زمینه و هدف: فرآیند تغییر اقلیم به ویژه تغییرات دما و بارش مهم‌ترین بحث مطرح در قلمرو علوم محیطی می‌باشد. این پدیده به‌دلیل ابعاد علمی و کاربردی آن از اهمیت فزاینده‌ای برخوردار است. چرا که سیستم‌های انسانی وابسته به عناصر اقلیمی مانند کشاورزی و صنایع بر مبنای ثبات و پایداری اقلیم طراحی شده و عمل می‌نمایند. روش بررسی: در پژوهش حاضر از داده‌های خروجی پنج مدل گردش عمومی جو GFCM21، HADCM3، INCM3، IPCM4 و NCCCSM برای بررسی تغییرات چهار فراسنجه‌ی دمای کمینه، دمای بیشینه، بارش وساعت آفتابی همدان در دوره‌ی 2065-2046 استفاده شد. برای این منظور با استفاده از مدل ریز‌مقیاس‌نمایی LARS-WG و لحاظ سه سناریوی A1B، A2 و B1، تغییرات ماهانه‌ی فراسنجه‌ها محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد به‌طور متوسط، بیش‌ترین افزایش دمای کمینه مربوط به مدل GFCM21 تحت سناریوی A1B، برابر 5/2 درجه سانتی‌گراد می‌باشد و کم‌ترین آن در مدل INCM3 تحت سناریوی B1 معادل 1 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. بیش‌‌ترین و کم‌ترین افزایش دمای بیشینه به‌ترتیب به سناریوی A1B و B1 مدل GFCM21 با 4/2 و 4/1 درجه سانتی‌گراد افزایش تعلق داشت. بیش‌‌ترین افزایش بارش مربوط به سناریوی B1 مدل IPCM4 به‌مقدار 8/15 درصد و بیش‌ترین کاهش در مدل GFCM21 تحت سناریویA1B معادل 13 درصد بود. بیش‌‌ترین افزایش تابش خورشیدی در مدل HADCM3 تحت سناریوی A1B با 24 درصد و کم‌ترین مقدار آن در سناریوی A2 مدل NCCCSM به‌مقدار 17/3 درصد کاهش مشاهده گردید. بحث ونتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد دمای کمینه و بیشینه در دوره‌ی 2065-2046 افزایش می‌یابد. تغییرات بارش، هم به‌صورت افزایشی و هم به‌صورت کاهشی دیده شد. تغییرات ساعت آفتابی نیز بسیار کم و نامحسوس است. تفاصيل المقالة