مغیره بن شعبه یکی از نخبگان عرب از قبیله ثقیف میباشد، که در بسیاری از جریانات مهم صدر اسلام، خالق نقش های موثری بوده است. از آنجایی که منابع مختلف بیشتر از مغیره بعنوان یک سیاست مدار کهنه کار نام برده اند، تاکنون هیچ پژوهش مستقلی درزمینه عملکرد نظامی اوصورت نگرفته است. در حالی که برای شناخت دقیق افکارو اندیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مغیره، باید به فعالیت های نظامی او نیز توجه کرد. زیرا بنا برپاره‌ای مستندات، مغیره علاوه برحضور در عرصه های سیاسی و اجتماعی، در بسیاری از غزوات صدر اسلام پیامبر(ص) را همراهی نموده، ودر جنگ های برون مرزی نیز برای مقابله با دو امپراطوری ایران و روم نیز در فتوحات بزرگی چون قادسیه، نهاوند و همدان که منجر به تصرف کامل ایران شد، حاضر بوده است.که این حضور تاثیرات محسوسی بر عملکرد او در دوران صدارتش در بصره و کوفه بر جا گذاشته‌ است. عده ای پیشرفت او را در عرصه مدیریت، مدیون حضوراو درجبهه‌های خارج از شبه جزیره وآشنایی او با فرهنگ ایرانی ورومی می‌دانند. اکنون در این پژوهش در پی پاسخ به این سوال هستیم که مغیره بن شعبه چه نقشی در فتوحاتی که منجر به فتح ایران شده را برعهده داشته است؟ بر اساس این فرضیه به نظر میرسد مغیره مسولیت هیات مذاکره کننده قبل از جنگ قادسیه را بر عهده داشته و در فتح نهاوند و همدان در کسوت فرمانده ای عالی رتبه حاضر بوده است. تفاصيل المقالة

زیادبن‌عبید یکی از سه ضلع مثلث مشاورین معاویه بود که تا پایان دوره خلافت خلیفه سوم، فقط کار دبیری بصره را برعهده داشت. و به محض ورود امام‌علی(ع) به عرصه خلافت با ارتقاء جایگاه، خود مسند امارت فارس را با منابع عظیم ثروت در دست گرفت. وی بعنوان یکی از چهار داهی مشهور عرب، مشهوربود و با تکیه بر درایت و هوش سرشارخود توانست، جایگاه خود را بعنوان یکی از قدرت‌های بزرگ منطقه تثبیت نماید. اما دیری نپایید که وی به طمع دستیابی به آرزوی دیرینه خود و بدست آوردن خلافت شام، با وساطت سفیر معاویه(مغیره‌بن‌شعبه) و بدون توجه به نصایح امام‌علی، با قبول الحاق نسب خود به ابوسفیان، برادر معاویه شد. و گمان می‌کرد، با پذیرش این استلحاق، بزودی در حلقه اول رقیبان ولایت‌عهدی قرار خواهد گرفت. اما در نهایت او نه تنها به حکومت شام نرسیده بلکه مرگ زود هنگام زیاد قبل از خلیفه، مسیر ولایت عهدی یزید را نیز هموار نمود. محقق دراین مقاله به طرح این سوال می پردازد که تاثیر اندیشه و انگیزه زیاد، در شکل‌گیری و پیشبرد روند استلحاق و نقش مغیره در آن چه بوده است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت بنظر میرسد انگیزه زیاد در استلحاق نسب خود به ابوسفیان نیل به قدرت بوده و مغیره نیز نقشی کلیدی در این الحاق برعهده داشته است. روش تحقیق نیز توصیفی بوده که با استفاده از منابع و اطلاعات کتابخانه‌ای گردآوری شده است، تفاصيل المقالة

چکیدهمغیره بن شعبه به یکی ازدهات عرب مشهور است .او ازجمله شخصیت های تاثیر گذار در روند حوادث تاریخ صدر اسلام می باشد .از آنجایی که وی در امور مختلف ایفا گر نقش های کلیدی بوده است . محقق قصد دارد تا عملکرد مغیره را با استناد به منابع اصلی ، مورد بررسی قرار دهد ، تا نقش سیاسی واجتماعی او را در صحنه های پنهان وپیدای دوران خلافت معاویه مورد کنکاش قرار دهد. مغیره در دوره پیامبر در ردیف صحابی وی قرار گرفت اما پس از رحلت آن حضرت با چرخشی سیاسی ، به حمایت همه جانبه از خلفای راشدین مبادرت نمود و پس از آنکه معاویه عنان قدرت را بدست گرفت ، وی ضمن همسو کردن سیاست های خود با معاویه، بمنظور تثبیت پایه های حکومت اموی نخست در ماجرای استلحاق تلاش نمود و سپس پیشنهاد ولایت عهدی یزید را مطرح و تبلیغات آنرا برعهده گرفت .از اینرودر این جستار در صدد پاسخگویی به سوال اصلی میباشد.اندیشه وعملکرد مغیره بن شعبه چه تاثیری بر روند تثبیت وتداوم خلافت معاویه بن ابوسفیان و یزید گذاشته است ؟ در پاسخ به سوال فوق الذکر این فرضیه مطرح می شود که : بررسی گزارش های مورخین حاکی از آن است که اندیشه وعملکرد مغیره بن شعبه نقش قابل ملاحظه ای بر تثبیت وتداوم پایه های خلافت معاویه و یزید بر جای گذاشته است . روش این پژوهش توصیفی تحلیلی وبر اساس داده های کتابخانه ای می باشد . تفاصيل المقالة