داوری پذیری دعاوی مالکیت فکری
محورهای موضوعی :فائزه جهانی مقدم 1 , اکبر بشیری 2 *
1 - گروه حقوق، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه
2 - دانشگاه
کلید واژه: داوری بین‌المللی, حقوق مالکیت فکری, قابلیت داوری,
چکیده مقاله :
داوری به عنوان جایگزینی برای دادرسی در دادگاه‌های سنتی به دلیل کارآیی، محرمانگی و تخصص ویژه‌اش در رفع اختلافات شناخته شده و در دعاوی بین‌المللی نیز جایگاه مهمی یافته است. با این حال، کاربرد داوری در ادعاهای مالکیت فکری همچنان محل بحث و بررسی است. این مقاله به بررسی امکان یا عدم امکان داوری در اختلافات مالکیت فکری می‌پردازد. با تحلیل پیچیدگی‌های حقوقی مسائل مالکیت فکری، از جمله نقش محرمانگی و چالش‌های قانونی، این مطالعه توازنی حساس بین مزایای داوری و نیازهای حفاظت از مالکیت فکری را بررسی می‌کند. در حوزه مالکیت فکری، مسائل حقوقی اغلب پیچیده و تخصصی هستند و نیاز به دانش عمیق در این زمینه دارند. داوری می‌تواند با ارائه یک بستر محرمانه و تخصصی، فضای مناسبی برای حل و فصل این نوع اختلافات فراهم کند. با این حال، نگرانی‌هایی نیز در مورد اجرای تصمیمات داوری و تضمین عدالت در موارد خاص وجود دارد. این مقاله با بررسی موارد واقعی و مطالعات موردی، چالش‌های موجود در استفاده از داوری برای دعاوی مالکیت فکری را برجسته می‌کند. در پایان، هدف این مقاله از طریق تجزیه و تحلیل دقیق ادبیات مرتبط و مطالعات موردی و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، ارائه پاسخ به این پرسش است که در چه مواردی امکان استفاده از داوری در دعاوی مالکیت فکری وجود دارد و در چه مواردی این امکان وجود ندارد. با توجه به نتایج این بررسی‌ها، می‌توان راهکارهایی برای بهبود و توسعه استفاده از داوری در این حوزه پیشنهاد داد.
Arbitration has been recognized as an alternative to traditional court proceedings due to its efficiency, confidentiality, and specialized capacity in resolving disputes, and it has also gained significant standing in international litigation. Nevertheless, the application of arbitration to intellectual property (IP) claims remains the subject of debate and scrutiny. This article examines the extent to which arbitration may or may not be applicable in intellectual property disputes. By analyzing the legal complexities of IP issues—including the role of confidentiality and various statutory challenges—this study explores the delicate balance between the advantages of arbitration and the particular needs of intellectual property protection. In the field of intellectual property, legal issues are often complex and highly specialized, requiring deep expertise. Arbitration, by providing a confidential and specialized forum, can create an appropriate framework for resolving such disputes. However, concerns remain regarding the enforceability of arbitral awards and the assurance of fairness in certain cases. Through the examination of real cases and case studies, this article highlights the challenges associated with the use of arbitration in IP disputes. Ultimately, the aim of this article, through a detailed analysis of the relevant literature and case studies and by employing a descriptive–analytical method, is to answer the question of under what circumstances arbitration is permissible in IP disputes and under what circumstances it is not. Based on the findings, practical recommendations may be offered for the improvement and further development of arbitration in this field.
1. انصاری معین، پرویز (۱۳۸۹). قواعد بازنگری شده داوری آنسیترال (۲۵ ژوئن ۲۰۱۰) و رسیدگی های موازی در داوری، مجمع علمی و فرهنگی مجد.
5. خزاعی، حسین. (۱۳۸۸). «خصوصی و محرمانه بودن داوری در حقوق تجارت داخلی و بین المللی»، فصلنامه حقوق دانشگاه تهران. دوره ۳۹. شماره ۳. صص ۱۲۴-۱۰۵.
6. زارع، علی و ابراهیمی رامندی، جمشید (۱۳۹۷). «اصول حقوقی حاکم بر داوری سازمان جهانی مالکیت فکری»، تحقیقات حقوقی آزاد، ۱۱(۴۲)، صص ۱۰۶-۸۱.
2. صفایی، سید حسین. (۱۳۸۲). دوره مقدماتی حقوق مدنی، جلد اول: اشخاص و اموال، چاپ دوم، تهران، نشر میزان.
