زمینه و هدف: دنیتریفیکاسیون بیولوژیکی در سیستم‌هایی که دارای یک بستر مناسب برای جاگزینی باکتری ها هستند، بازده بالاتری نسبت به سیستم های دیگر دارد. عمده مشکل این بستر‌ها، مثل بستر‌هایی که از انواع پلیمر‌های مصنوعی تولید شده‌اند، هزینه بالای تولید و مشکلات زیستی آنان است. هدف از این مطالعه استفاده از ساقه‌های گندم به عنوان یک بستر ارزان قیمت و نیز بررسی کارایی آن بر شانس بقای ماهیان بود. روش بررسی: برای انجام این مطالعه معادل 10% و 5% حجم کل مخازن نگه‌داری آب (حجم مخازن 240 لیتر) ساقه‌های گندم (کلش) به آن ها اضافه شد. علاوه بر دو گروه، یک گروه شاهد (فاقد ساقه گندم) نیز انتخاب گردید (سه تیمار با سه تکرار). میزان 10 میلی گرم آمونیاک به همه‌ی مخازن اضافه شد و ابتدا آزمایش، 24، 48، 72 و 96 ساعت پس از افزودن آمونیاک، میزان آن محاسبه گردید. شش عدد ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) با میانگین وزنی 2/0±8 گرم در مرحله دوم آزمایش به هر مخزن اضافه گردید. تیماربندی‌ها در این مرحله مشابه مرحله قبل بود، منتهی مخازن علاوه بر ساقه گندم حاوی ماهی نیز بودند. میزان تلفات در بازه‌های زمانی 24، 48، 72 و 96 ساعت پس از اضافه کردن آمونیاک شمارش گردید. هیچ‌گونه غذادهی صورت نگرفت. برای مقایسه داده‌ها بین تیمار‌ها و هریک به تفکیک در واحد زمان از آنالیز واریانس یک طرفه (One-Way ANOVA) استفاده گردید. مقایسه میانگین‌ها با استفاده از نرم آفزار SPSS از طریق آزمون LSD در سطح اطمینان 05/0 صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد میزان آمونیاک در تیمار‌ها تفاوت معناداری نسبت به گروه شاهد دارد (05/0>p). بین میزان آمونیاک در تیمارها در مقایسه با یک‌دیگر تفاوت معناداری وجود داشت (05/0>p). بیش‌ترین میزان کاهش آمونیاک مربوط به تیمار 10% ساقه گندم بود. کم‌ترین میزان تلفات ماهیان در مرحله دوم آزمایش مربوط به تیمار 10% ساقه گندم با مجموع 2 عدد بود؛ هم چنین شاهد (بدون ساقه گندم) بیش‌ترین تلفات ماهیان را داشت(15 عدد). بحث و نتیجه‌‌گیری: نتایج مطالعه ما نشان داد چرخه دنیتروفیکاسیون در مخازنی که 10% حجمشان به کاه گندم اختصاص داده شده بود تا 32 برابر، بازده بالاتری نسبت به مخازن فاقد کاه گندم داشت. مطالعه حاضر نشان داد استفاده از کاه گندم می تواند تاثیر به سزایی در افزایش شانس بقای ماهیان در شرایط فوق حاد آمونیاک بگذارد. به شکلی که تلفات در مخازن 10% ساقه گندم، تنها 13% تلفات مخازن فاقد ساقه گندم بود. تفاصيل المقالة