مقدمه: شوری یک مشکل در حال توسعه در خاک‌های کشاورزی است. کلسیم نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش شوری دارد. هدف: به منظور بررسی تأثیر متقابل سدیم-کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو و سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی در گیاه تریتیکاله، آزمایشی بصورت یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای صورت گرفت. مواد و روش‌ها: یک هفته بعد از کاشت بذور در خاک، گیاهچه‌ها با غلظت‌های کلرید سدیم (0، 50، 100 و 150 میلی‌مول بر لیتر) و توأم با غلظت‌های کلرید کلسیم (0، 6 و 10 میلی‌مول بر لیتر) تیمار شدند. پس از 5 هفته اعمال تنش، برخی از پارامترهای مورفو- فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شامل طول بخش هوایی و ریشه، عدد کلروفیل‌متر (SPAD)، شاخص‌های اکسیداتیو (مالون‌‌دی‌‌آلدئید، سایر آلدئیدها، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم لیپواکسیژناز)، آسکوربات احیا، دهیدروآسکوربات، گلوتاتیون احیا و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (گایاکول ‌پراکسیداز، کاتالاز، سوپر‌اکسید ‌دیسموتاز، آسکوربات ‌پراکسیداز و پلی‌فنل ‌‌اکسیداز) برگ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که تنش شوری بطور معنی‌داری باعث کاهش طول بخش هوایی و ریشه، SPAD، آسکوربات احیا و گلوتاتیون احیا در برگ شد ولی باعث افزایش میزان شاخص‌های اکسیداتیو، دهیدروآسکوربات و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان برگ شد. در‌حالی‌که افزودن کلسیم به محیط شور باعث افزایش طول بخش هوایی و ریشه، SPAD، آسکوربات احیا و گلوتاتیون احیا در برگ شد ولی باعث کاهش میزان شاخص‌های اکسیداتیو، دهیدروآسکوربات و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان در برگ شد. نتیجه‌گیری: افزودن کلسیم به محیط شور باعث کاهش اثرات مضر تنش شوری شد و بیشترین اثرات بهبود‌‌دهنده کلسیم در غلظت 6 میلی‌مول بر لیتر مشاهده شد. تفاصيل المقالة