منشآت یکی از آثار مهم وحید ‌قزوینی است؛ در این مقاله معرفی نسخه‌های خطی و بررسی ویژگی‌های سبکی این اثر به روش توصیفی ـ تحلیلی و در سه بخش صورت گرفته است؛ مختصات جمله‌ها، مختصات لفظی و مختصات ادبی و هنری. نتایج بحث بیانگر این است که نثر این اثر کاملا فنی و مصنوع است؛ به گونه‌ای که لغات عربی در آن زیاد به کار رفته، مترادفات لغوی، ترکیبی و جملهای بسیار مورد توجه قرار گرفته و زمینه‌ساز اطناب شده است و صنایع و محسنات بدیعی نیز کاربرد فراوانی داشته است. تفاصيل المقالة

ساخت ترکیبات تازه را می توان از برجسته‌ترین هنرنمایی‌های شعرا و نویسندگان در برخورد با زبان دانست. ترکیب‌سازی از امکانات زبانی است که از به هم پیوستن دو اسم یا اسم و صفت، کلمة جدیدی به وجود می‌آید. یکی از نویسندگانی که توجّه زیادی به ترکیب‌سازی نشان داده، وحید قزوینی است. پرسش پژوهش حاضر این که، ترکیبات منشآت قزوینی کدامند و بسامد شان چقدر است؟ در این مقاله نویسندگان، هنر ترکیب سازی او را در 20 صفحة اوّل منشآت بررسی کرده و فرض را بر این نهاده اند که برجسته‌ترین ویژگی سبکی این کتاب ترکیب‌سازی است. بر اساس ایدة مذکور و با بررسی 20 صفحة اوّل کتاب که به روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته، این فرضیه به اثبات می رسد. وحید قزوینی، هم از کلمات مرکب و هم از ترکیبات اضافی استفاده کرده و در مجموع 744 ترکیب در 20 صفحه به کار برده است. ساخت این ترکیبات با این بسامد که اکثراً هم تازگی دارند، باعث آشنایی‌زدایی در متن شده است. به گونه‌ای که می‌توان این ویژگی را وجه غالب و شاخصه سبکی منشآت دانست. بسامد بالای ترکیبات انتزاعی، نوآوری در ساخت ترکیبات، استفاده از زبان غیرمستقیم (ادبی) و تأثیرپذیری نویسنده از ایدئولوژی قدرت و بازتاب آن در کلام وی به سبب حضور در دربار حاکم از نتایج دیگر این مقاله می‌تواند باشد. تفاصيل المقالة