نقش گسل چاهشک بر کیفیت چاه های آب شرب شمال غرب دشت مشهد

محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

عباس کنگی ¹ , محمد رضا ارجمند ²

1 - دانشیاردانشگاه آزاد اسلامی شاهرود. گروه زمین شناسی
2 - شرکت آب و فاضلاب مشهد

تاریخ دریافت : 1397/12/23 تاریخ پذیرش : 1397/12/23 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: آب زیرزمینی, کوه بینالود, گسل چاهشک, دشت مشهد, کوه کپه داغ,

چکیده مقاله :

دشت مشهد در یک موقعیت ساختاری ویژه و تحت تاثیر عملکرد مجموعه ای از گسل های فعال حاشیه شمالی رشته کوه بینالود، حاشیه جنوبی رشته کوه کپه داغ و پهنه بخاردن قوچان در غرب قرار گرفته است. فعالیت این گسل ها مورفولوژی پله کانی سنگ کف دشت را شکل داده اند. همچنین عملکرد گسلهای فعال در دوره کواترنری ضخامت و گسترش رسوبات آبرفتی دارای پتانسیل بالای آبدهی را تحت تاثیر قرار داده است. گسل چاهشک به عنوان یکی از شاخه های فرعی پهنه گسل شاندیز در بخش مرکزی دشت مشهد، نقش مهمی در کنترل رفتار هیدرولیکی منابع آب زیرزمینی این دشت ایفا می کند. این گسل بر اساس تلفیق پروفیل های ژئوالکتریک و نتایج حفاریهای دستگاهی برای نخستین بار در این پژوهش شناسایی شده است. چاه های حفاری شده در شمال گسل چاهشک با آبدهی خوب غالبا در عمق بیش از 250 متر به سنگ کف رسی و کنگلومرای نئوژن برخورد نموده اند. اما چاه های حفاری شده در جنوب گسل با آبدهی بسیار کم و یا فاقد آبدهی عموما در عمق 100 تا 140 متری به سنگ کف متامورفیک برخورد کرده اند. بالا آمدگی سنگ کف در جنوب گسل چاهشک سبب ایجاد مورفولوژی پله کانی در پی سنگ متاموفیک بخش جنوبی دشت مشهد گردیده است. این بالا آمدگی متامورفیک بصورت یک ساختمان گل مانند مثبت، تحت تاثیر سیستم گسلش امتداد لغز راست گرد، با مکانیسم ترنس تنشن ایجاد شده است.

چکیده انگلیسی:

Mashhad plain in a special structural position and Influenced by the performance of a series of active faults in the northern margin of the Binaloud Mountain Range, The southern margin of the Kopet Dagh Mountain Range and the Quchan Eating Zone is located to the west. The activity of these faults has formed the stepping morphology of lowland rock. Also active faults in the thick Quaternary period and The expansion of alluvial sediments has a high potential for discharge. Chaheshk fault as a subsidiary of Shandiz fault zone in central part of Mashhad plain, It plays an important role in controlling the hydraulic behavior of the groundwater resources of this plain. This fault is based on the integration of geoelectric profiles and The results of machine excavations are first identified in this study.Wells drilled to the north of Chahshak fault with good discharge Often at depths of more than 250 meters, they have been impacted by clayey rocks and Neogene conglomerates. But wells drilled south of the fault with very low discharge and Or no discharge generally at a depth of 100 to 140 meters They have been struck by metamorphic rocks. The uplift of the rock in the south of the Chahshak Fault causes The stepping morphology has been followed by metamorphic rocks in the southern part of Mashhad plain. This metamorphic uplift as a positive flower-like building, Under the influence of a straight-strike strike-slip faulting system, it was created by a trance-tension mechanism.