سابقه و هدف: نوروزک گیاهی دارویی متعلق به تیره نعناع و بومی استان خراسان است. این گیاه دارای ویژگیهای با ارزش دارویی مانند خاصیت ضد میکروب، ضد التهاب، ضد درد، آرام بخش و آنتی اکسیدان میباشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر ضد باکتریایی اسانس گیاه نوروزک بر برخی از باکتریهای بیهوازی مولد عفونتهای دهانی-حلقی انجام شد. مواد و روشها: در این پژوهش بنیادی-کاربردی بخشهای هوایی نوروزک در مرحله گلدهی از منطقه بجستان، واقع در استان خراسان رضوی جمعآوری گردید و به روش تقطیر با آب، اسانس گیری شد. اجزای اسانس با استفاده از دستگاه GC-MS شناسایی گردیدند. اثر غلظتهای مختلف اسانس (mg/ml 50، 25، 12.5، 6.25) بر باکتریهای استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس پیوژنز، استرپتوکوکوس سانگوئیس و اکتینومایسس ویسکوسوس به روشهای دیسک کاغذی، چاهک (انتشار در آگار)، کالیبراسیون متداول، رقت در آگار و رقت در لوله ارزیابی شد. یافته ها: از میان 35 ترکیب شناسایی شده در اسانس، به ترتیب، β-پینن (23.35%)، α-مورولول (17/.11%)، α-پینن (14.13%) و اوکالیپتول (1 و 8 سینئول) (13.25%)، اجزای اصلی بودند. اسانس این گیاه تأثیر بازدارندگی قابل ملاحظهای بر رشد باکتریهای مورد بررسی داشت. به طوری که بیشترین اثر بازدارندگی از رشد، در غلظت mg/ml 50 مشاهده گردید. استرپتوکوکوس موتانس (mg/ml 13.98=MIC، mg/ml 31.99=MBC) و استرپتوکوکوس پیوژنز (mg/ml 25.32=MIC، mg/ml 51.99=MBC) به ترتیب حساسترین و مقاومترین باکتری در برابر اسانس گیاه نوروزک بودند. نتیجهگیری: اسانس گیاه نوروزک میتواند به عنوان یک فرآورده طبیعی برای تهیه دهانشویهها و به منظور کنترل بیماریهای دهان و دندان مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة