تحلیل جغرافیایی صنایع دستی در شهرستان املش و نقش آن در توسعه گردشگری

محورهای موضوعی : کالبدی

تیمور آمار ¹ , علی صفاری راد ²

1 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه جغرافیا، رشت، ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیاو برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، ایران

تاریخ دریافت : 1398/03/07 تاریخ پذیرش : 1398/03/07 تاریخ انتشار : 1393/06/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

چکیده صنایع دستی بعنوان هنری باارزش، صنعتی مستقل، بومی و اصیل با جنبه‌های قوی کاربردی می‌تواند به عنوان یک جاذبه مکمل در توسعه گردشگری مؤثر باشد. پژوهش حاضر در محدوده ی شهرستان املش واقع در استان گیلان در راستای پاسخگوی به این سوال که آیا صنایع دستی ظرفیت‌های لازم جهت توسعه گردشگری در منطقه را دارد، انجام گرفته است. روش تحقیق به کار رفته توصیفی -تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات روش کتابخانه ای و میدانی بوده است. بدین منظور ابتدا صنایع دستی شناسایی و معرفی و سپس به پهنه بندی جغرافیایی آن پرداخته شد. جامعه آماری این تحقیق شامل گردشگران ورودی به منطقه و خانوارهای فعال در تولید صنایع دستی است که تعداد 384 گردشگر با استفاده از جدول استاندارد مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی و تعداد226 خانوار با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری سهمیه ای به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و جهت ارزیابی فرضیه‌ها از روش آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که 9/68 درصد از گردشگران، میزان تأثیر شناسایی و معرفی صنایع دستی را در توسعه و رونق گردشگری در حد بسیار زیاد و زیاد و همچنین 5/76 درصد از خانوار فعال در تولید صنایع دستی، میزان تأثیر شناسایی و معرفی صنایع دستی را در توسعه و رونق گردشگری در حد بسیار زیاد و زیاد دانسته اند که نیازمند برنامه‌ریزی،سرمایه گذاری و حمایت‌های لازم از هنرهای دستی است.

منابع و مأخذ:

منابع

اصلاح عربانی، ابراهیم(1374) کتاب گیلان، جلد 2، گروه پژوهشگران ایران، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی.

اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی شهرستان املش، 1392.

آزادخانی،پاکزاد و دیگران(1391)نقش صنایع دستی در توسعه گردشگری فرهنگی گیلان،اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران

پارسائیان، علی و اعرابی، محمد (1385) جهانگردی در چشم اندازی جامع،، دفتر پژوهشهای فرهنگی.

حسینی، شکوفه(1387)تحلیل گردشگریشهرستان آستانه اشرفیه با تأکید بر صنایع دستی، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم، دانشگاه آزاد اسلامی‌رشت به راهنمایی دکتر محمد باسط قرشی.

دلکش، ایرج(1389)املش پردیس ایران، رشت: انتشارات بلور.

رضایی، شهین(1389)نقش صنایع دستی در اقتصاد خانوارهای روستایی بخش چابکسر، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی رشت به راهنمایی دکتر مجید یاسوری.

سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، 1392.؟

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان(1390)نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، معاونت برنامه‌ریزی- دفتر آمار و اطلاعات.

سازمان میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی شهرستان املش(1390)آمار و اطلاعات خانوارهای فعال درتولید صنایع دستی

علی نژاد، افشین(1390)نقش صنایع دستی در توسعه گردشگری شهرستان تالش، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم، دانشگاه آزاد اسلامی رشت به راهنمایی دکتر سید رحیم مشیری.

قادی،الهام(1391) بررسی صنایع دستی و نقش آن در توسعهگردشگری روستاییشهرستان بهشهر، اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران

گلمحمدی، فرهود(1389)توسعه صنایع‌دستی و فناوری متوسط با هدف گسترش توریسم و اشتغال پایدار روستایی، مجله مسکن و محیط روستا، شماره 131

ملک مطیعی، سپیده(1384)نقش صنایع دستی روستایی در توسعه گردشگری گیلان(مطالعه موردی شهرستان بندر انزلی)، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی رشت به راهنمایی دکتر اکبر معتمدی مهر.

مولایی هشتجین، نصرالله و ملک پور(1382)ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در مناطق عشایری با تأکید بر استان اردبیل، فصلنامه عشایری ذخایر انقلاب، سال هفتم، شماره 2.

میر کتولی، جعفر و مصدق، راضیه، بررسی وضعیت گردشگری روستایی و نقش آن در رونق صنایع دستی مورد دهستان استرآباد جنوبی، شهر گرگان، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای، زمستان(1389)سال دوم، شماره هفتم، ص 154-137.

 نواب اکبر، فیروزه، منفرد، نوذر، رضائی، علیرضا(1379)عوامل مؤثر بر کمیت و کیفیت تولید صنایع‌دستی مطالعه موردی: زنان عشایر نیمه اسکان یافته مرندافزر، اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال هشتم، شماره 31

وولف، هانس(1384). صنایع دستی کهن ایران، ترجمه سیروس ابراهیم زاده، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

یاوری، حسین(1371)آشنایی با هنرهای سنتی، جلد اول، انتشارات سازمان صنایع دستی ایران.

یزدان‌پناه، لیلا، صمدیان، فاطمه(1388) عوامل مؤثر بر میزان موفقیت شرکتهای تعاونی مطالعه موردی صنایع‌دستی استان کرمان، مجله تعاون، سال بیستم، شماره 202 و 203

Gorman, William D.; Grassberger, Robert; Shifflett , Kimberly ; Carter MaryAbuamoud Nasser , Ismaiel ; Al-Rawajfeh, Ahmad ;The Jordan Bedouin Handicraft Weaving Company:A Feasibility Assessment of Job Creationfor Jordanian Women;December, 2009

O’Connor, David; Handicrafts and Their Linkage with Tourism Artisans Are Also Your Treasures; 2006

Yavari, Hossein; Reciprocal Effects of Tourism and Handicrafts; 2006

Hoon Ahn, Yong; Tourist Souvenir Competition for the Development of Korean Handicrafts and Tourism Industry; 2006

McKercher, Bob; Tourism as a Catalyst for Crafts: Pros and Cons; 2006