تاثیر آزادی اقتصادی بر توسعه بخش بانکی ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت
ابوالفضل شاه آبادی
1
(دانشیار اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان)
راضیه داوری کیش
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان)
کلید واژه: طبقه‌بندی JEL: G21, G24, G38 واژگان کلیدی: شاخص آزادی اقتصادی, دارایی‌های خارجی بانک مرکزی, پایه پولی, نرخ سود واقعی, بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی,
چکیده مقاله :
چکیده از مهم‌ترین ابعاد توسعه مالی، بخش بانکی است که تاثیر به سزایی در فرآیند تجهیز پس‌اندازها، شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و متنوع‌سازی ریسک دارد. آزادی اقتصادی عامل تعیین‌کننده در جهت توسعه بخش بانکی است که افزایش درجه آزادی اقتصادی زمینه را برای تجهیز منابع مالی، تقویت حس سپرده‌گذاری بانکی در عموم افراد جامعه هدایت سرمایه‌های اندک آنان به سمت فعالیت‌های تولیدی فراهم می‌نماید. از این‌رو، در این مطالعه به بررسی تاثیر شاخص آزادی اقتصادی بر توسعه بخش بانکی ایران طی دوره زمانی 1390-1359 پرداخته می‌شود. نتایج مطالعه نشان می‌دهد آزادی اقتصادی رابطه مثبت و معناداری با توسعه بخش بانکی دارد. هم‌چنین براساس نتایج تخمین تاثیر دارایی‌های خارجی بانک مرکزی به پایه پولی و نرخ سود واقعی بر توسعه بخش بانکی مثبت و معنادار است. تاثیر بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی به پایه پولی نیز منفی و معنادار است.
Abstract The most important aspect of financial development is the banking sector that has significant impact on the process of equipping the savings, identifying investment opportunities and diversifying the risk. Economic freedom is a determinant factor in developing the banking sector. The increase of economic freedom provides the setting of financial resources equipment, strengthens the sense of bank deposit in general population to guide them for limited capital in productive activities. Hence, in this study, the impact of economic freedom index on the development of the banking sector in Iran during 1980-2011 will be discussed. The results represent that economic freedom and its components have a significant and positive relationship to the development of banking sector. Also, based on the results, the estimation of the impact of central bank foreign assets on monetary base and Real interest rate on the development of banking sector is positive and significant. Also, the effect of public sector debt to central bank on monetary base is negative but significant.
منابع
- ازوجی، علاءالدین، فرهادیکیا، علیرضا (1386). ارزیابی اثرات سیاستهای آزادسازی مالی و تغییرات نرخ بهره بانکی بر توسعه بخش مالی در اقتصاد ایران (با استفاده از تکنیک VECM). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 7(4): 140-119.
- داییکریمزاده، سعید، نوبخت، صابر (1392). تاثیرپذیری توسعه مالی و رشد اقتصادی از تسهیل تجاری، بهبود فضای کسب وکار و آزادسازی تجاری و مالی (در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی). فصلنامه علمی-پژوهشی راهبرد اقتصادی، 2(6): 110- 87..
- داوودی، پرویز، صمصامی، حسین (1388). اقتصاد پول و بانکداری. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
- راستی، محمد (1389). بررسی رابطه توسعه مالی و تجارت بینالملل در کشورهای در حال توسعه(رویکرد علت و معلولی و مقایسه کشورهای صادرکننده و غیر صادرکننده نفت). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 15(45): 47- 25.
- زارعی، ژاله، کمیجانی، اکبر (1394). شناسایی و پیشبینی بحرانهای بانکی در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی مدلسازی اقتصادی، 9(1(29)): 23-1.
- سحابی، بهرام، اعتصامی، منصور، امینپور، خالد (1392). بررسی اثر حکمرانی خوب و اندازه دولت بر توسعه مالی در کشورهای منتخب. فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 3(12): 118- 105.
- شاهآبادی، ابوالفضل، فعلی، پریسا (1389). تاثیر توسعه مالی بر بهره وری کل عوامل در ایران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 6(24-23): 133-111.
- صمدی، علیحسین (1389). توسعه مالی و آزمون فرضیه باز بودن همزمانی(تجاری و مالی) اقتصاد ایران(85-1350). فصلنامه سیاستگذاری اقتصادی، 1(2): 182- 152.
- فرجی، یوسف (1377). پول و ارز و بانکداری. نشر بازرگانی، تهران.
- موسسه فریزر (1384). شاخص آزادی اقتصادی (ترجمه: شیخانی، حسین). دوماهنامه بررسیهای بازرگانی، (11): 70- 48.
- ماجدی، علی و گلریز، حسن (1368). پول و بانک. مرکز آموزش بانکداری، تهران.
- Baltagi, B. H., Demetriades, P. O. and Law, S. H. (2008). Financial development and openness: Evidence from panel data. Working Paper, No. 107.
- Chortareas, G. E., Girardone, C. and Ventouri, A. (2013). Financial freedom and bank efficiency: Evidence from the European Union. Journal of Banking and Finance, 37(4): 1223–1231.
- Cooray, A. (2011). The role of the government in financial sector development. Economic Modelling, 28(3): 928–938.
- Claessans, S. and Laeven, L. (2003). Financial development, property rights, and growth. The Journal of Finance, LVIII(6): 2401- 2436.
- Engle, R. F. and Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and error correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55(2): 251-276.
- Friedman, M. (2001). Friedman on Friedman. Rivista Di Storia Economica, Società Editrice Il Mulino, 1(1): 127-132.
- Gerschenkron, A. (1962). Economic Backwardness in Historical Perspective: A Book of Essays. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press.
- Hafer, R. W. (2013). Economic freedom and financial development: International evidence. Cato Journal, 33(1): 111 -126.
- Haan, J. and Sturm, J. (2006). How to handle economic freedom. Econ Journal Watch, 3(3): 407- 4011.
- Kim, D. H., Lin, S. C. and Suen, Y. B. (2010). Dynamic effects of trade openness on financial development. Economic Modelling, 27(1): 254–261.
- Kornai, J. (1979). Resource-constrained versus demand-constrained systems. Econometrica, 47(4): 801-819.
- Law, S. H. and Azman-Saini, W. N. W. (2012). Institutional quality, governance, and financial development. Economics of Governance, 13(3): 217–236.
- Low, S. W., Ghazali, N. A., Ramlee, S. and Mohd Said, R. (2010). Economic freedom and banking development: The experiences of selected East Asian countries. Journal Pengurusan, 3: 71-81.
- Levine, R. (2004). Finance and growth: Theory and evidence. NBER Working Paper, No. 10766.
- Lynch, D. (1996). Measuring financial sector development: A study of selected ASIA- PACIFIC countries. The Development Economies, XXXIV(1): 3-33.
- Miletkov, M. and Wintoki, M. B. (2012). Financial development and the evolution of property rights and legal institutions. Emerging Markets Review, 13(4): 650-673.
- Rajan, R. G. (2005). Has financial development made the world riskier?. NBER Working Paper, No. 11728.
- Shahabadi, A. and Samari, H. (2013). The Effect of economic freedom on bank performance. Iranian Journal of Economic Studies, 1(2): 123-142.
- Sufian, F. and Shah Habibullah, M. (2010). Does economic freedom foster banks’ performance? Panel evidence from Malaysia. Journal of Contemporary Accounting and Economics, 6(2): 77–91.