ارزیابی اثرات رانت‌جویی تجاری بر اقتصاد ایران با رویکرد مدل تعادل عمومی پویای تصادفی

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

سمانه مقدس فر ¹ , سید کمیل طیبی ² , علیمراد شریفی ³

1 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه اصفهان
2 - استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان
3 - دانشیار اقتصاد دانشگاه اصفهان

تاریخ دریافت : 1396/09/26 تاریخ پذیرش : 1396/09/26 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: تعادل عمومی پویای تصادفی, تجارت خارجی, واژگان کلیدی: رانت‌جویی, نیروی ‌کار مولد,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی به منظور بررسی اثر رانت جویی تجاری بر رفتار نیروی کار در اقتصاد ایران است. نتایج تجربی از تجزیه و تحلیل توابع واکنش آنی حاکی از آن است که با وارد شدن شوک مثبت درآمد تجاری به اقتصاد ایران ضریب رانت جویی تجاری افزایش یافته و نیروی کار از فعالیت تولیدی خود کاسته و به فعالیت رانت جویانه روی می آورد. همچنین به منظور بررسی دقیق تر هزینه رفاهی رانت جویی نیروی کار، با استفاده از الگوی تغییر جبرانی لوکاس نشان داده شده است که با ده درصد کاهش در رانت جویی 6 درصد منفعت رفاهی خانوار افزایش می‌یابد. لذا پیشنهاد می شود سیاست گذار اقتصادی با وضع تعرفه وارداتی بر اساس نیازهای اقتصادی و معیشتی جامعه، فضای چانه زنی و کسب منفعت توسط صاحبان سود را محدود کند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this paper is to design a Dynamic Stochastic General Equilibriummodel to examine the effect of trade rent-seeking on labor behavior in Iran's economy. The empirical results of the analysis of Impulse Response Functions indicate that, with the positive shock of the trade revenue, the trade rent-seeking rate has increased, and the labors has reduced its productive activity. In order to examine more precisely the welfare cost of rent-seeking, by Lucas's compensated variation pattern has been shown to decrease a 10% in rent-seeking rate it is increased households welfare benefit by 6%. Therefore, it is suggested that the economic policymaker with the import tariff setting based on the economic and society’s livelihood needs restricts the bargaining by the owners of the profit.

منابع و مأخذ:

منابع

-      ابریشمی، حمید، هادیان، محمد (1383). رانت‌جویی و رشد اقتصادی (شواهد تجربی از ایران).مجله تحقیقات اقتصادی، 67: 28-1.

-      خضری، محمد، رنانی، محسن (1383). رانت­جویی و هزینه­های اجتماعی آن. فصلنامه مفید، (35): 45-80.

-      خندان، عباس (1395). تحلیل اقتصاد سیاسی رانت­جویی بنگاه­ها: مطالعه تجربی رشوه و لابی در کشورهای مختلف. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 33: 22- 1.

-      شاهمرادی، اصغر، ابراهیمی، ایلناز (1389). ارزیابی اثرات سیاست­های پولی در اقتصاد ایران در قالب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. فصلنامه پول و اقتصاد، (3):31-56.

-      کاویانی، زهرا (1389). برآوردی از از اندازه رانت در اقتصاد ایران (به عنوان کشور نفتی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه صنعتی شریف.

-      کمیجانی، اکبر، توکلیان، حسین (1391).سیاست­گذاری پولی تحت سلطه مالی و تورم هدف ضمنی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران. فصلنامه تحقیقات مدل­سازی اقتصادی، (8): 87-113.

-      عسگری، منصور (1393). چرخه­های تجاری و سیاست­های کلان در اقتصاد ایران: رهیافت تعادل عمومی پویای تصادفی. پایان­نامه دکتری اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

-        Acemoglu, D. (1995).Reward Structure and the allocation of talent. European Economic Review, 39: 17-33.

-        Acemoglu. D. and Verdier, T. (2000). The choice between market failures and corruption.  The American Economic Review, 90: 194-211.

-        Angelopoulos, K, Dimeli, S, Philippopoulos, A, and Vassilatos, V. (2010). Rent-seeking competition from State Coffers Greece: A calibrated DSGE model.working paper, Bank of Greece.

-        Baland, J.-M., and Francois, P. (2000). Rent-seeking and resource booms. Journalof Development Economics, 61(2): 527–542.

-        Beck, R, L, and Connolly. T. M. (1996). Some empirical evidence on rent seeking. public choice, 87: 19-33.

-        Becker G. (1983). A theory of competition among pressure groups for political influence.Quarterly Journal of Economics, 98: 371-400.

-        Bjorvatn. K, Farzanegan. M. R and Schneider. F. (2012). Resource curse and power balance: evidence from oil-rich countries, World Development, 40(7): 1308-1316.

-        Calvo, G. A., (1983). Staggered Prices in a Utility-MaximizingFramework. Journal of Monetary Economics, Sept 12(3): 983–998.

-        Dixit, A. K., & Stiglitz, J. E. (1977). Monopolistic competition and optimumproduct diversity .American Economic Review. (67(3): 297–308.

-        Grossman, G, and Helpman, E, (1994). Protection for Sale.American Economic Review 84(4):833–50.

-        Hamilton, J.(1994). Time series analysis. princeton: Princeton University Press.

-        Iqbal. N. and Daly. V. (2014), rent seeking opportunities and economic growth in transitional economies, Economic Modeling, 37: 16-22.

-        Ketz, E, and Rosenberg, J. (1989). Rent seeking for budgetary allocation: preliminary results for 20 countries.Public Choice. 60: 133-44.

-        Krueger, A. O. (1974). The political economy of the rent-seeking society. American Economic Review: 291-303.

-        Lafont, J. J. and Tirole, J. (1991). The politics of government decision-making: a theory of regulatory capture. The Quarterly Journal of Economics. 106(4):1089-1127.

-        Lopez and pagulataz. (1994). Rent seeking and the welfare cost of trade barriers.Public Choice. 79: 149-160.

-        Mueller. D. (2003). Public ChoiceIII, Cambridge University Press.

-        Pearce, D.(1989). The MIT Dictionary of Modern Economics. MIT Press. 3rd Edition.

-        Ricardo, D. (1817). On the principles of political economy and taxation. London: John Murray.

-        Rodriguez, F, (2004). Inequality, redistribution and rent-seeking.Economics and Politics. 16: 287-320.

-        Romer, D, (2006). Advanced Macroeconomics 3th ed.McGraw-Hill.

-        Soares. F. A. R and Moreira. T. B. S (2011). Rent-seeking, trade policy and economic welfare, Modern economy, 2: 31-38.