بررسی کیفیت فیزیکوشیمیایی آب چاههای شرب شهرستان زرقان طی دوره پنج ساله 94-1390

محورهای موضوعی : آب و محیط زیست

فاطمه تمدن ¹ (کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، گرایش آلودگی محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران)
هانیه نوذری ² (گروه محیط زیست، واحد آباده، دانشگاه آزاد اسلامی، آباده، ایران (*نویسنده مسئول))

تاریخ دریافت : 1397/11/30 تاریخ پذیرش : 1398/11/20 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: کیفیت آب, تراز آب زیرزمینی, حد استاندارد, منابع آب زیرزمینی, زرقان,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: تامین آب آشامیدنی سالم برای مصرف انسان به میزان کافی و بهداشتی بسیار با اهمیت است. بنابراین آگاهی از کیفیت فیزیکوشیمیایی منابع آبی می تواند نقش عمده ای در بهره برداری و مصرف آنها جهت آشامیدن داشته باشد. اندازه گیری و پایش پارامترهای کیفی آب اولین قدم در تضمین آب سالم می باشد. هدف از این پژوهش بررسی کیفی آب چاههای شرب دشت زرقان در استان فارس بود.روش بررسی: بدین منظور از داده های هواشناسی، سطح تراز آب زیرزمینی و نتایج آزمایشات فیزیکوشیمیایی 12 متغیر شامل کل جامدات محلول، سختی کل، هدایت الکتریکی، pH، سولفات، بیکربنات، نیترات، سدیم، کلسیم، منیزیوم، کلراید و فلوراید از ده حلقه چاه شرب منطقه روستایی زرقان طی سالهای 95-1390 استفاده شد.یافته ها: داده های موجود توسط آزمونهای همبستگی پیرسون و تی تک نمونه ای توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج مقایسه پارامترهای مختلف آب چاه های منطقه زرقان با استاندارد ملی در دوره 5 ساله نشان داد که با کاهش تراز آب زیرزمینی ناشی از خشکسالی میزان منیزیوم، کلراید، سدیم، سختی کل و هدایت الکتریکی افزایش یافته و بیشتر از حد مجاز استاندارد برای آشامیدن شده اند.بحث و نتیجه گیری: آب چاههای شماره 1، 2، 4 و 7 از نظر کیفیت به مراتب نسبت به چاههای 5، 6، 9 و 10 از سطح بهتری جهت آشامیدن برخوردارند که بدلیل کاهش بارش و خشکسالی، برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی و تفاوت در جنس و نوع خاک هر قسمت از منطقه است.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Providing safe drinking water is so essential for human consumption adequately and healthy. Therefore, knowledge of the physicochemical quality of water resources can play a major role in their utilization and consumption for drinking. Measurement and monitoring of water quality parameters is the first step for ensuring safe water. The aim of this study was to investigate the quality of drinking water wells of Zarghan plain in Fars province.Methods: For this purpose, the data of meteorology, groundwater level and physicochemical experiments of 12 parameters including Total Dissolved Solids, Total Hardness, Electrical Conductivity, pH, Sulfate, Bicarbonate, Nitrate, Sodium, Calcium, Magnesium, Chloride and Fluoride of ten drinking water wells in Zarghan rural district during 2011-2016 were used.Findings: Data were analyzed by Pearson correlation matrix and one sample t-test using SPSS software. The results of comparing different parameters of water wells in Zarghan area with the national standard during 5-year-period showed that with decreasing groundwater level due to drought, the amount of Magnesium, Chloride, Sodium, Total Hardness and Electrical Conductivity increased and exceeded the maximum standard limit for drinking.Discussion and Conclusion: Water wells no. 1, 2, 4 and 7 have a better level of drinking water quality than water wells no. 5, 6, 9 and 10 due to decreasing rain and drought, uncontrolled harvesting of groundwater resources, and differences in the matter nature and type of soil of each part of the area.

منابع و مأخذ:

• 1- Mohamadi, A., Amoei, A., Tabariniya, H., Faraji, H., 2015, investigating the physicochemical analysis of potable ground water resources in rural area of Babol city. Journal of Neyshabur University of Medical Sciences, 3(2): 61-69 (In Persian).


• 2- Maleki, A., Daraei, H., Amini, H., 2014, Evaluation of chemical quality (Nitrate) of drinking water of village in Divandareh town. Journal of Kordestan University of Medical Sciences, 19: 57-67 (In Persian).


• 3- Qasim, S.R., Motley, E.M., Zhu, G., 2014, Water works engineering: Planning, design and operation. Translator: Mousavi, GH., Hafiz Press, 2^nd, 362 pp. (In Persian).


• 4- Rajaei, G., Mehdinejad, M.H., Hesarimotlagh, S., 2012, A survey of chemical quality of rural drinking water of Birjand and Qaen plains. Journal of Health System Research, 1(7): 737-745 (In Persian).


• 5- Mohammadi kish, E., Nowzari, M.A., Saleh ehteramian, H., 2014, investigating the effect of the drought prevailing in Fars province on the quantity and quality of water supply sources (Case study: Marvdasht plain aquifer). National Conference of Environmental Science and Engineering, Ahwaz, Iran (In Persian).


• 6- Hejazi jahromi, K., Pirmiadian, N., Shamsnia, A., Shahidi, N., 2013, Quantitative and qualitative assessment of underground water sources for use in irrigation systems (Case study: Southern and southeastern plains of Fars province). Journal of Natural Geography of Larestan Branch of IAU, 6(19): 33-44 (In Persian).


• 7- Soleymani motlagh, M., Talebi, A., Zarei, M., 2015, The study of the effects of drought on the quality of surface water resources in the Kashkan watershed. Journal of watershed management research, 6(12): 154-165 (In Persian).


• 8- Subba, R., 2006, Seasonal variation of groundwater quality in a part of Guntur District, Andhra Pradesh, India. Environmental Geology, 49(3): 413-422.


• 9- Damo, R. Tcko, P., 2013, Evaluation of water quality Index for drinking water. Polish Journal of Environmental Studies, 122(4): 1045-1051.


• 10- Ashfaq, A., Fazian, A., 2014, Evaluation of ground water quality of Aligarh city, India. International Journal of Current Research and Academic Review, 2(8): 323-327.


• 11- Kardavani, P., 2007, Geohydrology, Tehran University Press, 3^rd, 360 pp. (In Persian).


• 12- Yazdandoust, P., Samani, N., Ashjari, J., 2013, Investigating the distribution and speed of nitrate pollution in Zarghan plain using a mathematical model. Fifth Conference on Iran Water Sources Management, Tehran, Iran (In Persian).