شناسایی عوامل موثر بر نوآوری سازمانی در کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی با استفاده از تکنیک دلفی

محورهای موضوعی : خلاقیت شناسی سازمانی و مدیریتی- مدیریت خلاقیت و نوآوری

سید رسول تودار ¹ (دانشجو آموخته دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران)
زهرا اباذری ² (گروه علم اطلاعات و دانش شماسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران)
زهره میرحسینی ³ (گروه علم اطلاعات و دانش شماسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران)
نجلا حریری ⁴ (گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/01/26 تاریخ پذیرش : 1399/03/27 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: دانشگاه آزاد اسلامی, نوآوری سازمانی, کتابخانه, تکنیک دلفی,

چکیده مقاله :

زمینه : این پژوهش به شناسایی عوامل موثر بر نوآوری سازمانی در کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی می پردازد و طرحی نوین از نوآوری سازمانی ارائه می نماید و در صدد توسعه مجموعه دانسته های موجود درباره اصول و روابط شاخص های نوآوری سازمانی است، بر حسب هدف یک پژوهش بنیادی محسوب می شود. روش : از آنجا که در این پژوهش نیز بدنبال حل مسئله ای تحت عنوان نحوه نوآوری سازمانی در کتابخانه های دانشگاهی هستیم، روش پژوهش کاربردی می باشد. همچنین براساس طرح تحقیق و از حیث نحوه گردآوری داده ها، تحقیق حاضر یک تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی) است و برای گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعه اسنادی و دلفی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 20 نفر از صاحب نظران و خبرگان دانشگاهی(اساتید دانشگاهی حوزه مدیریت و علم اطلاعات) می باشند که به روش هدفمند گلوله برفی از آنها نمونه گیری شده و با استفاده از روش دلفی فازی دیدگاه های آنها استخراج گردیده و مورد پالایش قرار گرفته است. یافته ها: نشان می دهد بیـشترین میزان موافقت خبرگان در سومین نظرسنجی در بعد فردی مربوط به دانش و تخصص، در بعد گروهی سیستم ارتباطات، در بعد سازمانی مدیریت دانش، در بعد محیطی زیرساخت‌ها و پیچیدگی‌های فناوری و در بعد انسانی و آموزشی سرمایه فکری است. همچنین در بین ابعاد بالاترین میزان موافقت مربوط به بعد گروهی و پایین‌ترین میزان موافقت مربوط به بعد انسانی و آموزشی است. نتیجه گیری: بر اساس خروجی تحلیل تمامی ابعاد و مولفه ها در مدل باقی مانده اند و مدل نهایی تحقیق شامل 5 بعد و 11 مولفه شناسایی گردیده است. مدل ارائه شده در این مقاله قادر است زمینه را جهت نوآوری سازمانی در کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی فراهم نموده و آنها را قادر سازد تا ضمن آسیب شناسی نوآوری سازمانی در کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی، طرح ها و اقدامات بهبود را استخراج نموده و موقعیت خود را در فرایند نوآوری سازمانی مورد ارزیابی قرار دهند.

چکیده انگلیسی:

Background: This study aimed to identify the factors that affected organizational innovation among the Islamic Azad University libraries, and it tried to present a novel plan of organizational innovation. It also sought to develop the corpus of existing knowledge about the principles and relationships of organizational innovation indexes. In terms of the purpose, the present investigation was considered a fundamental study. Methodology: Since the current study sought to solve the problem of how to make organizational innovation among university libraries, the research method followed here was the applied method. Further, in terms of research design and data collection procedure, this study was a descriptive (non-experimental) one in which “Study” and “Delphi” methods were used for collecting the data. The population of the study included 20 academic experts (university professors in the field of management and science of Information) from which purposeful snowball sampling was done; and their viewpoints were elicited via the Delphi-Fuzzy method and were analyzed. Findings: The findings indicated that the highest degree of the experts’ agreement in the third poll was in terms of knowledge and specialty in individual dimension, communication system in group dimension, knowledge management in organizational dimension, infrastructure and technological complexities in environmental dimension, and thinking investment in humanistic and educational dimension. Also, among the studied dimensions, the highest degree of agreement was related to the group dimension, and the lowest was related to the humanistic and educational dimension. Conclusion: On the basis of the analysis output, all dimensions and components remained in the model, and the finalized model of the study included 5 dimensions and 11 components. The suggested model in this study seems to be capable of providing the background to make organizational innovation among the libraries of the Islamic Azad University branches and help them elicit improvement plans and measures and evaluate their position in the process of organizational innovation while making pathology of organizational innovation among the libraries of the Islamic Azad University.

منابع و مأخذ:

آقاداود، رسول؛ حاتمی، رسول؛ حکیمی­نیا، بهزاد (1389). بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی در میان مدیران(مطالعه موردی مدیران ارشد مخابرات استان اصفهان). فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر. 11: 170-127.

ایرجی راد، ارسلان؛ لطفی خاتون آباد، فاطمه. (1398). نقش توانمندسازی در رابطه بین رفتار نوآورانه و خلاقیت کارکنان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 9(1)، صفحه 1-22.

