چکیده امروزه مهاجرت یکی از معضلات اساسی جوامع روستایی است و به نظر می‌رسد توانمندسازی روستائیان از بهترین راه‌حل‌های این زمینه باشد. از همین‌رو، هدف این تحقیق بررسی تاثیر عوامل فردی و محیطی توانمندسـازی روستائیان بر مهاجرت معکوس و رابطه بین آنها با نمونه موردی روستاهای کردآباد، ویان و طاهــرلو کبودراهنگ می‌باشد. در همین راستا، روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی می‌باشد که با ابزار پرسشنامه داده‌های آن جمع‌آوری شده و برای تجزیه وتحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون تحلیل واریانس در قالب نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. در همین خصوص، یافته‌های تحقیق نشان داده است که بین عوامل فردی و محیطی با توانمندسازی روستاییان با انگیزه مهاجرت معکوس رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد، عوامل فردی و محیطی توانمندسازی در مهاجرت معکوس موثر هستند و اینکه انگیزه مهاجرت معکوس در بین روستاییان روستاهای طاهرلو و ویان بیشتر از روستاییان روستای کردآباد است. واژگان کلیدی: عوامل فردی و محیطی، توانمندسازی، مهاجرت معکوس، تفاصيل المقالة