ارزیابی میزان توسعه یافتگی شهرستان های استان کرمانشاه از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری
محورهای موضوعی : آمایش محیطسعید امانپور 1 , هادی علیزاده 2 , صفیه دامن باغ 3
1 - (استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز)
2 - (دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز)
3 - (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز)
کلید واژه: توسعه, استان کرمانشاه, مدلTOPSIS, شاخص خدمات شهری,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با روش شناسی توصیفی – تحلیلی با هدف ارزیابی میزان توسعه یافتگی 14 شهرستان استان کرمانشاه از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری به انجام رسیده است. در این راستا 8 شاخص خدمات شهری تحت عنوان ایستگاه های آتش نشانی، تعداد کتابخانه های عمومی، تعداد پارک های عمومی، تعداد بیمارستان های عمومی، تعداد جایگاه های سوخت رسانی، تعداد دانشگاه ها، تعداد پایانه های مسافربری و تعداد دفاتر خدمات ارتباطی با توجه به داده های مندرج در آمارنامه کلی استان کرمانشاه به سال 1391 انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از مدل های ضریب ویژگی، حل اختلاف طبقه ای، ضریب آنتروپی شانون، مدل TOPSIS و ضریب تغییرات استفاده شده است. یافته های بدست آمده نشان می دهد که اختلاف فاحشی بین شهرستان کرمانشاه به عنوان مرکز استان با دیگر شهرستان های استان از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری وجود دارد. چرا که بر اساس نتایج مدل ضریب ویژگی شهرستان کرمانشاه با میزان ضریب ویژگی بالای 28/1170 دارای اختلاف فاحشی با دیگر شهرستان های استان و به صورت ملموس با شهرستان دوم استان از لحاظ برخورداری از شاخص های خدمات شهری یعنی شهرستان هرسین با میزان ضریب ویژگی 51/21 می باشد. تلفیق نتایج حاصل از مدل ضریب ویژگی برای طبقه گذاری شهرستان های استان در مدل حل اختلاف طبقه ای نیز فقط شهرستان کرمانشاه را در طبقه اول توسعه و 13 شهرستان دیگر استان را در طبقه محروم یعنی طبقه پنجم قرار می دهد. نتایج حاصل از مدل TOPSIS نیز مانند نتایج مدل ضریب ویژگی و حل اختلاف طبقه ای شهرستان کرمانشاه را با فاصله فاحشی از دیگر شهرستان های استان با میزان نزدیکی به ایده آل مثبت 1 در رتبه اول قرار داده است و شهرستان های ثلاث بابا جانی، جوانرود، دالاهو، روانسر و قصرشیرین نیز شهرستان های محروم استان می باشند. نتایج حاصل از محاسبه ضریب تغییرات جهت تحلیل پراکنش شاخص های هشت گانه نیز نشان می دهد که شاخص برخورداری از خدمات ارتباطی با میزان 49/3 دارای پراکنش نابرابری بین شهرستان های استان است که این مسأله در محاسبه ضریب آنتروپی شانون نیز با کسب بیش ترین وزن از سوی این شاخص تأیید شده است.
The research adopts " descriptive- analysis" methodology to assess the development of the14 city of Kermanshah in terms of enjoyment indicators of urban services. In this regard eight of the civil services, namely: fire stations, public libraries, the number of public parks, many public hospitals, the number of fueling stations, the number of universities, the number of passenger terminals and the number of agencies, have been studied and related data were collected in Kermanshah province. The data was collected in 2012 and has been assessed to determine status of the aforementioned indicators. For data analysis purposes, factor models featuring a class settlement, Shannon entropy index, TOPSIS model, and the coefficient of variation were used. Research findings show the city of Kermanshah as a capital city of the province has a big difference with other cities in the province in terms of allocated utilities.
_||_