ارزیابی 38 رقم گندم نان در تحمل به تنش گرمای آخر فصل بر اساس محاسبه STI مزرعه

محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات

سید سعید سیاحی ¹ (کارشناسی ارشد پژوهشی سازمان تحقیقات و اموزش و منابع طبیعی استان خوزستان)
فاطمه کمائی ² (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی رامهرمز)

تاریخ دریافت : 1395/09/06 تاریخ پذیرش : 1396/11/21 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: عملکرد, تنش گرمایی, ارقام گندم نان, شاخص تحمل به تنش گرمایی, عملکرد و اجزا,

چکیده مقاله :

جهت ارزیابی ارقام مختلف گندم نان به تنش گرمای آخر فصل، آزمایشی زراعی در منطقه ویس واقع در 10 کیلومتری شرق اهواز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا درآمد. فاکتور های اصلی این آزمایش شامل تاریخ کاشت مطلوب(15 آذرماه) و تاخیر کاشت(20 دی ماه) و فاکتور فرعی این آزمایش، ژنوتیپ (38 عدد) در نظر گرفته شد. تاریخ کاشت تاخیری به شکلی در نظر گرفته شد که گیاه با تنش گرمای آخر فصل مواجه شود. در این ازمایش عملکرد و اجزاء عملکرد، همچنین شاخص تحمل به تنش (STI) از طریق رابطه فرناندز به عنوان معیار برای سنجش تحمل به تنش گرمای آخر فصل، در 38 ژنوتیپ برآورد شد. ارقام چمران، بیات، و نیز اروند دارای بالاترین STIدر میان 38 ژنوتیپ مورد مطالعه بودند. ارقام چمران، بیات، اروند، ویریناک، فلات و S-78-11 ژنوتیپ‌های متحمل به تنش گرمایی نام گرفتند. سایر ژنوتیپ‌ها با توجه به شاخص‌های تحمل به تنش برآورد شده و نتایج گزارش‌های پیشین، ژنوتیپ‌های حساس نامیده شدند. در مجموع، در شرایط منطقه خوزستان، اگر انتخاب ارقام مناسب و امکان عملیات زراعی مطلوب صورت گیرد، می‌توان با کشت ارقام متحمل به تنش گرمایی، ضمن حفظ عملکرد بالا، پایداری تولید را بهبود بخشید.

چکیده انگلیسی:

To evaluate different bread wheat cultivar in the Heat of the end of the season, agricultural experiment in the veys area 10 km East of Ahvaz, split plot in randomized complete design with 4 repeat was conducted. The main factor of this experiment include, good planting date (15 azarmah) and delay the planting (20 deymah) and the sub factor of this test, genotypes (38 pcs) where considered.Delay Planting date was considered the plant will end with the heat of season. In this experiment yield and yield component, the STI tolerance index was also estimated by Fernandez as a criterion for measuring end-season heat stress tolerance in 38 genotypes. Varieties of Chamran, bayat, and also Arvand Rud has the highest STI in among 38 genotypes to studied. Varieties of Chamran, bayat, Arvand Rud, virginia, plateau and-78-11 genotypes bearing the name of thermal stress. Other genotypes where evaluated according to stress tolerance index and previous report result sensitive genotypes were called. Totally in Khuzestan provinceIf the selection of suitable varieties and possibility of optimal agriculture processing are carried out. Can be cultivated with tolerance varieties, while maintaining high performance, it improves the sustainability of production.