شناسایی و تحلیل ریسک‌های درون‌سازمانی برون‌سپاری با رویکرد ترکیبی تحلیل حالت و اثر شکست (FMEA)، مدل‌سازی ساختاری تفسیری فازی (FISM)
محورهای موضوعی : مدیریت ریسک
مصطفی صنعت‌زاده
1
,
سعید قانع
2
,
علی رضاییان
3
1 - گروه مديريت صنعتي، واحد مسجد سلیمان، دانشگاه آزاد اسلامی، مسجد سلیمان، ايران.
2 - گروه مديريت، واحد مسجد سلیمان، دانشگاه آزاد اسلامی، مسجد سلیمان، ايران.
3 - گروه مديريت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ايران.
کلید واژه: برون‌سپاری, تحلیل عوامل شکست, ریسک, مدل‌سازی ساختاری تفسیری فازی,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل ریسک‌های درون‌سازمانی برون‌سپاری در شرکت گاز استان لرستان در سال ۱۴۰۱ الی ۱۴۰۲ انجام گرفته و گویای یکی از فاکتورهای درون‌سازمانی بود که بروز آن می‌تواند از طریق بسترسازی برای ظهور سایر ریسک‌های درون‌سازمانی، عدم موفقیت پروژه‌ها و فعالیت‌های برون‌سپاری را در پی داشته باشد.
روش‌شناسی پژوهش: پژوهش حاضر در سال ۱۴۰۱ الی ۱۴۰۲ در شركت گاز استان لرستان به‌عنوان پايلوت در صنعت نفت انجام شده است؛ پروژه از روش ترکیبی شامل دو مرحلة کیفی و کمی بهره گرفته است. داده‌های کمی جمع‌آوری‌شده با استفاده از دو روش تحلیل حالات و آثار شکست و مدل‌سازی ساختاری تفسیری فازی تحلیل شده‌اند. در بخش کیفی، از روش ارزیابی گوبا و لینکلن (Guba and Lincolne, 1982) استفاده شده است؛ بدین منظور و بر پایه این روش، چهار معیار موثق‌بودن و اعتبار، انتقال‌پذیری، اطمینان‌پذیری و تأییدپذیری می‌باشد.
یافته‌ها: مدل طراحی‌شده، قرارگرفتن ریسک‌های مرتبط با تعریف و مفهوم‌سازی پروژه، طراحی و برنامه‌ریزی پروژه و تخصیص پروژه در سطح پنجم به‌عنوان دومین سطح تأثیرگذار بر سایر ریسک‌های محتمل برون‌سپاری پروژه‌ها است. دررابطه‌با نتیجه حاصل‌شده، می‌توان گفت که در هر پروژه‌ای، طراحی و برنامه‌ریزی است که اجرای پروژه را در دستیابی به موفقیت یا شکست هدایت می‌کند. شکست در پروژه پرهزینه خواهد بود.
اصالت / ارزش‌افزوده علمی: اغلب پژوهش‌های انجام‌گرفته تنها به شناسایی ریسک‌های برون‌سپاری اکتفا کرده و مدلی جامع به‌منظور تحلیل ریسک‌های متناظر ارائه نداده‌اند؛ پژوهش حاضر باتکیه‌بر روش‌های تجزیه‌وتحلیل منتخب و مشخص‌نمودن مؤثرترین ریسک‌های موجود در زمینه برون‌سپاری در قالب مدلی جامع در جهت کاهش خلأ پژوهشی مذکور گام برداشته است.
Objective: This study aims to identify and analyze intraorganizational outsourcing risks within the Lorestan Gas Company for the period 2022–2023. The findings indicate that one of the intraorganizational factors, by paving the way for the emergence of other internal risks, could potentially lead to project failures and unsuccessful outsourcing activities.
Research Methodology: Conducted in 2022–2023 within Lorestan Gas Company as a pilot in the oil industry, this study employs a mixed-method approach comprising both qualitative and quantitative phases. Quantitative data were analyzed using Failure Mode and Effect Analysis (FMEA) and Fuzzy Interpretive Structural Modeling (FISM). For the qualitative phase, Guba and Lincoln's (1982) evaluation method was applied, which is based on four criteria: credibility, transferability, dependability, and confirmability.
Findings: The developed model identifies risks associated with project definition and conceptualization, project design and planning, and project allocation, placing them at the fifth level, as the second most influential level affecting other potential outsourcing risks. The findings suggest that in any project, design and planning are crucial in steering a project towards success or failure, with failures in projects often proving costly.
Originality / Scientific Contribution: Most studies have focused solely on identifying outsourcing risks without providing a comprehensive model for analyzing these corresponding risks. This research, relying on selected analytical methods and identifying the most effective risks in outsourcing, presents a comprehensive model that helps fill this research gap, contributing to a deeper understanding of risk mitigation in outsourcing contexts.