اظهارنظر حسابرس در خصوص تداوم فعالیت و ورشکستگی شرکت‌ها با در نظر گرفتن نقش تعدیل‌کنندگی محافظه‌کاری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
محورهای موضوعی : نقش حسابداری و حسابرسی در انضباط و سلامت مالی
1 - گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروز آباد، فیروز آباد، ایران.
کلید واژه: اظهارنظر حسابرس, فرض تداوم فعالیت, محافظه کاری, ورشکستگی.,
چکیده مقاله :
هدف: هدف این پژوهش، بررسی اظهارنظر حسابرس در خصوص تداوم فعالیت و ورشکستگی شرکت‌ها با درنظر گرفتن نقش تعدیل‌کنندگی محافظه‌کاری حسابداری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش‌شناسی: از میان جامعه آماری به روش حذف سیستماتیک تعداد 137 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طول دوره زمانی 1396 تا 1400 به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید و داده‌ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. تکنیک آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه‌ها، رگرسیون لجستیک می‌باشد. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین ورشکستگی در شرکت‌ها و اظهارنظر حسابرس در مورد ابهام در تداوم فعالیت در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین محافظه‌کاری حسابداری بر رابطه بین ورشکستگی در شرکت‌ها و اظهارنظر حسابرس در مورد ابهام در تداوم فعالیت شرکت‌ها نقش تعدیل‌کنندگی ایفا می‌کند. دانش افزایی: پژوهش حاضر می‌تواند به گسترش ادبیات موجود در زمینه اظهارنظر حسابرس در مورد ابهام در تداوم فعالیت، ورشکستگی شرکت‌ها و محافظه‌کاری حسابداری در ایران کمک شایانی نماید.
Purpose: The purpose of this study is to assess the going concern opinion and bankruptcy by the moderating role of accounting conservatism in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Methodology: For this purpose, 137 companies listed on the Tehran Stock Exchange through systematic elimination method were selected as statistical sample during the period 2018-2022 and their data were analyzed. The statistical technique used to test the hypotheses is logistic. Findings: The results showed that there is a direct and significant relationship between bankruptcy in companies and the going concern opinion in companies listed on the Tehran Stock Exchange as well as conservatism plays a moderating role on the relationship between bankruptcy and the going concern opinion. Originality: The present research can greatly contribute to the expansion of the existing literature in the field of auditor's opinion on the going concern, corporate bankruptcy and accounting conservatism in Iran.
انصاري، منوچهر، رحمانی یوشانلوئی، حسین، رحمانی، کمال الدین، پاسبانی، محمد، و عسگري، محمد علی. (1392). ارائه مدل مفهومی تأثیر موفقیت پیاده¬سازي مدیریت دانش بر کسب مزیت رقابتی در شرکتهاي کوچک ومتوسط (SMEs). مدیریت بازرگانی، 5(1)، 40-21.
بهارمقدم، مهدی، صالحی، تابنده، و اعظمی، زینب. (1396). رابطه بین توانایی مدیریت، حق¬الزحمه حسابرسی و تداوم فعالیت در شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش¬های حسابداری مالی، دوره نهم، شماره 2، 23-44.
بنی¬مهد، بهمن، و باغبانی، تهمینه. (1390). اثر محافظه¬کاری حسابداری، مالکیت دولتی، اندازه شرکت و نسبت اهرمی بر زیان¬دهی شرکت¬ها. بررسی¬های حسابداری و حسابرسی، 16(4)، 53-70.
بهبودیان، جواد. (1372). آمار و احتمال مقدماتی. چاپ پنجم. مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
پیری، پرویز، دیدار، حمزه، و دانشیار، فاطمه. (1393). بررسی رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی با نوع اظهارنظر حسابرس در شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش¬های کاربردی در گزارشگری مالی، سال سوم، شماره 5، 47-74.
حافظ نیا، محمد رضا. (1385). مقدمه‌ای بر روش پژوهش در علوم انسانی، چاپ دوازدهم. تهران: سازمان مطالعه و تدوين كتب درسي علوم انساني دانشگاه‌ها (سمت).
حساس¬يگانه، يحيي. (1384). فلسفه¬ي حسابرسي، چاپ اول. تهران: شركت انتشارات علمي و فرهنگي.
حساس¬یگانه، یحیی، و یعقوبی منش، سارا. (1382). تأثیر گزارش¬های حسابرسی بر قیمت سهام. مطالعات حسابداری، شماره 3، 58-27.
خدادادی، ولی، واعظ، سیدعلی و امامی نائینی، محمدرضا. (1396). توسعه الگوهای پیش¬بینی و ارزشیابی اولسون (1995) با لحاظ کردن ریسک ورشکستگی. مدیریت دارایی و تأمین مالی، سال پنجم، شماره 1، 99-116.
خواجوی، شکرالله، و قدیریان آرانی، محمد حسین. (1397). توانایی مدیران، عملکرد مالی و خطر ورشکستگی. دانش حسابداری، دوره نهم، شماره 1، 35-61.
دارابی، رویا، و رضائی جعفری، عاطفه (1390). تأثیر بند¬های گزارش حسابرس مستقل بر شفافیت گزارش¬های مالی. حسابداری مدیریت، شماره 13، 96-79.
سمائی¬رهنی، سعید، و پورساسان، سیمین. (1397). بررسی تأثیر محافظه¬کاری مشروط و غیرمشروط بر اظهارنظر حسابرس در شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله بررسی¬های حسابداری، شماره 19، 93-112.
