بررسی تنوع ژنتیکی در میان جمعیتهای مختلف افعی زنجانی (Montivipera albicornuta) در حوزه پراکنش آن با استفاده ازتوالی‌یابی ژن DNAمیتوکندری
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوریزینب فخارمنش 1 , اسکندر رستگار پویانی 2 , حاجی قلی کمی 3
1 - گروه محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
3 - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
کلید واژه: تنوع‌ژنتیکی, افعی زنجانی, ژن CO1,
چکیده مقاله :
افعی زنجانی (Montivipera albicornuta) اولین بار در سال 1985 توسط نیلسون و آندرن توصیف و شناسایی گردید و از گونه‌های اندمیک ایران می‌باشد.انتشار جغرافیائی آن محدود به ایران در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا و پراکندگی آن در استان‌های گیلان، زنجان، آذربایجان شرقی و قزوین می‌باشد.به منظور بررسی وجود یا عدم وجود اختلاف ژنتیکی در بین جمعیتهای مختلفاین گونه، 35 نمونه از بافت انتهای دم افعی زنجانی در 3 استان گیلان، زنجان و آذربایجان شرقی جمع‌آوری گردید. پس از استخراج DNA، ژن CO1ژنوم میتوکندریایی توسط PCRتکثیر و پس از توالی‌یابی، توالی‌ها با نرم‌افزار Mega5و PAUPآنالیز شدند و روابط خویشاوندی میان جمعیتهای گونه در درختهای فیلوژنتیک پیوند همجواری (Neighbor-joining)، محتمل‌ترین درخت (Maximum Likelihood)و میانبرترین درخت (Maximum parsimony) ترسیم گردید. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که جمعیتهای مختلف این گونه در ایران از نظر ژن CO1کاملا همگن و یک‌نواخت هستند و تقریبا هیچ تفاوت ژنتیکی با هم نشان نمی‌دهند طوری که میانگین تفاوت در بین گروه‌ها ناچیز و 005/0 محاسبه گردید. این نتایج به احتمال زیاد حاکی از آن است که جمعیتهای مختلف آن در ایران به تازگی از هم جدا شده‌اند و زمان کافی برای واگرایی ژنتیکی نداشته‌اند.
The zigzagmountain viper (Montivipera albicornuta) was first described in 1985 by Goran Nilson and Clases Andren. Since that time it is known as an Iranian endemic viper species.Its geographical distribution range is confined to Iran in four provinces of Gilan, Ghazvin, Eastern Azebayejan and Zanjan, usually inhabiting the highlands and mountains with over 2500m elevationIn order to determine the amounts of genetic variation among different populations of this species in three geographically distant localities, 35 specimens of this species in three provinces of Gilan, Zanjan and eastern Azerbaijan Were collected. After extracting the genomic DNA, Polymerase Chain Reaction (PCR) were used to amplify the mitochondrial CO1 gene in all specimens. The amplified DNA fragments were then sequenced and analyzed with PAUP and Mega5softwares. Phylogenetic methods of Maximum Parsimony, Maximum Laikelihood and Neighbor Joining were applied to recinstruct phylogeny of the populations. The results of this study indicated that different populations of Montivipera albicornuta is Iran are quite homogenous genetically, so that the mean genetic difference among its populations is not greater than 0/005.This results indicate that the zigzagmountain vipermay distributed in Iran quite recently so that the geographically different populations are just in the beginning of a speciation process.