تاثیر افزایش قیمت گروه‌های مختلف کالایی بر رفاه خانوارهای روستایی کشور بر مبنای سیستم مخارج خطی

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

صمد حکمتی فرید ¹ , سلیمان فیضی ² , نفیسه سعادت ³

1 - استادیار اقتصاد دانشگاه ارومیه
2 - استادیار اقتصاد دانشگاه ارومیه
3 - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه ارومیه

تاریخ دریافت : 1395/07/19 تاریخ پذیرش : 1395/07/19 تاریخ انتشار : 1395/02/01

کلید واژه: طبقه‌بندی JEL: D12 D60, I31, واژگان کلیدی: رفاه اقتصادی, تغییرات جبرانی, تغییرات معادل, گروه‌های کالایی, خانوارهای روستایی,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله ارزیابی اثر افزایش قیمت هشت گروه کالایی بر رفاه خانوارهای روستایی کشور طی بازه زمانی 1380-1391 می‌باشد. این مطالعه برای برآورد حداقل معاش خانوارهای روستایی کشور از داده‌های هزینه خانوارهای روستایی منتشر شده مرکز آمار ایران بهره می‌برد. برآورد حداقل معاش نیز بر روش تابع تقاضای سیستم مخارج خطی استوار است. هم‌چنین پس از برآورد حداقل معاش گروه‌های مختلف کالایی با استفاده از داده‌های تابلویی و محاسبه کشش‌ درآمدی (مخارجی)، به محاسبه شاخص‌های رفاهی، تغییرهای جبرانی و تغییرهای معادل در گروه‌های مختلف کالایی اقدام شده است. نتایج نشان می‌دهد حداقل معاش سالانه خانوار روستایی در سال 1391 برابر با 40637 هزار ریال بوده و نیز افزایش قیمت هر یک از گروه‌های کالایی، متناسب با سهم خود در حداقل معاش خانوار، رفاه خانوارهای روستایی را کاهش می‌دهد.

چکیده انگلیسی:

This paper is to evaluate the effect of price changes in 8 main commodity groups on rural households during 2001-2012. To estimate subsistence level, rural households' data issued by Iranian Statistics Center is used. In addition, by the the results of linear expenditure system, the price and income elasticities is calculated along with the compensation and equivalent variations of Iranian Rural households. The results represent that subsistence level for Rural households is 40637 thousand Rials in the year 2012. Furthermore, the compensation and equivalent variations calculated by of commodity groups indicate the increase of prices in each commodity group of subsistence level will decrease rural households welfare. 

منابع و مأخذ:

منابع

-      ابونوری، اسماعیل، مالکی، نادر(1387). خط فقر در استان سمنان طی برنامه‌های توسعه (1383-1368). فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 7 (28): 237-215.

-      ابریشمی، حمید، مهرآرا، محسن (1376). مدل تقاضای مصرف‌کننده و تحلیلی بر تغییرات بعد مصرفی خانوارها طی دوره 1344-1372. پژوهشنامه بازرگانی، (3): 134-164.

-      سلمانی، بهزاد (1390). اندازه­گیری فقر و شاخص­های توزیع درآمد در استان آذربایجان شرقی. دفتر آموزش و پژوهش، معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری آذربایجان شرقی، تبریز.

-      خسروی نژاد، علی اکبر، صیامی عراقی، ابراهیم (1391). برآورد تغییرات رفاهی مصرف­کنندگان در ایران با استفاده از شاخص درست هزینه زندگی. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 6 (20): 74-57.

-      عربی، مصطفی، خداپرست مشهدی، مهدی (1392). مقایسه معیارهای رفاه اجتماعی، توزیع درآمد و فقر خانوارهای روستایی استان خراسان شمالی و کشور طی سال‌های 1384-1390. نشریه راهبردهای توسعه روستایی، 1(2): 50-35.

-      فلاحی، فیروز، محمدزاده، پرویز، حکمتی فرید، صمد (1392). بررسی آثار رفاهی افزایش قیمت گروه‌های کالایی در خانوارهای شهری کشور. مجله تحقیقات اقتصادی، 48(2): 150-131.

-      قربانی، سمیه، بختیاری، صادق، رنجبر، همایون (1392). شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی، اندازه‌گیری و مقایسه روند آن با تولید ناخالص داخلی برای ایران طی دوره زمانی (2007-2001). اولین همایش الکترونیکی ملی چشم انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی، گروه علوم اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان.

-      گودرزی ‌فراهانی، یزدان، عبدلی، قهرمان (1391). تخمین حداقل معاش با استفاده از سیستم مخارج خطی در ایران و تعیین نسبت خانوارهای زیر خط فقر. رفاه اجتماعی، 12(45): 172-143.

-      لیارد. پی.آ.جی، والترز. ا.ا، (1388)، تئوری اقتصاد خرد، ترجمه عباس شاکری، تهران، چاپ ششم، نشر نی.

-      محمدی، شاکر، سایه میری، علی، گرجی، هادی (1386). اندازه‌گیری حداقل معاش با استفاده از سیستم مخارج خطی: مورد استان ایلام در طی دو برنامه. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 9(31): 188-165.

-        Apps, P. & Savage, E. (1989). Labour supply, welfare rankings and the measurement of inequality. Journal  of  Public Economics, 47: 336-364.

-        Cornwell ,A.  &  Creedy, J. (1997). Measuring the measuring the welfare effects of Tax changes using the LES: An application to a Carbon Tax. Empirical Economics, 22: 589-613.

-        Creedy, J. Sleeman, C. (2006). Carbon taxation, prices and welfare in New Zealand. Ecological Economics, 57: 333-345.

-        Creedy, J. (1998). Measuring the welfare Effect of price changes: A convenient parametric Approach. Australian Economic papers, Blackwell publishing 37(2): 137-151.

-        Fortin, B. & Truchon, M. (1993). On reforming the welfare system:workfare meets the negative income tax. Journal of Public Economics, 51: 119– 151.

-        King, M.A. (1983). Welfare analysis of tax reforms using household data. Journal of Public Economics, 21: 183–214.

-        Moosavi, S. A., Esmaiel, H. & alboali, S. (2013). Estimating the Poverty Line and Living Conditions of Rural Households: A Case Study. Journal of Finance and Economics, 1(4): 112-117.

-        Roberts, K. (1980). Price-independent welfare prescriptions. Journal of Public Economics, 18: 277–297.

-        Shimeles, A. & Delelegn, A. (2013). Rising food prices and household welfare in Ethiopia: Evidence from Micro Data. African Development Bank Group,Working Paper Series,182: 1-41.