مقولة ادراک به عنوان یکی از پیچیده¬ترین راه¬های شناخت فضا مطرح می¬گردد. عدم ادراک صحیح محیط یادگیری موجب کاهش میزان عملکرد و موفقیت تحصیلی دانش¬پذیران می¬گردد. شکوفایی و توسعة نظام آموزشی کارآمد در گرو توجه به ویژگی¬های متفاوت افراد است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة رشتة تحصیلی و ادراک فضای معماری میان دو گروه از دانشجویان معماری و تربیت بدنی در محیط دانشکده و شناسایی و ارزش¬گذاری شاخصه¬های مؤثر بر آن است. پژوهش حاضر با به¬کار¬گیری ترکیبی از روش¬های کمی و کیفی در دو بخش تنظیم شده¬است. در گام نخست با استفاده از منابع کتابخانه ای، مؤلفه¬های مؤثر در ادراک فضای معماری استخراج شده و به روش دلفی پرسشنامه¬ای جهت سنجش ابعاد احساسی، شناختی، تفسیری و ارزش¬گذاری ادراک تنظیم گردید. سپس با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، T تک نمونه ای و تحلیل عاملی تأییدی داده¬های بدست آمده در نرم افزار لیزرل و SPSS25 تجزیه و تحلیل شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که تفاوت معناداری میان دانشجویان معماری و تربیت¬بدنی در ادراک فضا در سطوح شناختی و تفسیری وجود دارد. در حالی¬که دانشجویان معماری با تفکر در محرک¬های محیطی به ساماندهی اطلاعات ورودی فضا در ذهن خود می¬پردازند، دانشجویان تربیت بدنی به خاطرات و اندوخته¬های قبلی خود برای تفسیر محیط تکیه می¬کنند. سطوح احساسی و ارزش¬گذاری برای هر دو گروه در اولویت¬های سوم و چهارم قرار دارند. همچنین یافته¬ها نشان می¬دهند که دانشجویان رشتة معماری شاخصة «مقیاس و تناسب» و دانشجویان رشتة تربیت بدنی شاخصة «محصوریت» را به عنوان مهم¬ترین مؤلفه در ادراک فضای معماری گزارش کرده¬اند. تفاصيل المقالة

In recent decades, concepts such as a sense of place have devoted many studies to the literature of architecture. It describes a person-to-place bond in a particular location or environment. Nasir Al-Molk mosque is one of the most important traditional mosques in Shiraz that was built in the Qajar era and annually attracts many travelers to Iran. The mosque is famous for the beautiful patterns created by the reflection of the sun and its unique style and architectural details. This study aims to investigate the most effective physical factors of a sense of place in the Nasir Al-Molk Mosque. The research method used was analytical and field studies and the research method and tools were documentary and library. Using qualitative research methods to collect and review the background of the subject, then according to them the quantitative method, field survey, was applied. Based on the distribution of 303 questionnaires among the statistical population, SPSS software and Friedman analysis of variance test obtained significant results. Ultimately, the results indicate that exclusivity, identity, cultural symbols, texture, decoration, color, odor, voice, visual variety, and continuity have the greatest impact from the perspective of people responding to the questionnaire. In creating a sense of place,also, it was observed that Visual & Sensation Factors, Meaning, and Morphological Criteria are more important than others. تفاصيل المقالة