اخلاق و فلسفه محیط زیست وضرورت توجه به نقش آن درجهان امروز
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
سید محمدرضا علوی مقدم
1
(عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ، تهران، ایران)
اعظم قاسمی
2
(پژوهشگر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران)
کلید واژه: اخلاق و فلسفه زیست محیطی, ارزشهای اخلاقی, کدهای اخلاقی. معضلات محیط زیست,
چکیده مقاله :
یکی ازمسائلی که درسال های اخیرمورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است این است که علیرغم صرف هزینه های کلان برای پروژه های عظیم محیط زیستی نتایج چندان رضایت بخشی حاصل نمی شود. این موضوع متفکران را به این فکر رهنمون کرد که حل مسائل محیط زیستی جدای از امور فنی نیازمند رویکرد جدیدی شامل رویکردهای جامعه شناختی، اخلاقی، فلسفی و .... می باشد. اخلاق زیست محیطی شاخه جدیدی ازمبحث اخلاق فلسفی است و در خصوص روابط اخلاقی بین انسانها و دنیای پیرامون آنها بحث می کند. هدف این مقاله، آشناکردن متخصصان محیط زیست با دیدگاههای مختلف اخلاق و فلسفه محیط زیست در جهان امروز است. ضمن شرح مختصری از مکاتب مختلف اخلاقی به بیان مکاتب اخلاقی زیست محیطی مانند مکتب انسانمدارانه و خداباورانه پرداخته می شود. در این میان لازم است متفکران کشور ما نیز با توجه به پیشینه های مذهبی و فرهنگی دیدگاههای اخلاقی و فلسفی خود را در خصوص محیط زیست ارائه دهند تا پروژه های مهندسی و محیط زیستی در عرصه عمل به نتیجه بهتری نائل شود. با توجه به ضرورت آشنایی مهندسان با مبانی اخلاقی و فلسفه زیست محیطی در دنیای امروز، در ادامه این مقاله به نقش کدهای اخلاقی مهندسی پرداخته شده است.
Nowadays, the management of environmental issues such as hazardous waste is not simply a technical problem, but is confounded by legal, social, political and even ethical considerations.Environmental ethics asks about the moral relationships between humans and the world around us. Due to important issues of our present world, the understanding of main principles of environmental ethics and philosophyis become essential for all specialists who are working at different fields. The environmental issues cannot be solved without the help of all people specially managers and engineers.The main aim of this paper is to compare different ethical perspectives regarding to our environment. In this paper, different ethical perspectives including humanisms, biocentrism(life-centered), ecocentrisms (eco-centeric), utilitiarinism are briefly explained. In addition,the point of view of religious regarding to environment is briefly discussed. Humanism claims that we are unique because of ourintelligent, foresight and creativity and on the other hand, eco-centrism claims that all ecological processes and systems have intrinsic values and right regardless of whether they are useful to us. Furthermore, the importanceand role of the Codes of Ethics for engineers, which are adopted by several professional associations, are described in the paper
1) Sincero A. P., Sincero G. A. (1995), Environmental Engineering: A Design Approach, Prentice Hall Publisher,
2) Lagrega M. D., Buckingham P. L., J. C. Evans )2000(, Hazardous Waste Management, 2nd edition, McGraw-Hill publisher
3. بن سن، جان؛ 1382؛ اخلاق زیست محیطی؛ ترجمه محمد مهدی رستمی شاهرودی، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.
4. کاپلستون، فریدریک؛ 1368؛ تاریخ فلسفه ج1؛ ترجمه جلال الدین مجتبوی؛ انتشارات سروش.
5) Cunningham W. P., Cunningham M.A., Saigo, B.W. (2003) Environmental Science, a global concern, 7th edition, McGraw- Hill higher education
6) http://www.cep.unt.edu/novice.html, Access date: 2006
7. کاپلستون، فریدریک؛ 1367؛ تاریخ فلسفه ج 7؛ ترجمه داریوش آشوری؛ انتشارات سروش.
8. کاپلستون، فریدریک؛ 1370؛ تاریخ فلسفه ج 8؛ ترجمه بهاءالدین خرمشاهی؛ انتشارات سروش.
9.کاپلستون، فریدریک؛ 1380؛ تاریخ فلسفه ج 4؛ ترجمه غلامرضا اعوانی؛ انتشارات سروش.
10.الیا فرو، چارلز. 1382؛ فلسفه دین در قرن بیستم؛ ترجمه انشاء الله رحمتی؛ دفتر پژوهش و نشر سهرودی.
11. سید مهدی امینی نسب، 1379، قرآن و محیط زیست، مجله محیط زیست، شماره 33، سال 1379، ،.
12) http://www.asce.org/inside/codeofethics.cfm, Access date: 2006