خسارت بالای آفات انباری و اثرات سوء سموم شیمیایی، استفاده از ترکیبات گیاهی را به یکی از بهترین روش‌های کنترل آفات انباری تبدیل کرده است. با این حال هنوز محدودیت‌هایی مانند قدرت رقابت پایین برای حشره‌کش‌های گیاهی چون اسانس ها و عصاره‌ها وجود دارد. در این بررسی اثرات کشندگی و دورکنندگی اسانس قسمت‌های گل، برگ، ساقه و ریشه گیاه بومادران روی حشره کامل شپشه دندانه‌دار برنج Oryzaephilus surinamensis L. مورد بررسی قرار گرفت. تمام آزمایشات زیست سنجی در دمای C˚1±28 و رطوبت نسبی 5±65 درصد و در تاریـکی و در قـالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تکرار به طور جداگانه در مدت 48 ساعت انجام پذیرفت. طبق نتایج، گل بومادران در مقایسه با سایر اندام های گیاه بیش ترین اثر کشندگی در سمیت تنفسی (LC50 = 14.3 µL/ml)و تماسی(LC50 = 8.9 µL/ml)حشرات کامل شپشه دندانه دار را داشت، اما سایر قسمت‌های گیاه به ترتیب برگ، ساقه و ریشه کم ترین اثر کشندگی را بر روی آفت مورد نظر داشتند. همچنین اثر دورکنندگی اسانس قسمت‌های گل، برگ، ساقه و ریشه با استفاده از دستگاه بویایی سنج Y روی حشره کامل انجام پذیرفت. این آزمایش در پنج تکرار و در هر تکرار بر روی 20 حشره انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌های مربوط به اثر دورکنندگی اسانس‌های مورد بررسی نشان داد که اسانس گل بومادران نسبت به سه اسانس دیگر با غلظت کم تری قادر به دور کردن حشرات کامل شپشه دندانه‌دار برنج بوده و دور کننده قوی‌تری بود. تفاصيل المقالة

زنبور Bracon hebetor Say یکی از عوامل مهم کنترل بیولوژیک بوده و می‌تواند در سطح قابل قبول اقتصادی در کنترل لاروهای آفات بالپولکدار از جمله کرم قوزه‌ی پنبهHelicoverpa armigera Hubner موثر باشد. در این تحقیق اثرات سوء احتمالی اسانس گیاهان نعناع، بومادران و اسطوخودوس روی حشره کامل زنبور B. hebetor مورد بررسی قرار گرفت. زنبور پارازیتوئید روی لاروهای سن آخر شب پره مدیترانه ای آرد Zell Ephestia kueheniella پرورش داده شد. تمام آزمایشات زیست سنجی در دمای 1 ± 26 سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشتایی و 8 ساعت تاریکی و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرارانجام شد. بررسی انجام شده نشان داد گیاه نعناع روی حشره کامل زنبور B. hebetor بیشترین اثر کشندگی را در سمیت تنفسی و تماسی داشت سایر گیاهان به ترتیب بومادران و اسطوخودوس کمترین اثر کشندگی را در سمیت تنفسی و تماسی روی زنبور داشتند. مقدار LC50 محاسبه شده در سمیت تنفسی و تماسی برای گیاه نعناع روی حشره کامل در مدت 48 ساعت به ترتیب 6 و 2/3 میکرولیتر بر میلی‌متر بود. اثر دورکنندگی اسانس گیاهان نعناع، بومادران و اسطوخودوس با استفاده از دستگاه بویایی سنج Y شکل روی حشرات کامل انجام گرفت. برای این منظور در یک سر دستگاه پنبه آغشته به اسانس قرار گرفت˓ و سر دیگر با تور بسته شد سپس حشرات در شاخه اصلی رها سازی گردید و هر تکرار بر روی 20 عدد حشره انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌های مربوط به اثر دورکنندگی اسانس‌های مورد بررسی نشان داد که اسانس نعناع نسبت به دو انسانس دیگر با غلظت کمتری قادر به دور کردن حشرات کامل زنبور B. hebetor بوده و دور کننده ی قوی‌تری می‌باشد. تفاصيل المقالة