هدف از این مطالعه بررسی اثرات سه غلظت اسید سیتریک بر الگوی حرکتی اسپرم‌های اپیدیدیمی گاو بوده است. برای این‌کار 50 جفت بیضة گاو از کشتارگاه صنعتی ارومیه بلافاصله بعد از کشتار جمع‌آوری و در کنار یخ 5 درجه سانتی‌گراد به آزمایشگاه انتقال داده شد. اسپرم‌های ناحیة دم اپیدیدیم با چند برش در ناحیة بدون رگ آن جمع‌آوری و به محیط Hams F10 با 10% سرم گوسالة جنینی و دمای 37 درجة سانتی‌گراد انتقال و پس از 15 دقیقه انکوباسیون در انکوباتور CO2 شمارش گردید و رقت‌های 50 میلیون اسپرم در میلی‌لیتر آماده و در محدودة pH نرمال اسپرم (7/6 الی 4/7) سه غلظت اسید سیتریک 1/0، 2/0 و 3/0 نرمال (غلظت 1 نرمال اسید سیتریک، 7 میلی‌گرم در 1 میلی‌لیتر مایع منی گاو است) تهیّه شد و به اپندورف‌های حاوی اسپرم اضافه گردید و در دقایق 15،30، 45، 60، 90، 120، 180، 240 و360 الگوی حرکتی اسپرم‌های اپیدیدیمی با روش کاسا ارزیابی شد. داده‌هابا نرم‌افزارSPSS ویرایش 15 و آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه، آنالیز گردید. نتایج نشان‌دهندة اختلاف معنی‌دار شاخصه‌های مختلف الگوی حرکت اسپرمی (سرعت خط منحنی، سرعت خط مستقیم ، خطی بودن، درصد حرکت رو به جلو) خصوصاً در غلظت 3/0 نرمال در مقایسه با شاهد بود (05/0p<). تفاصيل المقالة