مدل سازی ژئوشیمیایی در بررسی آلودگی زیست محیطی عناصر سنگین با تاکید بر Cu-Pb با استفاده از دور سنجی در جنوب کاشان
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیستمهران فرهمندیان 1 , علی قاسمی 2 , سهراب افشاری 3 , مهدی شبانکاره 4
1 - استادیار دانشگاه واحد صنعتی اصفهان
2 - استادیار دانشگاه واحد صنعتی اصفهان
3 - استادیار دانشگاه واحد صنعتی اصفهان
4 - استادیار دانشگاه واحد صنعتی اصفهان
کلید واژه: مدل سازی ژئو شیمیایی, آلودگی فلزات سنگین, دور سنجی, دگر سانی, جنوب کاشان,
چکیده مقاله :
منطقه جنوب کاشان از دیدگاه زمین ساختاری بخشی از زون ارومیه-دختر محسوب می شود.سنگهای آتشفشانی ائوسن در این ناحیه تحت تاثیر سیالات تاخیری ناشی از توده های گرانودیوریتی الیگومیوسن قرار گرفته و باعث دگرسانیهای آرژیلیک،سریسیتیک،پروپیایتیک،کالک سیلیکاته و سیایسی شدن در سنگهای ائوسن گردیده است.بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای بر روی نمونه ها،عناصر مورد بررسی را به دو گروه Cu-Co-Cd و Pb-Zn-As می توان تفکیک نمود.توزیع فلزات گروه اول انطباق نسبتا خوبی با زون دگرسانی آرژیلیک و گروه دوم با سنگهای اسکارنی دارد.کمینه و بیشینه غلظت عناصر As,Zn,Cd,Pb,Cu و Co در نمونه ها به ترتیب بین(459-1.5)(623-1)(<2.97)(413-14)(21-0.5)(17-1.5) میلی گرم بر کیلو گرم میباشد.بنابر استانداردهای موجود ،غلظت CUو Pb بیش از حد طبیعی است.محاسبات هاله مرکب ضربی ،مبین همبستگی بالای آلودگی مس و سرب با دگرسانی آرژیلیک و به مقدار کمتر دگرسانی کالک سیلیکاته است.تخمین به روش کریجینگ نشان دهنده بالاترین توزیع غلظت CUو Pb به صورت لکه هایی در قسمت جنوبی منطقه بر روی سنگ بستر آذرین می باشد.بنابر داده های موجود در این پژوهش،منشا آلودگی cuو pb توده گرانودیوریتی بوده و دگر سانی گرمابی سیالات برخاسته از این توده سبب افزایش غلظت عناصر فوق شده است.
Structurally, south of Kashan is a part of Orumieh-dokhtar zone. Late stage fluids of the Oligo-Miocenegranodiorite have been influenced Eocene volcanic rocks, that caused argillic, sericitic, propyllitic, calc-silicate,iron oxides and silisification alteration zones. Based on the cluster analysis of samples, the elements can bedivided into two groups of Cu-Co-Cd and Pb-Zn-As. Distribution of the metals in the two groups has a goodadaptation with argillic and calc-silicate alteration zones respectively. According to ICP-MS analysis, minimumand maximum of Cu, Pb, Cd, Zn, As and Co is (1.5-459), (1-623), (>2.97), (14-413), (0.5-21) and (1.5-17) ppmcorrespondingly. On the basis of the soil standard, there is some Cu & Pb contamination. Combinedmultiplicative calculation show good correlation with both argillic as well as clac-silicate alterations and Cu &Pb pollution. Kriging estimation has been documented maximum Cu & Pb anomalies occurred in the southernpart of area, on igneous rocks. Field relationship, remote sensing data and geostatic calculations stronglysupport; granodiorite body has been generated Cu & Pb pollution. Otherwise fluids caused hydrothermalalteration, which enriched those elements.