مقایسه تطبیقی ویژگی‌ها و زمینه‌های پیدایش حماسه و رمان از منظر لوکاچ
محورهای موضوعی : شعرپژمان دادخواه 1 , حسن بلخاری قهی 2 , مجید سرسنگی 3
1 - دانشجوی دکتری فلسفه هنر، گروه فلسفه هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه آموزشی مطالعات عالی هنر، دانشگاه تهران
3 - دانشیار گروه آموزشی هنرهای نمایشی، دانشگاه تهران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
لوکاچ فیلسوف، نظریه‌پرداز و منتقد ادبی برجسته دوران معاصر در آثار خود به تفصیل به صورت‌های گوناگون ادبی پرداخته و ویژگی‌ها و ساز و کارهای آن‌ها را بیان نموده است؛ به همین جهت لوکاچ را می‌توان فیلسوف و نظریه‌پرداز صورت‌های ادبی دانست. حماسه و رمان دو صورت ادبی مورد مطالعه وی است که در آثار خود از آن‌ها بحث نموده و ویژگی‌ها و بنیان‌های شکل‌گیری آن‌ها را بیان کرده است. یکی از مفاهیم اساسی در اندیشه لوکاچ ارتباط ساختارهای اجتماعی و ساختارهای ادبی می‌باشد و طبق این دیدگاه هر جامعه‌ای صورت ادبی خاص خود را خلق می‌کند. لوکاچ حماسه را صورت ادبی دوران باستان و رمان را صورت ادبی دوران معاصر می‌داند و بر این مبنا ویژگی‌ها و تفاوت‌های آن‌ها را بیان می‌کند. در این راستا تأکید پژوهش حاضر و نقطه عزیمت آن بازخوانی آراء لوکاچ در خصوص حماسه و رمان و مطالعه تطبیقی و بررسی وجوه اشتراک و تمایز این دو صورت ادبی و ویژگی‌های آن‌ها می‌باشد. بنابراین برای نیل به این اهداف از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و اطلاعات این جستار به شیوه کتابخانه‌ای اسنادی گردآوری شده‌اند.
Lukács – contemporary philosopher, theorist and literary critic – has studied various literary forms in his works and expressed their features and mechanism; that's why Lukác is known as the philosopher and theorist of literary forms. Epic and novel are two forms which are studied and surveyed by him which are discussed about in his works and expressed their characteristics and forming bases. One of the main concepts in his view point is the relationship between social structures and literary ones and based on his viewpoint any society creates its own literary form. Lukác knows the epic as the literary form of ancient era and the novel for the contemporary and states their features and differences ipso facto. Hence the emphasis of the present article is Lukác's ideas and viewpoints about epic and novel, comparative study and studying commonalities and differences of the mentioned forms. The applied method is descriptive – analytical and the data has been gathered by librarian method.
اباذری، یوسف. 1377ش، خرد جامعه شناسی، تهران: طرح نو.
احمدی، بابک. 1387ش، حقیقت و زیبایی، تهران: مرکز.
جورج، امری. 1389ش، جورج لوکاچ، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران: ماهی.
ژیمنز، مارک. 1393ش، زیبایی شناسی چیست؟، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
سیم، استوارت. 1382ش، نظریه انتقادی قدم اول، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: شیرازه.
لوکاچ، جورج. 1394ش، نظریه رمان، ترجمه حسن مرتضوی، تهران: آشیان.
مقالات
لوکاچ، جورج.1390ش، الف، «رمان از نظر‌گاه هگل»، درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نقش جهان مهر، صص319-326.
لوکاچ، جورج.1390ش، ب، «فرم ویژه رمان»،درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نقش جهان مهر، صص335-346.
پارکینسون، جی. 1375ش، «لوکاچ و جامعه‌شناسی ادبیات»، ترجمه هاله لاجوردی، فصلنامه ارغنون(درباره رمان)، شماره 9 و 10، سال سوم، صص 221-238.
ایوتادیه، ژان.1390ش، «جامعه‌شناسی ادبیات و بنیانگذاران آن»، درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نقش جهان مهر، صص 81-95.
زیما، پیرو .1390ش، «از لوکاچ تا گلدمن: دفاع از جامعه‌شناسی رمان»،درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نقش جهان مهر، صص 151-162.
فراروتی، فرانکو.1390ش، «لوکاچ، گلدمن و جامعه‌شناسی رمان»،درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نقش جهان مهر، صص 195-202.
_||_
Abazari, Yousof. 1998, The wisdom of sociology, Tehran: Tahre No.
Ahmadi, Babak. 2008, Truth and Beauty, Tehran: Markaz.
George, Emery.2010, George Lukacs, translated by Ezatollah Fouladvand, Tehran: Mahi.
Jimens, Mark.2014, What is aesthetics?, translated by Mohammad Reza Abolghasemi, Tehran: Mahi.
Sim, Stuart. 2003, Critical Theory, The First Step, translated by Payam Yazdanjoo, Tehran: Shirazeh.
Lukacs, George. 2015, Theory of the Novel, translated by Hasan Mortazavi, Tehran: Aishan.
Articles
Lukács, George.2011, A, " Novel from Hegel's perspective ", An Introduction to the Sociology of Literature, Selection and Translation by Mohammad Jafar Pouyandeh, Tehran: Naghse jahan mehr, Pages 319-326.
Lukács, George.2011, B, "Special Form of the Novel", An Introduction to the Sociology of Literature, Selection and Translation by Mohammad Jafar Pouyandeh, Tehran: Naghse jahan mehr, Pages 335-346.
Parkinson, G.1996, "Lukacs and the Sociology of Literature", translated by Haleh Lajevardi, Arghanoon Quarterly (About the Novel), No. 9 & 10, Third Year, Pages 221-238
Yves Tadié, Jean.2011, "The Sociology of Literature and Its Founders", An Introduction to the Sociology of Literature, Selection and Translation by Mohammad Jafar Pouyandeh, Tehran: Naghse jahan mehr, Pages 81-95.
Zima, Pierre.2011, "From Lukács to Goldman: Defending the Sociology of the Novel", An Introduction to the Sociology of Literature, Selection and Translation by Mohammad Jafar Pouyandeh, Tehran: Naghse jahan mehr, Pages 151-162.
Ferrarotti, Franco.2011, " Lukacs, Goldman and the sociology of the novel ", An Introduction to the Sociology of Literature, Selection and Translation by Mohammad Jafar Pouyandeh, Tehran: Naghse jahan mehr, Pages 195-202.