افزایش عملکرد ماش مستلزم به کارگیری مدیریت صحیح به زراعی است. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کودهای آلی و تاریخ کاشت بر سطح برگ، وزن خشک کل، وزن ساقه خشک، وزن برگ خشک، طول ساقه و عمق نفوذ ریشه دو رقم ماش آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 93-92 در شهرستان علی آباد کتول اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل: کود آلی به عنوان کرت اصلی در چهار سطح (1- شاهد، 2- کود کمپوست 10تن در هکتار، 3- کود دامی 30 تن در هکتار و 4- مصرف توام کود دامی و کمپوست 20 تن در هکتار) و دو رقم (بومی علی آباد کتول و اصلاح شده VC) و سه تاریخ کاشت (21 خرداد، 10 تیر و 30 تیر) به صـورت فاکتـوریل در کرت های فرعی بودند. نتایج نشـان داد که تاریخ کاشت اثر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بر سطح برگ، وزن خشک کل، وزن ساقه خشک، وزن برگ خشک، طول ساقه و در سطح احتمال 5 درصد بر عمق نفوذ ریشه در مرحله رشد اولیه گیاه (دانه رست) داشت. همچنین کاربرد کودهای آلی مختلف (کود کمپوست، کود دامی و مصرف توام کمپوست و دامی) تاثیر معنی داری بر ارتفاع ساقه و عمق نفوذ ریشه داشت و در تمام موارد رقم بومی نسبت به رقم VC در مرحله گیاهچه گی به دلیل جذب بیشتر مواد آلی موجود در کودهای آلی و سازگاری بیشتری با شرایط محیطی رشد داشت. در نتیجه سازگاری محیط با رقم مورد کاشت، انتخاب تاریخ کاشت مناسب و استفاده از کودهای آلی، به خصـوص اختـلاط کود دامی وکمپـوست با هم، می توانند اثرات مثبتی بر رشد گیاه ماش در شرایط معتدل و مرطوب درمزرعه ای واقع درشهرستان علی آباد کتول داشته باشند. تفاصيل المقالة