سنجش حساسیت قیمتی و درآمدی خانوارهای شهری: رهیافت مدل سیستمی AIDS و مدل دیفرانسیلی رتردامارزیابی تاثیر اعتبارات عمرانی بر پتانسیل بخش صنعت: مطالعه موردی استان آذربایجان غربی

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

تاریخ دریافت : 1394/02/13 تاریخ پذیرش : 1394/02/13 تاریخ انتشار : 1388/01/12

کلید واژه: تابع سیستمی AIDS, رتردام, کشش هیکس, مارشالی, آلن,

چکیده مقاله :

چکیده در این مقاله حساسیت قیمتی و درآمدی خانوارهای شهری بر اساس سیستم معادلات دیفرانسیلی رتردام و سیستم معادلات غیر دیفرانسیلی AIDS در دوره زمانی 1386-1385 آزمون شده است. بررسی کشش های مارشالی، هیکس و آلن نشان می دهد که تمامی گروههای کالایی قانون تقاضا را تامین می نمایند.کشش قیمتی مارشالی نشان می دهد که بیشترین حساسیت قیمتی ابتدا در گروه حمل ونقل و سپس مبلمان و اثاثیه می باشد. نتایج کشش هیکس نشان می دهد که خوراک با گروه کالایی مبلمان و اثاثیه مکمل هیکس- الن است و با سایر گروه های کالایی جانشین- هیکس الن است. همچنین نتایج کشش جانشینی آلن نشان می دهد که بیشترین درجه جانشینی آلن بین گروه حمل ونقل و مسکن مشاهده می شود.

چکیده انگلیسی:

     In this article, the income and price sensitivity of the urban households have been evaluated during 2006-2007 based on AIDS and Rotterdam Differential Model. The results of Marshall, Hicks and Allen elasticity indicate that all the commodity groups are complied by the demand rule. Marshall price elasticity show that the most price sensitivity lays first in the transportation and then in the furniture groups. Findings of Hicks elasticity show that food with furniture group is considered as complement of Hicks-Allen, while food with other commodity group seems to be replacement of Hicks-Allen. Meantime, findings of Allen replacement elasticity reveal that the most Allen replacement is in the housing and transportation groups. 

منابع و مأخذ:

منابع

- باریکانی، الهام، شجری، شاهرخ، امجدی، افشین: "محاسبه کششهای قیمتی و درآمدی تقاضای مواد غذایی در ایران با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا ایده آل پویا"، اقتصاد کشاورزی و توسعه  زمستان 1386; 15(60):125-145

- خسروی نژاد علی اکبر: "اندازه گیری اثرات رفاهی حذف یارانه کالاهای اساسی بر خانوارهای شهری ایران"، پژوهشنامه بازرگانی  بهار 1388; 13(50):1-31

- خسروی نژاد، علی اکبر: "برآورد سیستم مخارج خطی و تحلیل رفاهی خانوارهای شهری"، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی،1376.

- سلامی، حبیب اله، شهبازی حبیب: "کاربرد سیستم تقاضای مستقیم جمع پذیر ضمنی (AIDADS) در تبیین رفتار مصرفی خانوارهای ایرانی از مواد خوراکی منتخب"، اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)  1388; 23(1):108-118

- سپه وند، حامد: "برآورد سیستم مخارج خطی در ایران"، پایان نامه دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی 1383.

- شکیبایی، علیرضا، حری، حمیدرضا، ایرانی کرمانی، فاطمه: "برآورد کشش های تقاضای خدمات درمانی با استفاده از مدل سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS)"، پژوهش­های اقتصادی ایران  تابستان 1385; 8(27):199-230.

-  صمدی، علی حسین: "تجزیه و تحلیل تقاضای انواع گوشت در مناطق شهری ایران با استفاده از الگوی سیستم تقاضای تقریبا ایده آل"، اقتصاد کشاورزی و توسعه  بهار 1386; 15(57 (ویژه بازارهای کشاورزی)):31-60

- صمدی، علی حسین: "ارزیابی انتقادی کاربرد سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS) در تحلیل رفتار مصرفی: مطالعه موردی خانوارهای شهری و روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد"، پژوهش­های اقتصادی ایران  پاییز 1383; 6(20):157-187.

- طیبی، سیدکمیل، رنجبر، همایون: "بررسی ساختار تقاضای واردات کشور: کاربرد الگوی سیستم تقاضای تقریبا ایده ‌آل (AIDS) در دوره زمانی1381-1357"، پژوهش­های اقتصادی ایران  زمستان 1383; 6(21):1-21

- قربانی محمد، شکری الهام، مطلبی مرضیه: "برآورد الگوی تصحیح خطای سیستم تقاضای تقریبا ایده آل برای انواع گوشت در ایران"، اقتصاد کشاورزی و توسعه  بهار 1389; 18(69):1-17.

- قرشی ابهری سیدجواد,صدرالاشرافی سیدمهریار، "برآورد تقاضای انواع گوشت در ایران با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا ایده آل"، علوم کشاورزی  پاییز 1384; 11(3):133-143.