اسدپور، مرتضی؛ کارگر، مهناز. (1394). بررسی تاثیر نوآوری سازمانی و نوآوری مدیریتی در موفقیت شرکت های دانش بنیان (مورد مطالعه : شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری گیلان). فصلنامه رشد فناوری، 11(43)، 71-79.

انتظاری یعقوب (1384). اقتصاد نوآور: الگویی جدید برای تحلیل و سیاستگذاری توسعه علوم، فناوری و نوآوری. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، ۱۱ (۱) ،۲۱۹-۲۵۵.

ترابی، ماشاالله. گودرزی، مریم. (1388). شرکت مادر دانشی نوآوری محور، تحول در علوم پزشکی و رشد اقتصادی. مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم. 12 (3). 10-17.

حسن بیگی، محسن.( 1389). ارائه عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش به منظور افزایش خلاقیت و یادگیری سازمانی در شرکت فرودگاه های کشور، پایان نامه کارشناسی، رشته مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه پیام نور.

حسینی، معصومه؛ صادقی، طاهره (1389). عوامل مؤثر بر خلاقیت و نوآوری اعضای هیات علمی و ارایه راهکار به منظور ارتقا. راهبردهای آموزش، 3 (1)، 1-6.

رضائیان، علی.(1396). فرهنگ سازمانی: مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت).

صادقی مال امیری ، منصور؛ لطف الله زاده، سعید.(1389). بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر خلاقیت، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس،7(29). 105-121.

صادقی مال امیری ، منصور؛ نیکنام، علی اصغر.(1389). بررسی تاثیر تئوری‌های سازمان بر خلاقیت، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، 7(28). 47-76.

صادقی، منصور.( 1385). طراحی و تبیین الگویی برای تحلیل متغیرهای گروهی مؤثر بر خلاقیت. مدرس علوم انسانی.. 4 (10) ، 111-134.

فخریان، سارا. (1381). بررسی رابطه خلاقیت و نوآوری کارشناسان ستادی با عوامل سازمانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

فلاح، شمس؛ میر فیض، بوداقی؛ خواجه نوبر، حسین، دلنواز اصغری بیتا.(1391). بررسی رابطه بین هوش سازمانی و خلاقیت کارکنان دردانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال1388. مدیریت بهره وری. (21) 6،2  . 149-176 .

فیضی، طاهره . ( ۱۳۸6) . مبانی سازمان و مدیریت. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور .

کشتکاران، علی؛ محبتی، فاطمه؛ هدایتی، سیدپوریا و روشن­فرد، آمنه. (1388). رابطه سبک تفکر با نوآوری سازمانی مدیران ارشد و میانی بیمارستانهای آموزشی شیراز، مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی،7(4).، 33-40.

کوثری، رضا؛ نیکنامی، مصطفی؛ دلاور، علی؛ آراسته، حمیدرضا؛ و قورچیان، نادرقلی. (1393) ارائه الگوی توسعة خلاقیت نوآوریهای علمی اعضای باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان بر اساس عوامل فردی. فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4 (3) 159 – 189.

نوروزی چاکلی، عبدالرضا ؛ دیانی، محمدحسین. )1386(. عوامل مؤثر بر موفقیت مدیران مراکز ملی اطلاعات علمی در ایران. کتابداری و اطلاع رسانی. 10 (شماره 4) (پیاپی 40) , 145-176.

صابری ، مریم ؛ نوکاریزی، محسن؛ دیانی، محمدحسین. (1398). بررسی وضعیت پذیرش و بهره‌گیری پایگاه‌های اطلاعاتی ایران از دیدگاه کاربران: مطالعه موردی پایگاه‌های اطلاعاتی پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات. شماره26 دوره2 ،85-100.

 

Amabile T M. (1998) "How to kill creativity", Harvard Business Review 76, No. 5.pp76-85

Anzola-Román, P., Bayona-Sáez, C., & García-Marco, T. (2018). Organizational innovation, internal R&D and externally sourced innovation practices: Effects on technological innovation outcomes. Journal of Business Research, 91, 233-247.

Bledow, R., Frese, M., & Mueller, V. (2011). Ambidextrous leadership for innovation: The influence of culture. In Advances in global leadership (pp. 41-69). Emerald Group Publishing Limited.

Bontje, M., & Musterd, S. (2009). Creative industries, creative class and competitiveness: Expert opinions critically appraised. Geoforum, 40(5), 843-852.

Bakker, A. B., Albrecht, S. L., & Leiter, M. P. (2010). Key questions regarding work engagement. European Journal of Work and Organizational Psychology, 20, 28-24.

Brennan, John, Broek, Simon, Durazzi, Niccolo, Kamphuis, Bregtje, Ranga, Marina and Ryan, Steve. (2014). Study on innovation in higher education: final report. European Commission Directorate for Education and Training Study on Innovation in Higher Education, Publications Office of the European Union, Luxembourg. ISBN 9789279350818.

Chang, S. C., & Lee, M. S. (2007). A study on relationship among leadership, organizational culture, the operation of learning organization and employees' job satisfaction. The learning organization, 14(2), 155-185.

