عوامل مختلفی معاملات را به انحلال می‌کشانند و این عوامل عبارت‌اند از: خیار، جواز، فسخ و رجوع. هرچند هرکدام از نهادهای یادشده به نوعی در انحلال معاملات مؤثرند، ولی متأسفانه موارد زیادی در آثار مکتوب فقیهان و حقوق‌دانان مشاهده می شود که در استعمال آن‌ها به علت مشابهت، دقت لازم به عمل نمی آید، به‌طوری‌که یکی، به جای دیگری، به کار می‌رود. این مسئله، موجب اختلاط معنایی و از بین رفتن مرزبندی دقیق و واضح، بین نهادهای مزبور شده است. ازاین‌رو، در مورد نهادهای یادشده، این سؤال اصلی پیش می‌آید که تفاوت و تشابه معنایی و ماهیت فقهی و حقوقی خیار، فسخ، جواز و رجوع در انحلال معاملات چیست؟ هرچند برخی مطالب در لابلای مباحث فقهی و حقوقی در این زمینه بیان گردیده، ولی تفکیک ماهیت این نهادها به‌طور صحیح، بیان نشده است و خلأ علمی در مسئله، وجود دارد. ازاین‌رو، لازم است تحقیق مستقل و جامعی در این خصوص، صورت گیرد و مسئله با دقت کافی، طرح و بررسی شود. تحقیق حاضر، دست به این کار زده و پاسخ سؤال مزبور را با بررسی منابع فقهی و حقوقی و به روش استنباطی و با ابزار کتابخانه‌ای ارایه داده است و به این نتیجه رسیده است که هر چند تشابه ها خیار با نهادهای فسخ، جواز و رجوع در انحلال معاملات، ایقاع بودن همة آنها ارزیابی می‌شود، ولی هر کدام از نهادهای مزبور در انحلال معاملات تفاوت ماهوی با یکدیگر دارند فسخ و نیز خیار در عقود لازم و جواز فسخ در عقود جایز و رجوع در ایقاعات جریان می یابد. فسخ و خیار حق است و جواز فسخ و رجوع حکم است. تفاصيل المقالة

یکی از منابع استنباط احکام شرعی، آیات قرآن است. یکی از مسایل مهم آیات قرآن، فهم مقاصد الهی و استنباط احکام شرعی از آنهاست. این مسئله در دو سطح مفردات و جملات قابل مطالعه است. دانش مفردات قرآن، مقاصد الهی آیات قرآن را در سطح مفردات مطالعه می‌کند. یکی از مسائل مهم دانش مفردات قرآن، منابع مفردات قرآن است که شناخت مقاصد الهی و استنباط احکام شرعی در سطح مفردات قرآن ارائه می‌دهند. با توجه به این پیش‌فرض که شناخت و استنباط مذکور از هر طریقی صحیح نیست و باید از منابع معتبر اخذ شود تا بتوان داوری یقینی نمود و اطمینان حاصل کرد که این همان معنایی است که خدای متعال از آن لفظ، منظور کرده است، لذا این سؤال پیش می‌آید که کدام منابع را می‌ توان در شناخت مقاصد الهی و استنباط احکام شرعی از آیات قرآن معتبر تلقی کرد؟ پاسخ این سؤال در سطح مفردات قرآن مورد تحقیق قرار نگرفته است و در این مسئله، خلأ علمی مشاهده می‌شود. ازاین‌رو، تحقیق حاضر در صدد است پاسخ سؤال مذکور را با روش تحلیلی و استناد به روش کتابخانه‌ای بررسی نماید و منابع معتبر مفردات قرآن را در تحصیل مقاصد الهی و ‌استنباط احکام شرعی تحصیل و ارائه کند و این مهم‌ترین یافتة تحقیق محسوب می‌شود. تفاصيل المقالة