- قنبری، علی: "برآورد عرضه و تقاضای گوشت"، پایان­نامه دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، 1372.

- مجاورحسینی، فرشید: "براورد کششهای قیمتی و درآمدی برای گروه کالاهای خوراکی و غیرخوراکی با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا ایده آل"، اقتصاد کشاورزی و توسعه  بهار 1386; 15(57 (ویژه بازارهای کشاورزی)):199-224.

- موسوی، میرحسین، رضایی، ابراهیم، هیراد، علیرضا: "بررسی تجربی سیستم تقاضای روتردام با استفاده از داده های مخارج مصرفی خانوارهای شهری (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی"، پژوهشنامه اقتصادی  بهار 1386; 7(1 (پیاپی 24)):117-155

- محمدزاده، پرویز: "مقایسه مدل‌های تخصیصی مصرف کننده AIDS و CBS با استفاده از داده‌های مخارج مصرفی خانوارهای شهری ایران"، تحقیقات اقتصادی  بهار 1384; -(68):227-256.

- نجفی، بهاالدین، شجری، شاهرخ: "سیستم تقاضای پویا برای مواد غذایی در مناطق شهری ایران"، اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی 1387; 22(1):15-251

 

Barten , A. “Evidence on the Slutsky Conditions for Demand Equations” The Review of Economics and Statistics, Vol. 49, No. 1. (Feb., 1967), pp. 77-84.                            

Babbel, D. “The Price Elasticity of Demand for Whole Life Insurance.” Journal of Finance 40, no. 1(1985): 225-239.

Barnett, A.Theoretical Foundations for the Rotterdam Model, The Review of Economic Studies, Vol. 46, No. 1. (Jan., 1979), pp. 109-130.

Clements W.; E. Antony Selvanathan, The Rotterdam Demand Model and Its Application in Marketing, Marketing Science, Vol. 7, No. 1. (Winter, 1988), pp. 60-75.

Chalfant, A.“A Globally Flexible, Almost Ideal Demand System”, Journal of Business & Economic Statistics, Vol. 5, No. 2. (Apr., 1987), pp. 233-242.

Dahl, C. “Do Gasoline Demand Elasticities Vary ?” Land Economics 58, no. 3(1982): 373-382.

Danielsen, A., and C. DeLorme. “Elasticities of Demand for Crude-Oil in the United States.” Review of Business and Economic Research 11, no. 2(1975/76): 19-29.

Deaton, A., and J. Muellbauer. “An Almost Ideal Demand System.” The American Economic Review 70, no. 3(1980): 312-326.

Evans, L. “On the Restrictive Nature of Constant Elasticity Demand Functions.” International Economic Review 35, no. 4(1994): 1015-1018.

Gallasch, H. “Price Elasticities of Demand at Retail and Wholesale Levels:  An Automotive Example.” Business Economics 19, no. 1(1984): 61-62.

Garbacz, C., and T. Roth. “Electricity Demand and the Elasticity of Intra-Marginal  Price/Electricity Demand Estimation Using Proxy Variables:  Some Reservations.” Applied Economics 15, no. 5(1983): 699-704.

Green; R. Julian M. Alston“Elasticities in AIDS Models”American Journal of Agricultural    Economics, Vol. 72, No. 2. (May, 1990), pp. 442-445.

 

Mountain C., The Rotterdam Model: An Approximation in Variable Space, Econometrica, Vol. 56, No. 2. (Mar., 1988), pp. 477-484.

Manser, M. “Elasticities of Demand for Food:  An Analysis Using Nonadditive Utility Function Allowing for Habit Formation.” Southern Economic Journal 43, no. 1(1976): 879-891.

Marquis, M., and C. Phelps. “Price Elasticity and Adverse Selection in the Demand for Supplementary Health Insurance.” Economic Inquiry 25, no. 2(1987): 299-313.

Oum, T. “Alternative Demand Models and Their Elasticity Estimates.” Journal of Transport Economics and Policy 23, no. 2(1989): 163-187.

Perkins, G. “The Demand for Local Public Goods:  Elasticities of Demand for Own-Price, Cross-Price, and Income.” National Tax Journal 30, no. 4(1977): 411-422.

Quigley, J., and D. Rubinfeld. “Unobservables in Consumer Choice:  Residential Energy and the Demand for Comfort.” Review of Economics and Statistics 71, no. 3(1989): 416-425.

Rea, J. D., and G. M. Lage. “Estimates of Demand Elasticities for International Telecommunications Services.” Journal of Industrial Economics 26, no. 4(1978): 363-381.

Rosenthal, L. “Income and Price Elasticities of Demand for Owner-Occupied Housing in the UK:  Evidence from Pooled Cross-Section and Time-Series Data.” Applied Economics 21, no. 6(1989): 761-775.

