پیش‌درآمدی بر اکولوژی منظر دریایی (مطالعه موردی: ساحل منطقه عسلویه)
محورهای موضوعی : آب و محیط زیستمریم فرهی فریمانی 1 , مهدی حقیقت بین 2
1 - کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات
2 - استادیار دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
کلید واژه: معماری منظر, اکولوژی منظر, منظر دریایی, نوار ساحلی, عسلویه,
چکیده مقاله :
اکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیستم های دریایی می چرخد که اکولوژی منظر دریایی نام گرفته است. وجود اکوسیستم های آبی متنوع و 6700 کیلومتر نوار ساحلی در ایران ضرورت پژوهش در این حوزه را یادآور می شود. در عصر حاضر که جوامع به دنبال مهاجرت به شهرهای ساحلی هستند و به سرعت از منابع غنی دریایی استفاده می کنند، ایجاد تعادل و تعامل مثبت میان اکوسیستم دریایی، شهری و انسانی امری حیاتی و مشکل است. هدف از انجام این مطالعه معرفی عوامل و اجزای محیط زیست ساحلی- دریایی است که می تواند گستره ای از عوامل فیزیکی(مانند خشکی، آب) تا غیرفیزیکی(فرهنگ، تاریخ، چشم انداز) را دربرگیرد. در این پژوهش که از نظر ماهیت و روش توصیفی است، با استفاده از جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی به توصیف این شاخه از علم اکولوژی می پردازد، تا از این رهگذر دریچه ای برای جامعه علمی کشور باز نماید. سپس به دو ویژگی مهم از منظر دریایی عسلویه یعنی اجزای تشکیل دهنده و نحوه پیکربندی و آرایش فضایی پرداخته می شود. در تجزیه و تحلیل ویژگی نخست با کمک تکنیک سوآت، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید هر یک از اجزا بررسی می شوند. در مورد ویژگی دوم، به کمک روی هم اندازی نقشه های هوایی و تعیین حد و مرزِ لکه ها، دالان ها و ماتریکس، پیوستگی اکولوژیکی و اتصال لکه های منطقه ساحلی به کمک دالان ها تجزیه و تحلیل می شوند
Ecology and specially landscape ecology is a relatively new field in the world of biology science. Landscape ecology studies the relationship between ecological functions and spatial patterns in the terrestrial systems. Recently many of manuscripts in this field are about aquatic ecosystems for example marine ecosystems named seascape ecology and they have allocated so high proportion themselves. Existence of variety aquatic ecosystems in Iran specially coastal line with 6700 Kilometers long emphasizes attention to this category. The high sensitivity of marine ecosystems and specially coastal lines are very important. Because nowadays communities are migrating to coastal cities and using marine resources fast. So creating normal interaction and equilibrium among marine Eco, human Eco and city Eco is vital and hard. The aim of this study is introducing marine- coastal environmental factors and components that can encompass physical factors (such as water and land) and non- physical factors (such as culture, history and view). At this research based on explaining method, it is described the branch of ecology science with method of collecting information by studying papers and books, surfing the Net and field visit to open view for Iran’s scientific community. Then it is discussed about two important features in seascape, composition and configuration. In analyzing the first feature with the help of SWOT technique, strengths, weaknesses, opportunities and threats are dumped. In the second feature with the help of overlaying maps and boundary the patches, corridors and matrix, ecological integrity and connectivity of components are dumped.
_||_