علل تنزل تولید و تجارت ابریشم گیلان در اواخرحکومت صفوی (از زمان شاه عباس اول تا پایان صفوی)
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهیغلامرضا رحیمی 1 , محمد کریم یوسف جمالی 2 , ناصر جدیدی 3
1 - دانشگاه آزاد
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد -گروه تاریخ
3 - گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
کلید واژه: گیلان, تولید, صفویه, تجارت, ابریشم,
چکیده مقاله :
در اواخرحکومت صفویه تولید و تجارت ابریشم، کاهش چشمگیری یافت. اما در منطقه گیلان ـ به عنوان مرکز مهم تولید ابریشم ـ از همان ابتدای حکومت، عواملی وجود داشت و یا به مرور زمان شکل گرفت که سبب‌ساز کاهش وحتی نابودی تولید این محصول در این منطقه مهم شد. در پژوهش حاضر، با توجه به ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گیلان و از طرفی عملکرد نمایندگان صفوی، سعی می‌شود این عوامل را بررسی کنیم. ابتدا عوامل داخلی، مانند شورشها وجنبش‌ها، فشارهای مالیاتی، خاصه‌سازی‌گیلان، انتقال مرکزگیلان از لاهیجان (بیه-پیش) به عنوان اصلی‌ترین تولیدکننده ابریشم، به رشت (بیه‌پس)، بیمارهای‌کرم ابریشم وندانستن روش صحیح نگهداری تلمبارها و بلایای طبیعی و پس از آن عوامل خارجی، نظیر: بحران فروش ابریشم، که باعث شد ضرب مسکوکات رایج (طلا و نقره) و تجارت خارجی کاهش یابد، و هجوم مکرر عثمانی، قزاقها وافغانها را بررسی و تحلیل می‌کنیم. روش پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و با استناد به متون تاریخی است. یافته‌ی عمدۀ تحقیق نشان می‌دهد که اگرچه، هجوم افغان‌ها اصلی‌ترین دلیل سقوط دولت صفوی بوده، امّا عوامل مذکور که تولید ابریشم گیلان راکاهش داد درسقوط و از بین رفتن دولتپراقتدار صفوی‌تأثیرگذار بودهاست
Production and trade of silk decreased significantly at the end of the Safavi government. Since the beginning of the government, there were some factor were formed over time in Gilan area- as an important center for production of silk- that caused the decline and even destruction of producing this product in this important area.In the current research, it is tried to consider these factors or causes based on economic , political and social structure of Gilan and also performance of safavi representatives. At first we consider the inner factors or causes such as riots and movements, tax pressures, making Galan especial, transforming the center of Galan from lahijan as the most important producer of silk to Rasht , silk worm discases and not knowing the correct wag of keeping piled things and natural disasters and then we consider the external factors or causes such as selling crisis of silk that caused the production of common coins (gold and silver) and foreign trade be decreased and repeated invasion of Cossacks and Afghans. The research method was libraries and by referring to historical texts. The main finding of the research shows that although invasion of Afghans has been as the most important reason of fall of the savafi government, the above- mentioned factors that decreased the production of Gilan's silk, have been effective in the fall and loss of powerful safavi government.
_||_