اثربخشی معنویت‌درمانی بر تاب‌آوری، تبعیت از درمان و سبک‌های مقابله‌ای در زنان مبتلا به سرطان پستان
محورهای موضوعی : سلامت زنان
فرشاد صمدی
1
,
اشرف السادات گیتی قریشی
2
*
,
مالک میرهاشمی
3
1 - دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
2 - استادیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
3 - استاد گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
کلید واژه: معنویت‌درمانی, تاب‌آوری, تبعیت از درمان, سبک‌های مقابله‌ای, سرطان پستان,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در میان زنان است که با پیامدهای روان‌شناختی قابل‌توجهی از جمله کاهش تاب‌آوری، تبعیت پایین از درمان و استفاده از سبک‌های مقابله‌ای ناکارآمد همراه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی معنویت‌درمانی بر تاب‌آوری، تبعیت از درمان و سبک‌های مقابله‌ای در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد.
روش بررسی: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون–پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه‌کننده به بیمارستان امام علی (ع) بجنورد در سال ۱۴۰۳ بود که از میان آنان، ۳۰ نفر به شیوه هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه معنویت‌درمانی و کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش تحت مداخله معنویت‌درمانی در ۱۲ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای قرار گرفت. ابزارهای گردآوری داده شامل پرسشنامه‌های تاب‌آوری کانر و دیویدسون، تبعیت از درمان موریسکی، و سبک‌های مقابله‌ای اندلر و پارکر بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که معنویت‌درمانی موجب افزایش معنادار تاب‌آوری، بهبود تبعیت از درمان و ارتقاء سبک‌های مقابله‌ای سازگارانه در مقایسه با گروه کنترل گردید (۰٫۰۵>p).
نتیجه گیری: معنویت‌درمانی می‌تواند به‌عنوان یک مداخله مؤثر روان‌شناختی در ارتقاء ظرفیت‌های مقابله‌ای و سازگاری روانی زنان مبتلا به سرطان پستان مورد استفاده قرار گیرد.
Background and Aim: Breast cancer is one of the most common chronic diseases among women, associated with significant psychological consequences such as reduced resilience, low treatment adherence, and the use of maladaptive coping styles. The present study aimed to investigate the effectiveness of spiritual therapy on resilience, treatment adherence, and coping styles in women with breast cancer.
Methods: This study employed a quasi-experimental design with a pretest–posttest and control group. The statistical population consisted of women with breast cancer referred to Imam Ali Hospital, Bojnourd, in 2024. A total of 30 patients were purposefully selected and randomly assigned to either the spiritual therapy group (n=15) or the control group (n=15). The experimental group received a spiritual therapy intervention over 12 sessions, each lasting 90 minutes. Data collection instruments included the Connor–Davidson Resilience Scale, the Morisky Medication Adherence Scale, and the Endler & Parker Coping Styles Questionnaire. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance (MANCOVA).
Results: The findings showed that spiritual therapy significantly increased resilience, improved treatment adherence, and enhanced adaptive coping styles compared with the control group (p<0.05).
Conclusion: Spiritual therapy can be considered an effective psychological intervention to promote coping capacities and psychological adjustment in women with breast cancer
1.Heydarian A, Zahrakar K, Mohsenzadeh F. The effectiveness of mindfulness training on resilience and reduced rumination in female patients with breast cancer: a randomized trial. Iran Breast Cancer J. 2023;9(2):52-9.
2.World Health Organization. Adherence to long-term therapies: evidence for action. Geneva: World Health Organization; 2022. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789240039879
3.Nezhad PK, Meschi F, Pashang S. Predicting psychological welfare based on resilience and coping strategies in patients with pancreatic cancer. Int J Humanit Cult Stud. 2016; (Special Issue):1194-204.
