مکان یابی دفن زباله با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) با تاکید بر مطالعات زیست محیطی ( مطالعه موردی : دفن زباله های شهرک صنعتی سمنان )

محورهای موضوعی : آب و محیط زیست

سعید کامیابی ¹ (استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سمنان)
بابک قطبوعی ² (دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سمنان)
مرتضی حسن آبادی ³ (کارشناس ارشد مدیریت صنعتی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان)

تاریخ دریافت : 1389/06/08 تاریخ پذیرش : 1389/11/20 تاریخ انتشار : 1390/07/01

کلید واژه: مکان یابی, دفن زباله, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, شهرک صنعتی سمنان,

چکیده مقاله :

معیارها و پارامترهای متعددی در انتخاب محل مناسب دفن زباله دخیل می باشند که هر کدام به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت هایی را در انتخاب ایجاد می کنند .هدف نهایی این معیارها انتخاب مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء زیست محیطی را داشته باشد .از این رو به کارگیری روشهای تصمیم گیری مدیریتی مانند تکنیک های چند معیاره می تواند در این زمینه مفید باشد .لذا در این پژوهش به منظور انتخاب بهترین مکان برای دفن زباله یک مدل تصمیم گیری با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی گروهی طراحی و ارائه گردیده است که تأکید آن بر مطالعات زمین شناسی می باشد . مدل این پژوهش در دنیای واقعی به منظور مکان یابی دفن زباله های شهرک صنعتی سمنان به کار گرفته شد . نتایج پژوهش حاکی از آن است که به کارگیری این تکنیک در مدل پیشنهادی می تواند نظرات کارشناسان را در اولویت بندی مکانهای کاندید و انتخاب بهترین مکان دفن زباله های شهرک صنعتی سمنان لحاظ نموده و هزینه های ناشی از انتخاب مکان نامناسب را به طور چشمگیری کاهش دهد

چکیده انگلیسی:

The various criteria and parameters are involved in site selection of landfill that whichever have particular importance and cause restrictions in the selection. The final goal of these criteria are choosing the most suitable site that has the least environmental adverse impacts. Thus, applying managerial decision making methods such as multiple criteria techniques can be useful in this regard .In this paper ,design and present  a decision making model using group analytical hierarchy process in order to selection the best site for landfill .The model of this paper applied in the real world in order to landfill site selection of Semnan Industrial Town. The results of this  paper  indicate that applying this technique in the  proposed model can consider experts idea in  ranking the candidate sites and selection the best site of landfill of SemnanIndustrialTown and significantly decrease the costs reluctant unsuitable site selection .

منابع و مأخذ:

-پناهنده ، محمد ؛ ارسطو، بهروز؛ قویدل، آریامن ؛ قنبری، فاطمه (1388) : کاربرد روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)در مکان یابی جایگاه دفن پسماند شهر سمنان ،  مجله سلامت و محیط,  فصلنامه علمی پژوهشی انجمن علمی بهداشت محیط ایران دوره دوم,  شماره چهارم ،صص.283-276.

-جهان ، محمد (1387) : برنامه ریزی و مدیریت پسماند شهری، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان .

-خورشید دوست ، علی محمد؛ عادلی ، زهرا (1388): کاربرد عوامل ژئومورفولوژیک در مکان یابی دفن زباله های شهری ، فصلنامه جغرافیای طبیعی ، سال دوم، شماره 5، صص.72-63.

- رضایی، آرش؛ دهزاد ، بهروز؛ عمرانی ، قاسمعلی؛ هاشم پور، یلدا ؛ فخیم احمدی، همایون  (1386): مطالعاتمکانیابیومدیریتدفعبهینهموادزائدجامدشهرجدیدهشتگرد،دهمین همایش ملی بهداشت محیط.

-سعیدی ، محسن ؛ عابسی ،عزیز ؛ سرپاک ،مسعود (1388): مکانیابیمحلمناسبدفنموادزایدخطرناکبااستفادهازتکنیکهایGISاولویت بندیسایتهاواستفادهازتحلیلهای سلسلهمراتبی(AHP)، علوم و تکنولوژی محیط زیست ، دوره یازدهم، شماره یک، ویژه نامه بهار ،صص. 241-231.

-شاه علی، حسین (1385) : مکانیابیمحلدفنزبالههایشهر زنجان ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان وبلوچستان.

-صمدی ،محمد تقی؛ مرتضوی، سید محمد ؛ محمد طاهری ، ابوالفضل؛ فاتحی، آرزو؛ بینواپور  ، محمد ، زارعی، طاهره؛ محمدی، زهره (1386): مکانیابیمحلدفنزبالهبااستفادهازنرمافزارGIS  ، دهمین همایش ملی محیط زیست .

-کیان بخش ، مظفر ؛ سعیدی، محسن: مکانیابیواولویتبندیسایتهایدفنزائداتصنعتینیروگاهشهیدرجاییقزوینبااستفادهازسیستماطلاعاتجغرافیایی (GIS)، بیست و چهارمین کنفرانس بین المللی برق.

-لاله زاری ، الوان ( 1386) : مکان یابی و ساماندهی مراکز دفن پسماندهای جامد دره شهر با تاکید بر زئومورفولوژی کارست ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید بهشتی.

-معماریانی، عزیزا... ؛ آذر، عادل (1374) : روش AHP تکنیکی نوین در تصمیم گیری گروهی ،  دانش مدیریت ، شماره27و 28، ص22-32.

-مجلسی ،منیره ؛ دامن افشان، حجت (1388) : مکانیابیمحلدفنپسماندهایشهری،شهرستاندزفولبااستفاده ازسیستماطلاعاتجغرافیایی GIS، دوازدهمین همایش ملی بهداشت محیط ایران ،دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ، دانشکده بهداشت. صص.441-436.

(گزارش بررسی مسائل زمین شناسی سمنان ،مهندسین مشاور پارت،1387)

-Alkhalil.M (2002): Selecting the appropriate project delivery method using AHP, International Journal of Project Management ,20,469-474.

-Dagdviren .M ,Serkan.Y ,Kilinc.N (2009): Weapon selection using the AHP and Topsis method under Fuzzy Envionment,  Expert Systems with Application , 36 , 8143- 8151.

-Ghazinoory .S, Aliahmadi ,A ,Namdarzangeneh,S ,Ghodsypoor.S.H (2007) : Using AHP and L.P for choosing the best alternatives based the gap analysis ,Applied Mathematics and Computation ,184 ,316-321.

-Guiqin, W. , li, Q. , Guoxue,L. , Lijun, CH.  (2009): landfill site selection using spatial information technologies and AHP, Environmental Management, 90, 2414-2421.

-Mamat.N,Daniel.J (2007): Statistical analyses on tim copmlexity and rank consistency between signular value decomposition and the duality approch in AHP :A case study of faculty member selection ,Mathematical and Computer Modelling 46 ,1099 -1106.

-Onut , S. , Soner , S. (2008): Transship site selection using The AHP and TOPSIS approaches under fuzzy environment ,Waste Management .28,1552-1559.

-Sharifi, M. A. ,Vanwesten . C . J. , (1997): Site selection for Wasted is Posal through Spatial Multiple Criteria Decision Making , ITC.