بررسی و ارزیابی تاثیرات تغییر اقلیم بر توریسم شهر یزد با استفاده از مدل‌های برآورد آسایش اقلیمی
محورهای موضوعی : فصلنامه جغـرافیاحسین محمدی 1 , سعید نگهبان 2 , جبار سلیم منش 3 , ابوالقاسم محمودی 4
1 - استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران
3 - دستیار علمی دانشگاه پیام نور، مرکز قصر شیرین
4 - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
کلید واژه: اقلیم, تغییرات اقلیمی, توریسم, شهر یزد, آسایش اقلیمی,
چکیده مقاله :
صنعت گردشگری امروزه در چارچوب طرح های آمایشی اعم از ملی ، منطقه ای ، و محلی به عنوان یکی از ابزارها و مؤلفه های مهم توسعه و محرومیت زدایی به شمار می رود . گردشگری که از مهم ترین عوامل عمران ناحیه ای است ، فعالیتی است که موجب توسعه اقتصادی و اجتماعی در سطح منطقه و توزیع عادلانه درآمد شده و همچنین بالا رفتن سطح اشتغال رابه همراه دارد. امروزه یکی از پدیده‌های که تاثیرات بسیار زیادی بر توریسم و بر نامه‌ریزی توریسم گذاشته و خواهد گذاشت، پدیده تغییرات اقلیمی است. این مقاله سعی دارد که به بررسی تاثیرپذیری توریسم شهر یزد از اقلیم و تغییرات اقلیمی، با استفاده از مدل‌های آسایش اقلیمی بپردازد. روش تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی مبتنی بر روشهای میدانی و کتابخانه‌ای است، بدین صورت که از داده های آب و هوایی 50 ساله(2006-1957) دما و رطوبت نسبی شهر یزد و نیز بهره گیری از مدل های اقلیم آسایش اوانز[1] و ماهانی[2]، ماههای مطلوب برای آسایش فیزیولوژی انسان در 5 دوره ده ساله تعیین و روند خطی آنها، تحت تاثیر تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی، برای ده سال بعد که مقارن با سال 2016 می باشد پیش بینی گردیده است. نتایج نشان می‌دهد که ماههای آسایش اقلیمی شهر یزد بیشتر در فصول معتدل مانند پاییز و بهار قرار دارند، اما به دلیل اینکه روند دمایی در شهر یزد در حال افزایش بوده، و اکثر ماهها روند گرمایش دارند، انتظار می رود در آینده نزدیک، ماههای سرد شرایط مساعدتری جهت آسایش و راحتی فیزیولوژی برای انسان داشته باشند و در تمرکز جمعیت توریسم در این شهر نیز به سمت ماههای فصل سرد پیش خواهد رفت. Evanz .[1] [2]. Mahani
1- اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهر یزد. 1386. آمار توریسم شهر یزد.
2- امانی ،محمد.1383.اکوتوریسم یا گردشگری پاک.ماهنامه دهاتی.شماره12.
3- بقائی، مصیب. 1384. توریسم روستایی منبع درآمدی برای خانوارهای روستایی. نشریه جهاد. شماره 267.
4- پاپلی یزدی ، محمدحسین. 1385. گردشگری (ماهیت و مفاهیم). انتشارات سمت.
5- ترابی.نوشین.1384.برنامه ریزی توسعه گردشگری منطقه حفاظت شده اشترانکوه به کمک GIS،RS.با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی. پایان نامه کارشناسی ارشد . رشته برنامه ریزی مدیریت و آموزش محیط زیست .دانشکده محیط زیست.دانشگاه تهران.
6- حیدری چیانه، رحیم. 1383. ارزیابی و برنامه‌ریزی صنعت توریسم در ایران. رساله دکتری گروه جغرافیای دانشگاه تبریز.
7- خسروی، محمود. 1379. بررسی تاثیرات اقلیم و تغییر اقلیم بر صنعت توریسم. مجله سپهر. شماره 34.
8- ذوالفقاری، ح. 1378. ارزیابی تاثیر آب و هوا بر صنعت توریسم؛ مجله رشد آموزش جغرافیا؛ شماره 53.
9- علیجانی، بهلول. 1375. آب و هوای ایران. انتشارات دانشگاه پیام نور.
10- علیجانی، بهلول. نگرش نو در کاربرد آب و هواشناسی در مدیریت منابع و توسعه کشور، نقش آب و هوا در طراحی مسکن، فصلنلمه تحقیقات جغرافیایی، شماره 35 زمستان 1372.
11- قبادیان، وحید. فیض مهدوی، محمد. طراحی اقلیمی – اصول نظری و اجرای کاربردی انرژی در ساختمان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1380.
12- کاویانی، محمدرضا. و علیجانی، بهلول. 1384. مبانی آب و هوا شناسی. انتشارات سمت.
13- کسمائی، مرتضی. 1363. اقلیم و معماری. شرکت خانه‌سازی ایران.
14- کسمائی، مرتضی. 1369. اقلیم و معماری خوزستان. انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
15- کسمائی، مرتضی. 1378. اقلیم و معماری. انتشارات بازتاب.
16- محمدی، حسین. 1387. آب و هواشناسی کاربردی. انتشارات دانشگاه تهران.