به منظور ارزیابی واکنش 13 توده ی ارزن به قطع آبیاری در مراحل انتهایی، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات کشاورزی بیرجند در دو سال زراعی 85-1384 اجرا گردید. در آزمایش اول آبیاری با آغاز گلدهی (10% ظهور پانیکول) قطع شده و در آزمایش دوم، شرایط نرمال آبیاری به صورت عادی و با دور هر 7 روز یک بار اعمال گردید. نتـایج نشان داد که اثر تنش خشکی و توده بر تمامی صفات مورد بررسی معنی دار بود. قطع آبیاری منجر به کاهش صفات مورد بررسی شده و بیشترین درصد کاهش مربوط به عملکرد دانه و علوفه خشک بود. توده های 143-15 (خراسان جنوبی) و 24-15 (یزد) دارای بیشترین میانگین دو ساله عملکرد دانه و علوفه خشک و توده 132-15 (همدان) دارای کمترین عملکرد در بین توده های مورد بررسی بودند. بر اساس نتایج این پژوهش و با توجه به کاهش قابل ملاحظه عملکرد دانه و علوفه خشک در تیمار قطع آبیاری، این رژیم آبیاری به عنوان یک راهبرد مؤثر و قابل قبول در مدیریت آبیاری ارزن در منطقه بیرجند به شمار نمی رود. همچنین، توده 131-15 (خراسان جنوبی) در هر دو رژیم آبیاری از عملکرد دانه و علوفه خشک قابل قبولی نسبت به سایر توده ها برخوردار بود. تفاصيل المقالة