 

پیوست (1)

جدول14:  بررسی آزمون های ADF،PP و KPSS در سطح اطمینان 95 درصد

 

شین، پرون و همکاران (KPSS)			فیلیپس و پرون (PP)			دیکی فولر تعمیم یافته (ADF)			متغیر ها
%5		LM	%5	**		%5	N(a,c,t)*	ADF
0/46	B(4,n)	0/15	-1/95	B(2,n)	-0/83	-1/95	N(0,n)	-0/86	Wcloth
0/14	B(4,c,t)	0/14	-3/56	B(4,c,t)	-2/002	-3/56	N(1,c,t)	-2/36	Weat
0/46	B(3,c)	0/32	-2/96	B(6,c)	-1/73	-2/96	N(1,c)	-4/92	Wfur
0/14	B(3,c,t)	0/14	-3/56	B(2,c,t)	-3/26	-3/56	N(0,c,t)	-3/14	Whealth
0/46	B(3,c)	0/50	-2/96	B(2,c)	-3/007	-2/96	N(0,c)	-3/05	Whouse
0/46	B(4,n)	0/35	-1/95	B(1,n)	1/84	-1/95	N(0,n)	-1/89	Wtrans
0/14	B(4,c,t)	0/19	-3/56	B(3,c,t)	-1/52	-3/56	N(0,c,t)	-1/55	Wother
0/14	B(4,c,t)	0/19	-3/56	B(1,c,t)	-0/45	-3/58	N(3,c,t)	-1/07	Pcloth
0/14	B(4,c,t)	0/19	-3/56	B(7,c,t)	3/90	-3/57	N(2,c,t)	2/83	Peat
0/46	B(4,n)	0/67	-1/95	B(5,n)	9/25	-1/95	N(2,n)	4/04	Pfur
0/46	B(4,c)	0/95	-1/95	B(4,c)	16/16	-1/95	N(5,n)	3/52	Phealth
0/14	B(4,c,t)	0/19	-3/56	B(0,c,t)	12/46	-3/56	N(7,c,t)	-5/02	Phouse
0/14	B(4,c,t)	0/19	-3/56	B(4,c,t)	1/25	-3/56	N(0,c,t)	1/32	Ptrans
0/14	B(4,c,t)	0/19	-3/56	B(8,c,t)	6/62	-3/56	N(0,c,t)	4/55	Pother
0/46	B(4,c)	0/74	-2/96	B(2,c)	0/17	-2/96	N(1,c)	-0/50	P
0/46	B(4,n)	0/59	-1/95	B(3,n)	28	-1/95	N(6,n)	4/95	TC

 

   N(lag,c,t)*بیانگر مشخصات ADF  است که بترتیب وقفه بهینه (lag)  و عرض از مبدأ (c) و روند (t)  است.که وقفه بهینه (lag)  بر مبنای شوارتز بیزین تعیین شده است.

** B(,c,t)   بیانگر مشخصات PP  است. که به ترتیب پهنای باند()، عرض از مبدأ (c) و روند (t)   است،  که  بوسیله روش بارتلت کرنل محاسبه شده است.

***KPSS(,c,t) بیانگر مشخصات KPSS  است. که به ترتیب پهنای باند()، عرض از مبدأ (c)  و روند (t)   است، که  بوسیله روش بارتلت کرنل محاسبه شده است.

N(1,n) ****،N  به معنای فاقد عرض از مبدأ و روند است.

 

 

جدول15: کمیت های آماره آزمون  به منظور تعیین تعداد بردارهای هم انباشتگی

 

فرضیه	Wcloth	Weat	Wfur	Whealth	Whouse	wother	Wtrans
	845/83	851/42	841/54	818/44	916/99	932/99	857/28
	41/644	628/76	643/86	588/02	692/21	678/24	660/44
	43/465	457/53	482/15	411/013	476/26	486/36	470/74
	32/308	303/55	340/34	275/30	321/59	348/12	317/31
	98/190	187/74	214/51	164/26	203/73	229/62	196/42
	38/99	96/8	59/40	92/84	107/54	125/67	110/00
	01/54	50/07	25/53	45/78	58/85	65/29	50/22
	63/20	13/53	25/53	7/8	25/17	23/19	13/77
	44/0	0/09	0/085	0/30	1/67	10/17	0/08
تعداد بردارها	r=7	r=6	r=7	r=6	r=7	r=8	r=6

 

جدول(16 )- بررسی عدم خودهمبستگی در سیستم معادلات همزمان

)Lagsوقفه(	آماره باکس پیرس ولجانگ باکس	Prob.	آماره باکس پیرس ولجانگ باکس تعدیل شده	Prob.	درجه آزادی (df)
1	35.13923	0.5093	36.27275	0.4559	36
2	78.69462	0.2754	82.73183	0.1819	72
3	113.8079	0.3323	121.4775	0.1771	108
4	143.0588	0.5065	154.9071	0.2526	144
5	178.2627	0.5226	196.6303	0.1879	180
6	212.8051	0.5487	239.1440	0.1340	216
7	249.4730	0.5332	286.0789	0.0689	252
8	270.2471	0.7666	313.7777	0.1420	288
9	292.9971	0.8912	345.4299	0.1977	324
10	326.0316	0.9003	393.4800	0.1083	360
11	347.3221	0.9626	425.9228	0.1443	396