بام سبز؛ رویکردی در ارتقاء کیفی خرد اقلیم و جاذبه گردشگری شهر پایدار
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
مرجان خانزاده نطنزی
1
(کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)
کلید واژه: افزایش تراکم, مدل بروس, شبیه سازی, بام سبز, خرد اقلیم,
چکیده مقاله :
امروزه پیشرفت شهرنشینی به عنوان امری اجتناب ناپذیر باعث خلق یک دغدغه فکری برای اندیشمندان و طراحان شهری و محیطی در جهت ارایه راهکار هایی برای تعدیل معضلات ناشی از آن شده است و پرداختن به این امر منتج به دستیابی الگوهایی جهت تقلیل اثرات مخرب ناشی از آن و همچنین بالا بردن کیفیت محیط زندگی شهری گشته است. بشر امروزه به ارزش و اهمیت خلق فضاهای پایدار پی برده و در تلاش برای پاسخدهی به نیازها و خواسته های خود اما با در نظر گرفتن افق هایی پایدار می کوشد. نتیجه این تلاش در رفع نیاز شهرنشینی آفرینش الگوهای شهری است پایدار، شهری متراکم و فشرده . اما مانند بسیاری موارد این دست یافته بشری نیز بدون پیامد نمی باشد. تحقیقات نشان داده اند که افزایش تراکم، باعث بر هم زدن تعادل موجود در پرتو افکنی فضاهای شهری و انتقال گرمایی بین زمین، ساختمان ها، اتمسفر و همچنین تولید گرمای داخلی خود شهر گردیده، دمای هوای شهری را افزایش داده وبر سرعت باد نیز تاثیرگذار است. از طرفی دیگر افزایش تراکم می تواند به معنای کاهش فرصت های خلق فضاهای سبز شهری و در نتیجه کاهش مطلوبیت فضا باشد و همچنین به سبب افزایش ازدحام آلودگی هوا را به دنبال داشته باشد. در این خصوص، بام ها به مثابه رویه هایی که بیشترین سهم از پلان شهرهای فشرده را به خود اختصاص می دهند می توانند بسیار مورد توجه قرار گیرند. از طرفی نیز اثرات بهبود بخش پوشش های گیاهی در مطلوب سازی کیفی شرایط آب وهوایی (معتدل سازی اثرات و پیامد ها ناشی از تراکم شهری، کاهش امواج گرمایی وخورشیدی، سرعت باد و آلودگی هوا) می تواند به عنوان پتانسیلی بالقوه در طرح ها لحاظ گردد. در این پژوهش، با استفاده از مدل غیر ایستابی[1] ارائه شده بروس (ENVI-met) به شبیه سازی سایتی در شرایط مختلف سه گانه (وضع موجود، افزایش تراکم و سبز سازی بام) پرداخته شده و نتایج حاصل از سبز سازی بام بالاخص بر روی دمای هوا و وزش باد بدست آورده شده است. در انتها مقایسه نتایج حاصله با پژوهش های دیگر انجام گرفته باعث دستیابی به بینشی جامع تر از بهره و تاثیر سبز سازی بام در بهبود شرایط خرد اقلیمی بالاخص در شهرهای فشرده و با مقیاس استفاده گسترده تر از گیاهان گردیده است و در خاتمه بحث به دلیل آگاهی بیشتر از ارزش بکارگیری این مهم - به عنوان یکی از اهداف قابل وصول و کاربردی در پروژه های شهری و معماری- به اختصار سایر منافع آن نیز شمرده شده است . [1] . non-hydrostatic
Today, thinkers and environment and urban designers are concerned about the inevitable growth of metropolises trying to propose some methods to moderate its effects. This has resulted in some patterns that reduce its disturbing effects along with improving the quality of life in these cities. Mankind is aware of the value of the sustained spaces and is trying to answer his needs, holding permanent horizons in view. These efforts resulted in patterns of sustained metropolises, a steady and dense city. But this human achievement is not, like his other achievements, without a consequence. Research shows that increase in the density of the city disturbs the balance in the illumination of the city spaces in addition to damaging the heat transfer between the earth, buildings and the atmosphere. It also affects the internal heat of the city, increases the temperature and influences the velocity of the wind. In another view, higher density means a decreased opportunity for building green spaces resulting in a demolished desirability of the spaces. It also results in crowdedness and brings about air pollution. As flat planes that occupy a large share in such dense cities, roofs are of great importance to us. Good effects of green patterns on improving the climatic conditions like moderating undesirable consequences of dense cities decrease of heat and sun waves, the velocity of the wind and pollution posits a good potential in plans. Bruce’s non-hydrostatic model is used in this research to simulate a site in three conditions of its current state, increase in density and greening the roofs. Then effects of rooftop greening especially on air temperature and wind velocity are studied. Finally a comparison is made between the results of this research and other researches done in this field t achieve a broader insight into how greening the roofs may affect low-scale environmental conditions specially in dense cities by using plants in higher scales. There is also a discussion about other benefits of this approach to show its value in architectural and urban projects.
[1] بحرینی ، سید حسین (1381)”تجدد ؛فرا تجدد وپس ازآن در شهرسازی” ، انتشارات دانشگاه تهران
[2] Bruse ,M ; Skinner ,C (2000) “rooftop greening and local climate , case study in Melbourne, “in Biometeorology and Urban Climatology at the Turn of the millennium, WMO/TD No. 1026, World Meteorological Organisation, Geneva.
[3] Dobbelsteen, van den (2003)” Space use and sustainability ,Environmental assessment and comparison of urban cases of optimized use of space” , published in CIB International Conference
[4] Givoni, B. (1998)”Climate considerations in building and urban design”. John Wiley and sons, New York
[5] Jenks ,M ; Borton , E. ; Williams, K ( 1996),” The compact city – a sustainable urban form?” Spon, London
[6] Osmond,Paul (2005) “Rooftop greening as an option for microclimatic amelioration in high-density building complex
[7] Peck ,S, Callaghan, C, kuhn, M, and Bass, B, (1999).” Greenbacks from green roofs, forging a new industry in Canada”, Canada Mortgage and Housing Corporation, Ottawa.