سرمایه اجتماعی در جهان‌بینی اسلامی: مورد مطالعۀ تحلیل مضمون اعتماد عمومی در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مدظلّه العالی)
محورهای موضوعی : فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی
سیدحسین افتخارافضلی
1
(هنرستان
تراب نجف زاده)
کلید واژه: سرمایه اجتماعی, اعتماد عمومی, نظام اسلامی, تحلیل مضمون, منظومه فکری حضرت آیت الله خامنه‌ای,
چکیده مقاله :
امروزه یکی از ملزومات اساسی در جامعه اسلامی، تقویت سرمایه اجتماعی به منظور دستیابی به اهداف والای نظام سیاسی است. در این میان، از مفاهیمی که می‌توان از آن به مثابه پایه و شالوده سرمایه اجتماعی برای رسیدن به اهداف دیگر در جامعه یاد کرد، اعتماد عمومی است. در این پژوهش، ضمن تبیین روش تحلیل مضمون و با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه مضامین، تعداد 306 داده‌ی متن اصلی بیانات حضرت آیت الله خامنه‌ای در موضوع اعتماد عمومی مورد تجزیه، تحلیل و بازآرایی دقیق قرار گرفت و در انتها 5 مضمون اصلی و فراگیر به عنوان مؤلفه‌های الگوی اعتماد عمومی در بیانات ایشان به دست آمد. هدف مقاله حاضر، واکاوی و کشف مضامین مرکزی و اصلی راه‌های تقویت اعتماد عمومی از طریق الگوی تحلیل مضمون، در منظومه فکری مقام معظم رهبری است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد: اولاً، سرمایه اجتماعی در جامعه اسلامی به عرصه‌ای برای زمینه‌سازی توسعه و پیشرفت تعیّن یافت. ثانیاً، تکامل مفهومی سرمایه اجتماعی با جهان‌بینی اسلامی در مقایسه با رویکرد غربی، بسیار معنادار و شگرف است. ثالثاً با تحلیل مضمون اعتماد عمومی در منظومه فکری مقام معظّم رهبری اینگونه مستفاد می‌شود که ارتباط متقابل مردم و مسئولان موجب می‌شود تا از طریق عملیاتی‌شدن وعده‌های مسئولان به واسطه عملکردشان، از یک سو دولت به اهداف خود برسد و از سوی دیگر اعتماد مردم نسبت به نظام سیاسی تقویت شود و این امر، مشروط به شفاف‌سازی اقدامات خود از طریق ارائه گزارش‌های قوای سه‌گانه است.
Today, one of the necessities in the Islamic society is to strengthen social capital in order to achieve the goals of the political system. In the meantime, one of the concepts that can be mentioned as the basis of social capital to achieve other goals in society is public trust. In this research, while explaining the theme analysis method and using the theme network analysis technique, the number of 306 data of the main text of Ayatollah Khamenei's statements on the topic of public trust was carefully analyzed, and at the end, 5 main themes were used as components of the model of public trust in the statements. He was obtained. The purpose of the article is to discover the central themes of ways to strengthen public trust through the theme analysis model in his intellectual system. The results show: social capital in the Islamic society was determined as an area for laying the groundwork for development. The conceptual evolution of social capital with the Islamic worldview is very meaningful compared to the Western approach. By analyzing the theme of public trust in his intellectual system, it is used in this way that the mutual relationship between the people and the officials causes the government to achieve its goals through the implementation of the officials' promises through their performance, and on the other hand, the people's trust in the political system. be strengthened and this is subject to clarifying its actions through the presentation of reports of the three forces.
_||_