(1385). بررسی رابطه ساده و چندگانه خلاقیت، انگیزه پیشرفت و عزت نفس با کار آفرینی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. 3(9): 24-1.

طهماسبی، غلامحسین، رمضانی، گل افروز، زارع، حشمت. (1397). تأثیر راهبردهای فراشناختی بر انگیزه پیشرفت و فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه ششم ابتدایی. فصلنامه علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 9(33):190-.173 غلامعلی لواسانی، مسعود، خضری آذر، هیمن، امانی، جواد، مال احمدی، احسان.(1389). نقش خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت در تنیدگی، اضطراب و افسردگی دانشجویان. مجله روانشناسی. 14(2):432-417.

قدم پور، عزت اله، امیریان، لیلا، خدایی، سجاد.(1397). اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر نگرش به خلاقیت و نشاط ذهنی  دانشجویان علوم پزشکی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 7(4): 240-219.

کارشکی، حسین، بهمن آبادی، سمیه، بلوچ زاده، فاطمه.(1392). تعیین نقش اهداف پیشرفت در میانجی‌گری رابطه ساختار ارزشیابی کلاسی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان: یک مطالعه توصیفی . مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. ۱۳ (۲) :۱۲۳-۱۳۳.

کوشکی، فریبا.، تاعمی، علی محمد.(1397). تأثیر آموزش مدیریت زمان بر خلاقیت در دانش‌آموزان ابتدایی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 8(3):24-1.

محسن پور، مریم، حجازی، الهه، کیامنش، علیرضا.(1386).نقش خودکارآمدی،اهداف پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان سال سوم متوسطه شهر تهران. فصلنامه نوآوری های آموزشی.5(16):35-9.

همتی، نگین، نوشادی، ناصر، نیکدل، فریبرز.(1397). ارائه مدل ساختاری اهداف پیشرفت و انگیزش تحصیلی با مشغولیت تحصیلی: میانجیگری هیجان های پیشرفت. مجله مطالعات آموزش و یادگیری. 10(2): 53-33.

Amabile, T. M. (1985). Motivation and creativity: Effects of motivational orientation on creative writers. Journal of Personality and Social Psychology, 48(2), 393-399.

Ceci, M.W. & Kumar, V.K. J (2016). A Correlational Study of Creativity, Happiness, Motivation, and Stress from Creative Pursuits. Journal of Happiness Studies.17(2):609-626

Chandra Kala, P.,&Shirlin, P. (2017).A study on achievement motivation and socio economic status of college students in tirunelveli district. International Journal of Research -Granthaalayah, 5(3), 57-64.

Cheng, P. J. (2017). Validation of a Brainstorming Tool IDEATOR. Procedia CIRP, 60, 290-295.

Church, M. A., Elliot, A. J., & Gable, S. L. (2001). Perceptions of classroom environment, achievement goals, and achievement outcomes. Journal of Educational Psychology, 93(1), 43-54.

 Coutinho A., Neuman SG. (2008). A model of metacognition, achievement goal orientation, learning style and self-efficacy. Learning Environments Research. 1(2):131-151

Dinger, F. C., Dickhäuser, O., Spinath, B., & Steinmayr, R. (2013). Antecedents and consequences of students' achievement goals: A mediation analysis. Learning and Individual Differences, 28, 90-101.

Dupeyrat,C., Mariné,C(2005),Implicit theories of intelligence, goal orientation, cognitive engagement, and achievement: A test of Dweck’s model with returning to school adults. Contemporary Educational Psychology.30(1):43-59

Elliot, A. J., & Church, M. A. (1997). A hierarchical model of approach and avoidance achievement motivation. Journal of Personality and Social Psychology, 72(1), 218-232.

Elliot, A. J., & McGregor, H. A. (2001). A 2 * 2 achievement goal framework. Journal of Personality and Social Psychology, 80, 501–519

Elliot,A. J.; Fonseca, D. Moller, A. C. (2006). “Social-cgnitive model of achievement motivation and the achievement goals framework”. Journal of Personality and social Psychology, 99,666-679.

Glăveanu, V (2018).Educating which creativity?, Thinking Skills and Creativity, 27, 25–32

Grebner,L(2007).Managing organization creativity motivation aspects of management control system for creative.16 th Summer Academic, soreze Nance

Haniefi,H., Izadpanah, S. & Bijani, H.(2018). Study of Styles of Creativity and Achievement Motivation among Iranian EFL and Non-EFLLearners.International Journal of English Language & Translation Studies. 6(2). 01-13.

Janssen, O., & Prins, J. (2007). Goal orientations and the seeking of different types of feedback information. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 80,235–249

Kaplan,A.,Maehr,ML(1999). Enhancing the motivation of African American students: An achievement goal theory perspective. The Journal of Negro Education,68:23-41

Karlen, Y., Suter, F., Hirt, C., Merki, K,M.(2019).The role of implicit theories in students' grit, achievement goals, intrinsic and extrinsic motivation, and achievement in the context of a long-term challenging task. Learning and Individual Differences. 17: 1-12

Manal MA(2011). Achievment goals and intrinsic motivation: a case of IIUM. International journal of humanities and social science. 1(16):196-206

Mawang, L. L., Kigen, E. M., & Mutweleli, S. M. (2018). Achievement goal motivation and cognitive strategies as predictors of musical creativity among secondary school music students. Psychology of Music.37(1):78-90

Mittal, S., & Dhar, R. L. (2016). Effec of green transformational leadership on green creativity: A study of tourist hotels. Tourism Management, 57, 118- 127.

Nami, Y., Marsooli, H., Ashouri, H(2014). The Relationship Between Creativity And Academic Achievement. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 114:36-39 

Niemiec, C. P., & Ryan, R. M. (2009). Autonomy, competence, and relatedness in the classroom: Applying self-determination theory to educational practice. School Field, 7(2), 133–144.

Pintrich R., AnneMarie M., Conley T,. Kempler M (2003).Current issues in achievement goal theory and research, International Journal of Educational Research, 39(4–5): 319-337

Płóciennik, E. (2018). Children's creativity as a manifestation and predictor of their wisdom. Thinking Skills and Creativity, 28, 14-20.

Steinmay, R. & Spinath, B. (2009). The Importance of Motivation as a Predictor of School Achievement. Learning and Individual Differences, 19, 80-90.

Torrance, E. P., & Goff, K. A. (1999). Quiet Revolution. Journal of Creative Behavior, 23, 48-55.

WAS, C (2006). Academic Achievement Goal Orientation: Taking Another Look. Electronic Journal of Research in Educational Psychology 4 (3), 529-550