3. کاتوزیان، ناصر. (۱۳۸۲). دوره مقدماتی حقوق مدنی: اموال و مالکیت، چاپ هفتم، تهران، نشر میزان.
4. واعظی، محمود (۱۳۸۶). میانجی‌گری در نظریه و عمل، نشر مرکز تحقیقات استراتژیک، تهران، ایران.
5. Aceris Law LLC. (2021). International Arbitration and Intellectual Property (IP) Disputes. Retrieved from https://www.acerislaw.com/international-arbitration-and-intellectualproperty-ip-disputes/
6. Anvari, M. (2009). Limitations on the Use of Arbitration in Intellectual Property Disputes: Incompleteness of Judicial Power Restrictions in Iran. Journal of International Arbitration, 26(4), 491–509.
7. Bensen, E. E., & Harris, J. M. (2005). Limitations on the Use of Arbitration in Intellectual Property Disputes. The Journal of the Patent and Trademark Office Society, 87(5), 425–450.
8. Blessing, M. (1996). Arbitrability of Intellectual Property Disputes. Arbitration International, 12, 191–208
9. Dinwoodie, G. B., & Dreyfuss, R. C. (2004). International Intellectual Property Law and the Public Domain of Science. Journal of International Economic Law, 7(2), 431–448.
10. Drahozal, C. R. (2013). The High Cost of Arbitration: Is It Time for a Change in Intellectual Property Dispute Resolution? The John Marshall Review of Intellectual Property Law, 12(3), 437–472.
11. Gomulkiewicz, W., Nguyen, X.-T., & Conway, D. M. (2023). Licensing Intellectual Property: Law and Application (5th ed.). Aspen Publishing. ISBN: 9781543847468
12. Hanotiau, B. (2002). L’Arbitrabilité. Recueil des Cours, Académie de Droit International de la Haye, 288, 95–97.
13. Helfer, L. R. (2004). Overlegalizing Intellectual Property: Uncertainty and Unintended Consequences in the Globalization of IP Rights. Journal of International Economic Law, 7(2), 303–338.
14. JAMS. (2023). Advantages of Arbitration. Retrieved May 24, 2023, from https://www.jamsadr.com/advantages-of-arbitration
15. Mishra, A., & Garg, S. C. (2010). Patent Dispute Resolution Mechanisms: An Overview. Journal of Intellectual Property Rights, 15, 325–333.
16. Niblett, B. (1995). Arbitrating the Creative. Dispute Resolution Journal, 50, 65–72.
17. Nolo. (n.d.). Qualifying for a Patent FAQs. Retrieved from https://www.nolo.com/legal-encyclopedia/qualifying-patent-faq.html
18. Redfern, A., & Hunter, M. (2004). Law and Practice of International Commercial Arbitration. Sweet & Maxwell.
19. Reed, M. R., Miller, A. R., Tezuka, H., & Doernenburg, A.-M. (2021). Arbitrability of IP Disputes. World Trademark Review, March 11.
20. Sendbox. (n.d.). Retrieved from https://www.sendbox.com
21. Tanielian, A. R. (2013). Roles of Arbitration in International Intellectual Property Dispute Resolution. SSRN. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3609341
22. Udobong, E. U. (2010). Confidentiality in International Arbitration: How Valid is This Assumption? CEPMLP Annual Review. University of Dundee, Scotland.
23. United States Patent and Trademark Office (USPTO). (n.d.). General Information Concerning Patents. Retrieved from https://mn.gov/law-library-stat/archive/urlarchive/a070358.pdf
24. Veltri, L. (2016). International Arbitration in Intellectual Property Disputes: A Focus on the WIPO Arbitration Center. Retrieved from https://tesi.luiss.it/21595/1/122523_VELTRI_LUDOVICA.pdf
25. Vicente, D. (2015). Arbitrability of Intellectual Property Disputes: A Comparative Survey. Arbitration International, 31(1), 151–178.
26. World Intellectual Property Organization (WIPO). (2016). Understanding Copyright and Related Rights. Retrieved from https://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_909_2016.pdf
27. World Intellectual Property Organization (WIPO). (n.d.). Retrieved from https://www.wipo.int
28. World Intellectual Property Organization (WIPO). (n.d.). Why Arbitration in Intellectual Property?. Retrieved from https://www.wipo.int/amc/en/arbitration/why-is-arb.html