زمینه و هدف: بارش‌های سیل‌آسا همه ساله خسارات فراوانی را به بخش‌های مختلف کشور وارد می‌سازد.هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی سامانه‌های سینوپتیک منجر به رخداد سیلاب فراگیر و مخرب منطقه غرب و جنوب غرب کشور در مورخ 11 و 12 فروردین 1398 می‌باشد. روش بررسی: جهت بررسی شرایط سینوپتیک همزمان با رخداد بارش‌های شدید منجر به سیلاب‌های مورد نظر، علاوه بر استفاده از تصاویر ماهواره ای نوآ 18، داده‌های فشار و نم ویژه تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل و امگای فشار تراز 850، 700 و 500 هکتوپاسکل؛ نم‌نسبی فشار تراز 700 هکتوپاسکال، مولفه باد مداری و نصف‌النهاری از فشار تراز 1000 تا فشار تراز 200 هکتوپاسکال با تفکیک مکانی 5/2 درجه در 5/2 درجه عرض جغرافیایی از مرکز ملی پیش‌بینی محیطی و مرکز ملی پژوهش‌های جوی ایالات متحده(NCEP/NCAR) دریافت و نقشه‌های مورد نظر ترسیم گردید. یافته‌ها: وجود چرخندی عمیق در فشار تراز دریا تا فشار تراز 500 هکتوپاسکال از شرق دریای مدیترانه تا غرب ایران و همچنین استقرار جت جنب حاره‌ای با جهت نصف النهاری(جنوب غربی ـ شمال شرقی) در منطقه جنوب غرب و غرب کشور و در نهایت چینش شدید قائم باد افقی از فشار تراز دریا تا فشار تراز 200 هکتوپاسکال در منطقه مورد مطالعه، به عنوان عوامل اصلی موجد ناپایداری در منطقه غرب و جنوب غرب کشور شناخته شده است. وجود نم ویژه 14 تا 18 گرم بر کیلوگرم در فشار تراز دریا و رطوبت نسبی 95 تا 100 درصد در فشار تراز 700 هکتوپاسکال نیز، به عنوان شرایط مناسب رطوبتی در منطقه مورد مطالعه شناسایی شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در روزهای 11 و 12 فروردین 1398 جو منطقه غرب و جنوب غرب کشور در تمام عمق لایه تروپوسفر، ناپایداری شدیدی را به علت استقرار ضلع شرقی چرخندی عمیق، تجربه کرده است. در بالای چرخند یادشده، جریانات نصف‌النهاری جت جنب حاره‌ای واقع شده که سبب تشدید ناپایداری تا عمق لایه وردسپهر شده است. همچنین فرارفت رطوبت از غرب دریای عرب، دریای سرخ و خلیج فارس سبب تشکیل سلول‌هایی از ابرهای همرفتی ضخیم در تمام منطقه غرب و جنوب غرب کشور شده است. بارش‌های خیلی شدید منتج از همین ابرهای همرفتی موجب سیلاب‌های شدید و فراگیر در این منطقه از کشور شده است. تفاصيل المقالة