پهنه بندی خطرپذیری زلزله با استفاده سیستم استنتاج فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی
محورهای موضوعی : توسعه سیستم های مکانیکاظم رنگزن 1 , مصطفی کابلی زاده 2 , ابراهیم منصورنعیمی 3
1 - دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز
کلید واژه: Risk, Earthquake, زلزله, خطرپذیری, Fuzzy analytic hierarchy process (FAHP), استنتاج فازی, فرآیند تحلیل سلسله مراتبی- فازی, Fuzzy Inference,
چکیده مقاله :
هدف تحقیق، ریزپهنه بندی خطرپذیری زلزله در منطقه یک شهرداری اهواز با استفاده از دو مدل سیستم استنتاج فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی است. برای انجام تحقیق، لایه 19 معیار (تراکم جمعیت، کاربری اراضی، تراکم ساختمانی، سطح اشغال، قدمت، طبقات، اسکلت، فاصله از مراکز درمانی، مراکز آتش نشانی بیرونی، تاسیسات نظامی، نزدیکی به گسل، ایستگاه برق، مترو، گاز پرفشار و پمپ بنزین) انتخاب و در محیط ArcGIS®10.1 به فرمت رستر تبدیل و لایه ها استاندارد گردید. سپس محدوده متغیرهای زبانی و توابع عضویت فازی برای آن ها در محیط برنامه نویسی متلب نوشته شد. نتایج نشان داد که در ارزیابی دو مدل، سیستم استنتاج فازی عملکرد بهتری نسبت به مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی داشته است. همچنین بر اساس نتایج سیستم استنتاج فازی، وجود مناطق با خطرپذیری بسیار زیاد، زیاد و متوسط که در مجموع 60% معادل 48/4 کیلومتر مربع از کل مساحت 6/7 کیلومتر مربع منطقه، نشان از خطرپذیر بودن متوسط رو به بالای منطقه دارد. همچنین پهنه های خطرپذیر کم و بسیار کم با 40% از وسعت منطقه (12/3 کیلومتر مربع) بیشتر شامل اراضی بایر، و مزارع در غرب و جنوب غرب منطقه می باشند.
The present research was performed with the aim of microzonation risk of earthquake using fuzzy inference system model and fuzzy analytic hierarchy process in district 1 of Ahvaz Municipality. In this study 19 criteria (population, land use, building density, occupancy level, historical background, floors, structures, distance from health centers, outdoor fireplaces and military facilities, proximity to faults, electrical, subway, high-pressure gas and petrol stations) were selected and converted into raster format in ArcGIS®10.1 environment to generate the standard layers. Linguistic variables limitation and fuzzy membership functions were then written using MATLAB program. The results indicated that, the fuzzy inference system has better performance than fuzzy analytic hierarch process model. In addition, based on the results of the fuzzy inference system, existence of areas with a very high, high, and a medium rate of risk showed 60% (4.48 Km2) of total area (7.6 Km2). This indicated the existence of the medium up to a high rate of risk in mentioned district. Furthermore the area with low and very low rate of risk was 40% of area (3.12 Km2) which is mostly consisted of arid lands and farms in the west and southwest of the district.