4.Schoen M. When cancer crosses disciplines: psychosocial aspects of cancer treatment. J Psychosoc Oncol. 2006;24(3):1-12. https://doi.org/10.1300/J077v24n03_01
5.Connor KM, Davidson JRT. Development of a new resilience scale: the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depress Anxiety. 2003;18(2):76-82. https://doi.org/10.1002/da.10113
6.Matzka M, Köck-Hódi S, Jahn P, Mayer H. Relationship among symptom clusters, quality of life, and treatment-specific optimism in patients with cancer. Support Care Cancer. 2018;26(8):2685-93. https://doi.org/10.1007/s00520-018-4102-8
7.Meir A, Bhatt H, Shakeel S. Compliance in cancer therapy: a systematic review. Health Psychol Rep. 2020;8(3):187-94. https://doi.org/10.5114/hpr.2020.100178
8.Lazarus RS, Folkman S. Transactional theory and research on emotions and coping. Eur J Pers. 1987;1(3):141-69. https://doi.org/10.1002/per.2410010304
9.Folkman S, Moskowitz JT. Coping: pitfalls and promise. Annu Rev Psychol. 2004;55:745-74. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.55.090902.141456
10.Husson O, Zebrack B, Block R, Embry L, Aguilar C, Hayes-Lattin B, et al. Cancer-specific distress and unmet needs predict subsequent mental health problems in cancer survivors. Psychooncology. 2022;31(3):456-65. https://doi.org/10.1002/pon.5832
11.Bai M, Mingo JE. Integrative oncology: psychological, social, and spiritual perspectives. J Integr Med. 2023;21(2):89-97. https://doi.org/10.1016/j.joim.2023.01.003
12.Harris JN, Thompson LW, Brown RT, Fitchett G. Spiritual interventions in cancer care: a meta-analysis of 32 randomized controlled trials. Psychooncology. 2023;32(4):512-25. https://doi.org/10.1002/pon.6102
13.Seften KA, Kohut ML, Russell DW, Harris JI. Spiritual practices and immune function in metastatic breast cancer patients. Brain Behav Immun. 2021;95:238-47. https://doi.org/10.1016/j.bbi.2021.03.018
14.Mohammadi M. Barrasi avamel moasser bar tabavvari dar afrad dar marz khatar sou-e masraf mavadd [dissertation]. Tehran: University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences; 2005. Persian.
15.Seyedfatem N, Rafiei F, Hajizadeh E, Medanlou M. Tarahi va ravanshenasi porseshnameh tabaeiat az darmaneh dar bimarane mobtala be bimari-ye mozmen: yek motale-ye tarkibi. Koomesh. 2018;20(2):179-91. Persian.
16.Alipour A, Hashemi T, Babapour J, Tousi F. Relationship between coping strategies and happiness among university students [in Persian]. J Psychol. 2010;5(18):71-86.
17.Avcı A, Çavuşoğlu E. The effect of spiritual therapies on the quality of life of women with breast cancer: a systematic review. J Relig Health. 2025;64(1):448-61. https://doi.org/10.1007/s10943-024-02199-x
18.Soyer Er Ö, Erkan HN. The mediating role of psychological resilience in the relationship between spiritual well-being and supportive care needs in women with breast cancer. Eur J Breast Health. 2023;19(4):297-303. https://doi.org/10.4274/ejbh.galenos.2023.2023-6-5
19.Torabiyan Y, Khademi M, Farhadi M. Effectiveness of emotion-focused therapy on self-efficacy and posttraumatic growth in women with breast cancer. J Psychosoc Oncol Res Pract. 2024. Available from: https://www.researchgate.net/publication/380585258
20.Park CL. Making sense of the meaning literature: an integrative review of meaning making and its effects on adjustment to stressful life events. Psychol Bull. 2010;136(2):257-301. https://doi.org/10.1037/a0018301
21.Koenig HG. Religion, spirituality, and health: the research and clinical implications. ISRN Psychiatry. 2012;2012:278730. https://doi.org/10.5402/2012/278730
22.Greenberg LS, Elliott R, Pos A. Emotion-focused therapy for depression. Washington: American Psychological Association; 2007. https://doi.org/10.1037/11552-000
23.Löker T, Clopton JR. The role of emotional processing in cancer treatment: integrating emotion-focused interventions. J Psychosoc Oncol. 2021;39(4):321-37. https://doi.org/10.1080/07347332.2021.1913596