Cohen-Meitar, R., Carmeli, A., & Waldman, D. A. (2009). Linking meaningfulness in the workplace to employee creativity: The intervening role of organizational identification and positive psychological experiences. Creativity Research Journal, 21(4), 361-375.

Damanpour, F. & Aravind, D. (2012), Managerial innovation: Conceptions, processes, and antecedents, Management and Organization Review, 8(2): 423–454.

Davis, R. W. (2003). Innovation markets and merger enforcement: current practice in perspective. Antitrust LJ, 71, 677.

Diliello, T. C., Houghton, J. D., & Dawley, D. (2011). Narrowing the creativity gap: The moderating effects of perceived support for creativity. The Journal of psychology, 145(3), 151-172.

Drucker, P. (1999). Knowledge worker productivity: The biggest challenge California, Management Review; 41, 79-94.

Fernandez-Mesa, A., & Alegre, J. (2014), Entrepreneurial orientation and export intensity: Examining the interplay of organizational learning and innovation, International Business Review.

Furst‐Bowe, J. A., & Bauer, R. A. (2007). Application of the Baldrige model for innovation in higher education. New directions for higher education, 2007(137), 5-14.

Ganter, A. & Hecker, A. (2013), Configurational paths to organizational innovation: qualitative comparative analyses of antecedents and contingencies, Journal of Business Research, No of Pages 8:1-8.

Gumusluoglu, Lale. Ilsev, Arzu(2009). Transformational leadership, creativity, and organizational innovation. Journal of Business Research. pp 461–473

Harland, F., Stewart, G., & Bruce, C. (2017). Ensuring the academic library's relevance to stakeholders: The role of the Library Director. The Journal of Academic Librarianship, 43(5),397-408.

Heinze, T., Shapira, P., Rogers, J. D., & Senker, J. M. (2009). Organizational and institutional influences on creativity in scientific research. Research Policy, 38(4), 610-623.

Jantz, R. C. (2012). Innovation in academic libraries: An analysis of university librarians' perspectives. Library & Information Science Research, 34(1), 12-3.

Jantz, R. C. (2015). The determinants of organizational innovation: An interpretation and implications for research libraries. College & Research Libraries, 76(4), 512-536.

Jimenez, J. D. & Sanz-Valle, R. (2011). Innovation, organizational learning and performance, Journal of Business Research, 4 (64), 408 -417.

Kanter, Rosabeth Moss. (2007). The Change Masters: Innovations for Productivity in the American Corporation، Historical Research Reference in Entrepreneurship، University of Illinois.

Koloniari, M., Vraimaki, E., & Fassoulis, K. (2018). Fostering innovation in Academic Libraries through knowledge creation. The Journal of Academic Librarianship, 44(6), 793-804.

Lu,T.T. &Chen,J. (2010), Incremental or radical? A study of organizational innovation: an artificial world approach, Expert Systems with Applications, 37(12): 8193-8200.

Maimone, F., & Sinclair, M. (2010). Chapter 12 Affective climate, organizational creativity, and knowledge creation: case study of an automotive company. In Emotions and Organizational Dynamism (pp. 309-332). Emerald Group Publishing Limited.

Martins, E.C.&Terblanche, F.(2003). Building Organizational Culture that Stimulates Creativity and Innovation.European Journal ofInnovation Management, 6(1), pp. 64-74.

Montalvo, C. (2006). What triggers change and innovation?. Technovation, 26(3), 312-323.

Naranjo-Valencia, J. C., Jiménez-Jiménez, D., & Sanz-Valle, R. (2011). Innovation or imitation? The role of organizational culture. Management Decision, 49(1), 55-72.

Rasulzada, F., & Dackert, I. (2009). Organizational creativity and innovation in relation to psychological well-being and organizational factors. Creativity Research Journal, 21(2-3), 191-198.

Rubera, G. & Kirca, A. (2012). Firm innovativeness and its performance outcomes: A meta-analytic review and theoretical integration. Journal of Marketing, 3(76), 130 -147.

Sadeghi , Z .& Mohtashami, R.(2011), Relationship of strategic human resource practices and organizational innovation in one of the military centers, Iranian Journal of Military Medicine, 13(2), 97-102.

Schepers, P., & Van den Berg, P. T. (2007). Social factors of work-environment creativity. Journal of business and psychology, 21(3), 407-428.

Seidel, S. (2011). Toward a theory of managing creativity-intensive processes: a creative industries study. Information systems and e-business management, 9(4), 407-446.

Shalley, C. E., & Gilson, L. L. (2004). What leaders need to know: A review of social and contextual factors that can foster or hinder creativity. The leadership quarterly, 15(1), 33-53.

Stojanova, B. (2010). Development of creativity as a basic task of the modern educational system. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3395-3400.

Subramaniam, M. & Youndet, M. (2005). The influence of intellectual capital on the types of innovative capabilities. Academy of Management Journal, 48(3), 450-463.

Taetia, V. P. (2006). Farmework to study the social innovation network. European journal of Innovation management, 9(3), 312-326.

VanTassel-Baska, J., & MacFarlane, B. (2009). Enhancing creativity in curriculum. In International handbook on giftedness (pp. 1061-1083). Springer, Dordrecht.