تاثیر پیشرفت تکنولوژی و تغییرات کارایی بر رشد بهره‌وری بخش کشاورزی ایران: تحلیل پوششی داده‌ها

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

مهدی سالاریه ¹ , امیر محمدی نژاد ² , رضا مقدسی ³

1 - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3 - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

تاریخ دریافت : 1395/08/12 تاریخ پذیرش : 1395/08/12 تاریخ انتشار : 1395/06/01

کلید واژه: D24, طبقه‌بندی JEL:O39, C60 واژگان کلیدی: مالم کوئیست, بهره‌وری, تکنولوژی, کارایی, تحلیل پوششی داده‌ها,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله، بررسی تاثیر پیشرفت تکنولوژی و تغییرات کارایی بر رشد بهره‌وری بخش کشاورزی ایران به تفکیک استان‌های کشور است. بدین منظور با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها و مدل مالم کوئیست، اثرات تغییرات کارایی و تکنولو‍ژی بر رشد بهره‌وری در دوره زمانی 1383-1392 بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد تغییرات کارایی بر رشد بهره‌وری نقش غالب داشته و سهم تغییرات تکنولوژی اندک است. همچنین یافته‌ها نشان داد اثر تغییرات نیروی کار بر رشد بهره‌وری مثبت بوده و تغییرات سرمایه اثر اندک بر بهره‌وری عوامل تولید دارد.

چکیده انگلیسی:

The aim of this paper is to study the impact of technological progress and efficiency changes on the productivity growth of Iran agriculture sector by separated provinces.So, by using Data Envelopment Analysis and Malmquist model, the impacts of technological and efficiency changes during 2005-2014 have been investigated. The results show that efficiency changes on the productivity growth has dominant role and technological changes share is less. The findings, also, showed that the impact of labor changes has a positive impact on productivity growth while capital changes have a negligible impact on the factors of production productivity. 

منابع و مأخذ:

منابع

-      امیرتیموری، سمیه، خلیلیان، صادق (1389). رشد بهروری کل عوامل تولید در بخش­های مهم اقتصاد ایران طی برنامه­های اول، دوم و سوم توسعه. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، (71): 162-141.

-      ترابی دستگردویی، سارا، بخشوده، محمد (1386). بررسی روند تغییر بهروری بخش کشاورزی در کشورهای اسلامی، مجله توسعه و بهره‌وری، (6): 16-10.

-      تهامی­پور، مرتضی، شاهمرادی، منوچهر (1386). اندازه­گیری رشد بهروری کل عوامل تولید بخش کشاورزی و بررسی سهم آن از رشد ارزش افزوده، ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران.

-      حاجی رحیمی، مهدی (1383). بررسی روند رشد واقعی و تغییرات تکنولوژی در بخش کشاورزی ایران: کاربرد روش متغیر نهان. پایان­نامه دکتری، دانشکده کشاورزی، بخش اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز.

-      دادرس مقدم، امیر، زیبایی، منصور (1387). نرخ رشد بهره‌وری نیروی کار در بخش کشاورزی ایران، اقتصاد کشاورزی و توسعه، (64): 18-1.

-      دشتی، قادر، یاوری، سمیه، پیش­بهار، اسماعیل؛ حیاتی، باب­اله (1390). عوامل موثر بر کارایی تکنیکی واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان سنقر و کلیایی، نشریه پژوهش­های علوم دامی، (3):95-83.

-      رضایی، جواد، توکلی بغداد آباد، محمدرضا، فقیه­نصیری، مرجان (1387). ارزیابی بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی با استفاده از روش­های ناپارامتری، فصلنامه روستا و توسعه، (3): 122-97.

-      سیدان، سید محسن (1384). بررسی کارایی فنی کشاورزان چغندرکار و عوامل موثر بر افت آن: مطالعه موردی در استان همدان، چغندر قند، (21): 150-137.

-      غلامرضایی، داود؛ شاه­طهماسبی، اسماعیل (1388). ارزیابی کارایی نسبی استان­های کشور در دستیابی به اهداف برنامه سوم توسعه کشور در بخش کشاورزی. اقتصاد کشاورزی و توسعه، (67): 149-126.

-      لطفعلی­پور، محمدرضا، رزم­آرا، عالیه (1385). ارزیابی کارایی تکنیکی و روند بهر­ه­وری در صنایع ایران (مورد مطالعه کارگاه­های پنجاه کارکن و بیشتر). مجله دانش و توسعه، (18): 78-55.

-      مجاوریان، مجتبی (1382). برآورد شاخص بهره­وری مالم کوئیست برای محصولات راهبردی طی دوره زمانی 1378-1369. اقتصاد کشاورزی و توسعه، (43-44): 162-143.

-      مهدوی اسماعیل­آبادی، مریم، محمدرضایی، رسول (1389). تحلیل تطبیقی مطالعات کارایی فنی بخش کشاورزی ایران، بررسی­های بازرگانی، (40): 113-99.

-      Alauddin, M., & Tisdell, C. (1986). Market analysis, technical change and income distribution in semi-subsistence agriculture: The Case of Bangladesh, Agricultural Economics, 1: 1-18.

-      Balcombe, K., & Bailey, A., & Morrison, J. (2002). Stochastic biases in technical change in U.S. Agriculture: A Bootstrap Approach, Published by Agricultural Economics and Business Management, Imperial College of Science.

-       Fare, R., & Grosskope, S., & Norris, Mary, Zhang, Zhongyang (1994). Productivity growth, technical progress, and efficiency change in industrialized countries, The American Economic Review, 84: 66-83.

-      Hatziprokopiou, M. (1996). Production structure, technical change, and productivity growth in albanian agriculture. Journal of comparative Economics, 22: 295-310.

-      Hayami, Y., & Ruttan, V.W. (1985). Agricultural development: An International Perspective. The Johns Hopkins University Pres, Baltimore, MD, 505 pp.

-      Herdt, R.W., & Capule, C. (1983). Adoption, spread and production impact of modern rice varieties in Asia. International Rice Research Institute, Los Banes, 54 pp.

-      Isaksson, A. (2009). Structural change and productivity growth: A Review with Implications for Developing Countries, WORKING PAPER 08/2009.

-      Jin, S., & Ma, H., & Huang, J., & Hu, R., & Rozelle, S. (2010). Productivity, efficiency and technical change: Measuring the performance of China’s transforming agriculture. Journal of Prod. Anal, 33: 191-207.

-      Johnston, B. F. (1990). Ethnical efficiency on individual farms in Northwest India. Southern Economic Journal, 51: 108–16.

-      Luh, Y. H., & Chang, C. C., & Huang, F. M. (2008). Efficiency change and productivity growth in agriculture: A comparative analysis for selected East Asian economies, Journal of Asian Economics, 19: 312-324.

-      Nkamleu, G. B. (2004). Productivity growth, technical progress and efficiency change in African Agriculture, African Development Bank, PP. 203-222.

-      Sha-Sha, L., & Yan-Sui, L, Hua-Lou, L., Xiang-Liang, G. (2013). Agricultural production structure optimization: A Case Study of Major Grain Producing Areas, China, Journal of Integrative Agriculture, 12: 184-197.

-       Tim, J. C., & Rao, D. S. P. (2003). Total factor productivity growth in agriculture: A Malmquist index analysis of 93 countries, 1980-2000, http://Econpapers.hhs.se