شباهنگ، رضا. (1383). تئوری حسابداری، جلد اول، سازمان. حسابرسی، نشریه ی 157.
شورورزی، محمدرضا، و برزگر خاندوزی، عابدین. (1388). نبود تقارن اطلاعاتی و نقش اطلاعاتی محافظه¬کاری: بررسی دیدگاه¬های متفاوت در باب محافظه¬کاری. حسابدار، شماره 210، 56-63.
کميته تدوين استانداردهاي حسابداري (1388). استانداردهاي حسابداري. چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات سازمان حسابرسي.
همـت فـر، محمـود، يعقـوب پـور، كريـم، و امـام دوسـت، اصغـر. (1389). بررسـي شـكاف انتظـارات بيـن حسابرسـان و اسـتفاده كننـدگان در مـورد ويژگـي هـاي حسابرسـان مسـتقل. دانـش حسابرسـي، 5(1)، 71-80.
Basu, S. (1997). The conservatism principle and the asymmetric timeliness of earnings. Journal of accounting and economics, 24(1), 3-37.
Chen, L. H., Folsom, D. M., Paek, W., & Sami, H. (2014). Accounting conservatism, earnings persistence, and pricing multiples on earnings. Accounting Horizons, 28(2), 233-260.
Chen, Y., Eshleman, J. D., & Soileau, J. S. (2017). Business strategy and auditor reporting. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 36(2), 63-86.
Devine, C. T. (1963). The rule of conservatism reexamined. Journal of Accounting Research, 127-138.
Dichev, H.D. (1998). Is the Risk of Bankruptcy a Systematic Risk? the Journal of Finance, No. 3, pp. 1131-1147.
Feldmann, D. A., & Read, W. J. (2010). Auditor conservatism after Enron. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 29(1), 267-278.
Feldman, D. C. (2004). The devil is in the details: Converting good research into publishable articles. Journal of management, 30(1), 1-6.
Financial Accounting Standards Board (FASB). (1980). Statement of Financial Accounting Concepts no. 2, Qualitative Characteristics of Accounting Information. FASB, Norwalk, CT.
Foster, B. P., & Shastri, T. (2016). Determinants of going concern opinions and audit fees for development stage enterprises. Advances in Accounting, 33, 68-84.
Francis, J., LaFond, R., Olsson, P. M., & Schipper, K. (2004). Costs of equity and earnings attributes. The accounting review, 79(4), 967-1010.
Geiger, M. A., Raghunandan, K., & Rama, D. V. (2005). Recent changes in the association between bankruptcies and prior audit opinions. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 24(1), 21-35.
Givoly, D., & Hayn, C. (2000). The changing time-series properties of earnings, cash flows and accruals: Has financial reporting become more conservative?. Journal of accounting and economics, 29(3), 287-320.
Givoly, D., Hayn, C. K., & Natarajan, A. (2007). Measuring reporting conservatism. The Accounting Review, 82(1), 65-106.
Gunn, J. L., Hallman, N., Li, C., & Pittman, J. (2017). The importance of information asymmetry to auditor choice, audit fees, and going concern opinions: Evidence from exploiting exogenous shifts in analyst coverage. Audit Fees, and Going Concern Opinions: Evidence from Exploiting Exogenous Shifts in Analyst Coverage (May 1, 2017).
Hendel, I. (1996). Competition under financial distress. The Journal of Industrial Economics, 309-324.
Kahl, M. (2002). Economic distress, financial distress, and dynamic liquidation. The Journal of Finance, 57(1), 135-168.
Kida, T. (1980). An investigation into auditors' continuity and related qualification judgments. Journal of accounting Research, 506-523.
Lafond, R., & Roychowdhury, S. (2008). Managerial ownership and accounting conservatism. Journal of accounting research, 46(1), 101-135.
Mutchler, J. F. (1984). Auditor's Perceptions of the Going-Concern Opinion Decision. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 3(2).
Penman, S. H., & Zhang, X. J. (2002). Accounting conservatism, the quality of earnings, and stock returns. The accounting review, 77(2), 237-264.
Price III, R. A. (2005). Accounting conservatism and the asymmetry in the earnings response to current and lagged returns. Stanford University.
Read, W. J., & Yezegel, A. (2018). Going-concern opinion decisions on bankrupt clients: Evidence of long-lasting auditor conservatism?. Advances in Accounting, 40, 20-26.
Senbet, L. W., & Wang, T. Y. (2012). Corporate financial distress and bankruptcy: A survey. Foundations and Trends® in Finance, 5(4), 243-335.
Sterling, R. R. (1970). The theory of the measurement of enterprise income. Lawrence, KS: University of Kansas Press.
Stickney, C. P. & R. L. Weil (1994). Financial Accounting: An Introduction to Concepts, Methods, and Uses, 7th edition. The Dryden Press Harcourt Brace College Publishers, Forth Worth, TX.
Wagenhofer, A., & Dücker, H. (2007). Die Messung von „Earnings “-Qualität. Journal für Betriebswirtschaft, 57, 263-297.
Watts, R. L. (2003). Conservatism in accounting part I: Explanations and implications. Accounting horizons, 17(3), 207-221.
Watts, RL. & J. L. Zimmerman. (1986). Positive Accounting Theory. Prentice-Hall Inc, Englewood Cliffs, N.J.
Wolk, H. I., Francis, J. R. & M. G. Tearny (1989). Accounting theory: A conceptual and institutional approach. Boston.